108. Hoe ervaren jongeren het coronajaar 2020?

De laatste weken wordt er veel gepraat over jongeren en coronamaatregelen. Ze komen in het nieuws omdat ze voltijds naar school moeten gaan, want Ben Weyts maakt zich zorgen over leerachterstand; of omdat ze samenkomen op een grasveld om te roepen tegen de politie dat ze het recht hebben om te feesten. Dan zijn er commentatoren, professioneel en op sociale media, die een mening hebben over wat die drommelse jongeren allemaal durven, denken en doen. Het beeld dat opgehangen wordt van onze jongeren varieert van heel kwetsbare gebroken vogeltjes die zo snel mogelijk allemaal weer naar school moeten want anders gaat er nooit iets van hen komen (op de arbeidsmarkt), over domme wereldvreemde idioten die alleen dansjes doen op TikTok tot baldadige dronkaards die de revolutie prediken omdat ze niet mogen fuiven.

De waarheid is altijd veel genuanceerder en complexer dan een slogan of een krantenartikel, of een groep overwegend blanke* studenten in een park. Ik heb het privilege een stukje van die waarheid te mogen kennen, want mijn job is om les te geven aan jongeren: ik sta in de klas met gasten van het derde tot het zesde middelbaar, in ASO, BSO en TSO. Ze schrijven voor mij vaak hun gedachten, gevoelens en vragen neer, dus ik weet dat het beeld in de media niet klopt.

Begin januari kregen ze allemaal, alle 169, de opdracht om een reflectie te schrijven op het jaar 2020. Ze moesten op zoek gaan naar de positieve dingen in het voorbije jaar: wat hen inspireerde, wat hen hoop en moed gaf, wat ze ervaren hadden als een geschenk in deze periode, wat ze zeker wilden meenemen naar 2021. Die teksten waren soms heel kort en bondig, soms heel lang en gedetailleerd. Ze spraken over verloren hobby’s en verloren liefjes en verloren familieleden, over vermoeidheid en stress, over eenzaamheid en verwarring. Maar geen enkele van die 169 teksten ging over ik mis fuiven dus ik wil revolutie. Integendeel. Mijn leerlingen toonden zich wijs, volwassen en verantwoordelijk. Ze begrijpen wat er gebeurt in de wereld en hoe dit effect heeft op henzelf. Ze zoeken slimme, gezonde strategieën om om te gaan met al die negatieve gevoelens en vinden de mooie, waardevolle dingen temidden dat moeilijke kluwen van opgroeien en puberen en schoolgaan in een extra moeilijk jaar.

Met veel plezier ben ik nog eens door hun taken gegaan, en ik heb een aantal fragmenten geselecteerd. Ik zou natuurlijk willen dat iedereen alles kon lezen zoals ik deed, want elk van mijn leerlingen is het waard om gehoord te worden, maar dat gaat niet: sommige teksten waren te persoonlijk, sommigen waren met de hand geschreven en al terug aan de leerling bezorgd, en sommigen gaven geen toestemming om een fragment uit hun tekst te gebruiken. Hier en daar heb ik wat spellingsfouten verbeterd en wat basisgrammatica toegepast waar die ontbrak, maar verder heb ik hun teksten alleen geredigeerd om ze in te korten.

Hier is een selectie van wat “mijn” jongeren te vertellen hebben over het jaar 2020, met hun toestemming gepubliceerd onder hun voornaam en leeftijd, zodat u een idee heeft, lezer, van de diversiteit aan jonge mensen in wiens woorden en gevoelens en gedachten u mag delen.

De leerlingen zelf hopen vooral dat ze andere jongeren kunnen helpen en het gevoel geven dat ze zelf niet zo alleen zijn als ze zich misschien voelen.

Ik hoop dat ze u ontroeren, verrassen en inspireren. Ik denk dat wij volwassenen heel erg veel kunnen leren van elk van hen.

…

105. Wat is privilege?

Illustratie bij het artikel The Class Pay Gap: Why It Pays to Be Priviliged van The Guardian

 

Een oud-leerling gaf me ooit volgende suggestie om het te hebben over rechtvaardigheid in de les: laat alle leerlingen van op hun plaats een prop gooien naar de vuilnisbak vooraan in de klas. Ze mogen niet van hun plaats komen. Wie raak gooit, in de vuilnisbak dus, krijgt een beloning.

Bij de uitvoering was het, hoe kan het ook anders, een chaos: sommige leerlingen vooraan maakten er een show van hun prop gewoon in de vuilnisbak te deponeren, anderen protesteerden heftig dat dit heel oneerlijk was, want zij zaten achteraan, of waren heel klein, of zaten achter iemand heel groot. Eén iemand speelde bakset, wat de rest super oneerlijk vond. En een paar slimmeriken stonden recht of kropen bovenop hun bank om hun kansen te vergroten.

