102. Waarom is integreren in een nieuwe (sub)cultuur zo moeilijk?

DE scène uit Pride & Prejudice die menig vrouwenhart deed sneller slaan: OOGCONTACT! HANDCONTACT! *swoon*

 

Iets met normen en waarden, dat hoor je toch regelmatig: ze moeten zich aanpassen aan onze normen en waarden; ze moeten onze cultuur respecteren. Dat soort dingen. Het lijkt voor de hand liggend: als je bij iemand thuis wordt uitgenodigd, dan pas je je aan aan de gewoonten van dat huis. Boom, discussie gedaan.

Maar is dat wel zo gemakkelijk? En hoe weet je wat de gewoonten van het huis zijn als je nooit fouten mag maken zodat je kan bijleren? (En wat is dat met die foto’s uit Pride and Prejudice van Joe Wright?)

Om die vragen te beantwoorden moeten we eventjes eerst een omweg maken langs het idee van moraliteit, en hoe dat werk op het niveau van een samenleving.

 

99. Wat is dees?

Duidelijk een mondmasker of lijk, iets om over uw ogen te doen als ge slaapt, maar… mmmm… wat is dat symbool?

Dit symbool is het symbool van het hindoeïsme. Het was recent nog in het Vlaemsche nieuws om redenen, en het leek me interessant om er een kleine post aan te wijden.

Elke religie heeft een aantal symbolen waarmee ze voorgesteld kan worden. We kennen bijvoorbeeld de verschillende kruisen als symbool voor het christendom, en een Davidster verwijst vaak naar het jodendom. Bovenstaand teken verwijst in diezelfde reeks van symbolen naar het hindoeïsme, waar we het lang geleden al een paar keer over hadden (herinner u mijn favoriete godin: KALI! I ❤ U KALI!). Maar wat is het, en wat heeft het met hindoeïsme te maken?

 

96. Waarom vraagt een confessioneel vak levensbeschouwing meer lef dan LEF (en waarom is dat belangrijk)?

Dag lezer. Normaal gezien schrijf ik geen opiniestukken. Factotum is bedoeld als een huisje voor alle informatie die ik verzamel tijdens het voorbereiden van mijn lessen of het beantwoorden van vragen van leerlingen. Soms schrijf ik een stuk speciaal voor de les. Soms voeg ik een alinea toe waarin ik heel duidelijk mijn eigen persoonlijke mening geef. Maar ik heb nog nooit een opiniestuk geplaatst hier.

Regels zijn er om gebroken te worden. Dat is één van de belangrijkste lessen die ik mijn leerlingen probeer aan te leren. Ik ben zelf immers leerkracht RKG: ik geef Rooms-katholieke godsdienst aan jonge mensen van het 3e tot en met het 6e middelbaar, voornamelijk TSO. Ik ben één van die mensen over wie iedereen een mening heeft, maar die zelf eigenlijk niet zo heel veel aan het woord komen. Schroom, veronderstel ik, want leerkracht godsdienst zijn is niet bepaald cool. Maar misschien ook omdat het heel moeilijk is om concreet te verwoorden wat ons vak nu zo bijzonder maakt…

Sta mij toe dat toch te proberen. Kort. Zonder links of feitjes, gewoon: wat ik denk. Of misschien beter: wat ik voel.

95. Zijn boerka’s en niqabs een aanslag op onze vrijheid?

 

Geen idee waarom hier een mooie foto van een zeekoe staat? Don’t worry, you will. Voor wie foto’s wil van onvrije vrouwen die een aanslag plegen op onze vrijheid: scroll voorbij de vijftien kilometer tekst voor een heleboel foto’s onderaan. Spoiler alert: u zal vrouwen zien die geen brood kunnen kopen.

 

Deze week, terwijl ik hard aan het schrijven was aan mijn cursus voor het 6^e jaar volgens het Nieuwe Leerplan Versie 2.0, passeerde deze headline mij, maar ze bleef hangen: Gezichtsbedekkende kledij als boerka of nikab is een aanslag op onze vrijheid, geen bewijs ervan.

Dat vind ik dan razend interessant, want dit is iemand die blijkbaar weet wat vrijheid is. Zelf ben ik daar helemaal niet uit, dus ik heb doorgeklikt (en bewezen dat ik zeer gevoelig ben aan clickbait) en het artikel in mijn favorieten gezet om het eens te lezen op een rustig moment. Dat blijkt dan een vrijdagavond te zijn na een gezellige babbel met een goede vriend over o.a. vrijheid en verlichting, en hoe autonomie ons allemaal heel erg angstig maakt.

Het blijkt een opiniestuk van politicus Maurits Vande Reyde, die voor Open-VLD zetelt in het Vlaams Parlement. Extra interessant, want laten liberalen degenen zijn die onze samenleving bij uitstek rond onze burgerlijke vrijheden (vrijheid van meningsuiting, vrijheid tot organisatie, godsdienstvrijheid e.d.) willen organiseren.

94. Wat is racisme?

 

Gordon Parks, The Clark Doll Test, Harlem, New York, 1947

 

Ras, hebben we eerder al gezien, bestaat niet – althans niet voor mensen. Er is slechts één mensenras op dit moment, en huidskleur of andere genetische varianten maken je niet plots lid van een ander ras. En dat is iets heel belangrijks om in je achterhoofd te houden wanneer we gaan onderzoeken wat we bedoelen met de term racisme, en wat racisme allemaal kan zijn.

In de eerste plaats is het dus: geloven in een achterhaalde rassentheorie.

69.Wie bracht het grootste offer?

Khizr en Ghazala Khan voor een portret van hun zoon Humayun Khan tijdens de Democratische Conventie. (Lucy Nicholson)

 

Er was een tijd dat de zomer op nieuwsvlak pure komkommertijd was. Dat was lang geleden, voor Donald Trump. Nu gaat er geen dag voorbij waarop de Oranje wc-borstel één of andere uitspraak doet waar iedereen het over moet hebben. Eén van die uitspraken ging over de dood van een Amerikaanse soldaat in Irak die op een bomauto toeliep waardoor hij ervoor zorgde dat de auto zijn eigenlijke doel (het Amerikaanse legerkamp) niet bereikte. Hij sneuvelde. Dat is een held, volgens velen [x], maar niet volgens Donald Trump. Hij vond van zichzelf dat hij ook heel veel offers gebracht had, want hij heeft altijd hard gewerkt en hij heeft veel jobs gecreëerd, en nu is hij succesvol. Toen de interviewer tegen wie hij dit betoog afstak verbouwereerd vroeg of hij dat nu echt een offer vond, viel The Donald een beetje uit de lucht. Ja, zei hij, dat is een offer. [x]

Maar is dat een offer?

54. Kan lezen bidden zijn?

Vincent Van Gogh, Stilleven met Bijbel, 1885

Meditatie is helemaal hip en in. Maandelijks zijn er ettelijke magazines die hun best doen om de praktijk te promoten: van intensieve hartchakrayoga in Happinez tot mindfull tuinieren in Flow, en alle vormen van snelle zonnegroeten en zandmandala’s tussenin in Libelle, Flair en zelfs BodyTalk… we worden er mee gebombardeerd. Het motto is: in onze drukke, razende, luide maatschappij vol keuzes en stress, is het belangrijk om een beetje tijd voor jezelf te nemen en tot rust te komen in je eigen lichaam en geest.

Als het gaat over meditatie, dan glijdt onze blik automatisch naar het oosten. We associëren meditatie met hindoeïsme en boeddhisme, en trekken naar mantra’s, chakra’s en de onhoudbare lotushouding als vertrekpunt.

Maar de traditie van meditatie behoort niet exclusief tot het verre oosten. Islam heeft dansende dervishen, het jodendom heeft kabbala en het christendom? Het christendom heeft lectio divina.

41. Waarom jubelen wij niet meer?

uit ‘Great People From the Bible and How They Lived’: de wijnranken en wijnpers

Na verloop van zeven sabbatjaren, zeven keer zeven jaar, tezamen negenenveertig jaar, moet u op de dag van verzoening, de tiende dag van de zevende maand, de bazuin luid laten klinken. In heel uw land moet u de bazuin laten schallen. Dat vijftigste jaar moet een heilig jaar zijn: dan moet u in het land afkondigen dat alle bewoners hun slaven vrijlaten. Het moet een jobeljaar* voor u zijn; iedereen wordt hersteld in zijn vroeger bezit en keert terug naar zijn familie. Het vijftigste jaar zal een jobeljaar voor u zijn; dan mag u niet zaaien, de nagroei niet oogsten en de druiven van uw ongesnoeide wijngaard niet plukken, want het is het jobeljaar; dat moet heilig zijn. Alleen wat het land uit zichzelf voortbrengt, mag u eten. In het jobeljaar zal iedereen in zijn vroeger bezit worden hersteld.

Tot u spreekt Leviticus 25, 8-13. Dat er in de Bijbel niet alleen spannende verhalen staan, dat weten we wellicht allemaal wel. Maar dit soort passages, daar past zelfs de saaiste juf godsdienst voor. Doorgaans toch, want dit jaar staat dit stukje tekst in de cursus van 6TSO. Maar waarom, in godsnaam, waarom?

38. Hoe heet solidariteit in islam?

aankopen voor de iftar tijdens Ramadan

Zakaat, zo heet het, en het is één van de vijf zuilen van de islam*. Het is zowel een religieuze praktijk als een moreel theologisch principe.

35. Wat vier je door een schaap te offeren?

Het Offerfeest. Als je een beetje actief bent op het net, kan je er niet naast kijken. Van statussen die vrienden en familie Eid Mubarak toewensen, over fotoreportages in je favoriete online dagblad tot filmpjes van schapen die geslacht worden – het is weer die tijd van het jaar.

Maar waarover gaat het, eigenlijk?