De les was in het kader van rechtvaardigheid in het jodendom. Maar eigenlijk illustreert ze ook een ander belangrijk concept wanneer we het hebben over het organiseren van een samenleving: privilege.

Wie waar zit in de klas op dat moment, is eigenlijk een beetje random. Ik bepaal in al mijn klassen, zelfs in het 6^e middelbaar, waar de leerlingen zitten. Wie last heeft om het bord te zien, wie regelmatig bij de les gehaald moet worden omdat ze droomt of snel afgeleid is, wie in de vorige periode teveel babbelde en op zijn zenuwen werkte… zit vooraan. Wie van de eerste rij komt en braaf en betrouwbaar is, mag achteraan. Maar mijn klasindeling heeft niks te maken met die oefening op zich. Ik heb niet eerst gedacht: ik zal de kleintjes vooraan zetten, en die lange zwiep die basket zet ik achteraan.

Zo werkt het ook in een samenleving: bij onze geboorte krijgen we een plaats toebedeeld in de maatschappij. Die kan, doorheen ons leven, veranderen: omdat we rijker worden of armer, zieker of gezonder, machtiger of machtelozer. Of omdat de samenleving rond ons verandert: nieuwe wetgeving geeft ons misschien een betere positie, betere bescherming, meer rechten… of maakt onze positie moeilijker.

Dat geheel van factoren die bepalen waar we mogen staan in de maatschappij om in de vuilnisbak van succes, gezondheid, geluk… te gooien, is bepaald door privileges.

103. Wat kan ik doen als ik wat paniekerig word van het nieuws?

Een super blije cartoon van animator David Gilson

Het nieuws is un poco akelig op dit moment. Veel mensen vallen in één van twee mogelijke valkuilen bij extreem stressvolle situaties: negeren, of panikeren. Negeren is een kakslecht idee, want er is wel degelijk iets aan de hand. En je bereidt je beter voor, en houdt beter een beetje controle over de situatie, niet alleen voor je geliefden die je anders in gevaar brengt, maar ook voor jezelf.

Panikeren voelt licht tot zwaar onbehulpzaam, maar neem het van een ervaringsdeskundige aan: angst is uw vriend. Maar ze mag niet verlammend zijn. Hier dus een paar mogelijks handige tips voor wanneer u overvallen wordt door een coronapaniekske:

 

92. Waarom zijn sommige mensen te dik?

Wrong Century van Tomas Kucerovsky

Het is een vraag die eigenlijk niet heel veel gesteld wordt. Mensen zijn te dik, dat wordt geobserveerd, en dan switchen vrienden, collega’s, dokters, journalisten, interviewers en internetcommentatoren meteen naar En wat gaan we daar nu aan doen? En het lijkt alsof die twee dingen hetzelfde zijn. Je geeft de raad om gezonder te eten omdat je denkt dat iemand te dik is door ongezond te eten. Je geeft de raad om meer te sporten omdat je denkt dat iemand te weinig beweegt. Maar is dat wel zo?

 

91. Wat is mindfulness?

Je hoort het overal tegenwoordig: rugpijn, een dipje, burn-out, stress…? Heb je al eens mindfulness geprobeerd? Meestal krijg je dan een boekje of een stel CD’s, of het adres van de stresskliniek in Antwerpen, of een stapel goedbedoelde Flow magazines. Maar mindfulness is geen snelle coole oplossing, en eigenlijk is het ook helemaal niet zo nieuw als het lijkt.

89. Waarom zouden Belgische Syriëgangers best (niet) naar huis komen?

Een ontheemde Syrische jongen in het kamp al-Hol in Koerdistan, februari 2019. (c) Fadel Senna

Het is een debat dat hevig woedt in bepaalde hoeken van onze maatschappij, maar vreemd genoeg niet de centrale plaats in onze berichtgeving krijgt die het verdient: ca. 422 Belgen ondernamen een poging om naar Syrië te gaan. Naar schatting 413 van hen geraakten ook effectief tot in Syrië of Irak. 142 van hen zijn zeker omgekomen, 130 van hen – waaronder een ondertussen bekend stel zelfmoordterroristen – is ondertussen teruggekeerd. Dat wil zeggen dat er nog zo’n 150 rondzwerven ergens in het Midden-Oosten. [x] [x]

Terwijl politici hun retoriek rond islamisme, migratie en terrorisme blijven opvoeren naar een niveau van polarisatie dat in ons land niet meer gezien is sinds de koningskwestie of misschien de eerste staatshervorming (voor de jongeren onder ons: vraag er je grootouders eens naar, dat waren pas tijden), praten we eigenlijk amper over die 422 Belgen en hun families. En nochtans moeten we dat dringend doen: minstens 115 kinderen leven nog in de resten van wat ooit een welvarende regio was, sommigen bij hun moeders in vluchtelingen- en gevangeniskampen, anderen in het puin. En de tijd dringt om te beslissen wat we met hen gaan doen… [x]

88. Wat is suïcidale ideatie?

Dit is wellicht de enige tekst waar ik ooit een trigger warning voor ga geven, maar hier is ze: lees alleen verder als je je veilig voelt en weet dat je gedachten van jou zijn en niet gemakkelijk beïnvloedbaar vandaag.

Lees niet verder als je weet dat lezen over zelfdoding voor jou gemakkelijk uitmondt in gedachtespiralen of kopieergedrag en je je op dit moment niet veilig voelt of geen controle hebt over je gedachten en gedrag.

Deze tekst heeft als doel om mensen te informeren over het proces waardoor mensen een suïcidepoging ondernemen. Heb je hulp nodig, dan kan je hier terecht: de zelfmoordlijn.

87. Wat kan ik Ignacio geven als Secret Santa?

Reading door Matthew Eaton

 

Sinds vorig jaar we er een nieuwe, bescheiden traditie bij aan ‘onze tafel’ in de leraarskamer. (Tafels in leraarskamers verdienen hun eigen blogpost, dus ik wijd niet verder uit.) We zwieren een inschrijvingsblad op tafel, laten een website namen trekken en wisselen goedkope geschenkjes met veel liefde en een kwinkslag uit. Mijn grootste vrees was om iemand te hebben die ik graag heb (en waar ik dus iets echt oprecht tofs voor zou willen vinden) maar niet zo goed ken, maar na wat onderling wisselen omwille van deftige redenen (zijn vrouw had hem getrokken, en dat is voor niemand een toffe verrassing) kreeg ik Ignacio, die ik graag heb en goed genoeg ken.

Ignacio vindt het marginaal dat ik ananas uit blik eet uit het blikje, bakt alsof hij een seizoen van The Great British Bake Off heeft gewonnen en heeft de energie van een Duracell-konijn. Hij is geen fan van stationsromans of superheldenfilms, en is zo clever en grappig dat het goed is dat ik hem ooit drie dagen dofellendig ziek gezien heb want anders zou ik waanzinnig geïntimideerd zijn. MAAR! Hij houdt, net als ik, van lezen en dingen bijleren. Dat hebben we gemeen met elkaar: de hele wereld is één grote wonderbaarlijke plek waarin werkelijk ALLES interessant kan zijn.

Dus achter de break zit zijn geschenk, maar ik ben er zeker van dat hij het wel zal willen delen met iedereen die over deze post struikelt (en anders heeft hij geen keuze dus pech): 52 interessante artikels over onze wonderbaarlijke wereld, soms met extra links naar filmpjes en podcasts (die hij niet gaat beluisteren, maar you can’t blame a girl for trying), altijd met een playlist van vijf toepasselijke liedjes.

Have fun in 2019!

84. Wat is een angststoornis?

Een comic van Gemma Correll

 

Na depressie en ASS, tijd voor nog eens een blogje over mentale gezondheid. En lekker dicht bij huis dit keer: de angststoornis! Mijn goede vriend, die mij flink probeert te helpen om een veilig leven te leiden maar me daardoor keer op keer (op keer op keer) de stuipen op het lijf jaagt.

83. Welke nummers van Nine Inch Nails zou Eline moet beluisteren om voorbereid te zijn voor het concert op Rock Werchter zondag?

De Trentmeister live. De T-Rez in actie. Treznor, met allemaal witte valse tanden. HELD. (Oh, en de wazige neusmens links is ATTICUS! Nine Inch Nails is Trent Reznor & Atticus Ross.)

 

 

Efkes eens iets totaal anders dan al die ernstige, doordachte en doorwrochte teksten van de laatste maanden: een blogske over muziek. En mijn favoriete muziek dan nog! Zondag ga ik RW onveilig maken ergens in de namiddag, en collega/vriendin Eline vroeg om zo eens wat nummerkes door te sturen die ze zowat zou kunnen beluisteren tegen dan, ter voorbereiding.

Maar dees blogske is ook voor u hé: welke nummers zou u eens moeten beluisteren als u Nine Inch Nails niet kent, maar wel eens een kans wil geven.

(Op voorhand al mijn excuses: ik kan niet over Trent Reznor schrijven zonder ook iets over mijzelf te vertellen. Zijn kunst raakt me tot in het diepste van mijn wezen, en mijn kennis en ervaring van zijn werk zijn onlosmakelijk verbonden met mijn kennis en ervaring van mijzelf en mijn mentale gezondheid. En eigenlijk wil ik ook geen poging doen om met feiten en bronnen af te komen. Ik besef dat zijn muziek luid en soms heel ontoegankelijk is, maar misschien kunnen mijn emoties en reflecties een gids zijn om betekenis te vinden in al dat kabaal.)