111. Waarom censureert de vrt oude afleveringen van F.C. De Kampioenen?

l

Het is weer zover: CANCEL CULTURE! POLITICAL CORRECTNESS GONE MAD! Mogen we nog íets zeggen, misschien?

Een storm in een glas water, maar een storm die ons iets vertelt over de manier waarin we in onze samenleving met waarden en de daarbij horende normen omgaan. En dus: interessant voor ons om eens te bekijken.

Waar gaat het over? De vrt besliste om 16 van de 273 aflevering van de langlopende komische serie F.C. De Kampioenen niet langer uit te zenden. Ik zeg ‘de vrt’, maar eigenlijk is het niet de openbare instelling zelf die daarvoor koos, maar de programmacharterraad van de vrt, die bestaat uit tv-makers en die op basis van klachten van kijkers naar programma’s kijkt en checkt of ze wel overeenkomen met het charter van de vrt.

Dat charter vind je gewoon op de website van de vrt. Dat is immers een publieke instelling, en die wordt betaald met belastinggeld, en dus is het logisch dat burgers een beetje mee kunnen volgen hoe dat geld besteed wordt. Je vindt het charter hier.

109. Wat is victim blaming (en waarom zou je het doen)?

Stephanie Hadley, In Other Words, 2013 [x]

We hebben het allemaal al wel eens gehoord. Dikke mensen die niet comfortabel kunnen zitten op een vliegtuig krijgen te horen dat ze dan misschien maar eens moeten afvallen. Homo’s die op straat lastig gevallen worden, moeten zich maar eens normaal gedragen zoals iedereen. Hijabi’s die gewoon willen gaan studeren aan de unief met hun hoofddoek moeten gewoon hun hoofddoek afdoen, als ze dat zo graag willen. Een meisje dat aangerand wordt, krijgt al snel de vraag Heb je wel duidelijk nee gezegd? Jamaar, was dat wel duidelijk?

Dat heet victim blaming, en deze week waren er twee voorbeelden van victim blaming constant in het nieuws, het éne al duidelijker en simpeler dan het ander. Er was Jan Jambon die vond dat het de fout was van de jongeren die in Spanje ziek geworden waren omdat ze hun gezond verstand niet gebruikt hadden, en er waren de hongerstakers in de Begijnkerk die dan maar hadden terug naar huis moeten gaan toen ze uitgeprocedeerd waren. Als je buikgevoel nu zegt: Ho, maar dat zijn twee heel verschillende situaties, dan geef ik je zeker gelijk. Maar dat ze niet zo verschillend zijn als ze lijken… dat ga ik proberen aan te tonen in wat volgt.

102. Waarom is integreren in een nieuwe (sub)cultuur zo moeilijk?

DE scène uit Pride & Prejudice die menig vrouwenhart deed sneller slaan: OOGCONTACT! HANDCONTACT! *swoon*

 

Iets met normen en waarden, dat hoor je toch regelmatig: ze moeten zich aanpassen aan onze normen en waarden; ze moeten onze cultuur respecteren. Dat soort dingen. Het lijkt voor de hand liggend: als je bij iemand thuis wordt uitgenodigd, dan pas je je aan aan de gewoonten van dat huis. Boom, discussie gedaan.

Maar is dat wel zo gemakkelijk? En hoe weet je wat de gewoonten van het huis zijn als je nooit fouten mag maken zodat je kan bijleren? (En wat is dat met die foto’s uit Pride and Prejudice van Joe Wright?)

Om die vragen te beantwoorden moeten we eventjes eerst een omweg maken langs het idee van moraliteit, en hoe dat werk op het niveau van een samenleving.

 

91. Wat is mindfulness?

Je hoort het overal tegenwoordig: rugpijn, een dipje, burn-out, stress…? Heb je al eens mindfulness geprobeerd? Meestal krijg je dan een boekje of een stel CD’s, of het adres van de stresskliniek in Antwerpen, of een stapel goedbedoelde Flow magazines. Maar mindfulness is geen snelle coole oplossing, en eigenlijk is het ook helemaal niet zo nieuw als het lijkt.

89. Waarom zouden Belgische Syriëgangers best (niet) naar huis komen?

Een ontheemde Syrische jongen in het kamp al-Hol in Koerdistan, februari 2019. (c) Fadel Senna

Het is een debat dat hevig woedt in bepaalde hoeken van onze maatschappij, maar vreemd genoeg niet de centrale plaats in onze berichtgeving krijgt die het verdient: ca. 422 Belgen ondernamen een poging om naar Syrië te gaan. Naar schatting 413 van hen geraakten ook effectief tot in Syrië of Irak. 142 van hen zijn zeker omgekomen, 130 van hen – waaronder een ondertussen bekend stel zelfmoordterroristen – is ondertussen teruggekeerd. Dat wil zeggen dat er nog zo’n 150 rondzwerven ergens in het Midden-Oosten. [x] [x]

Terwijl politici hun retoriek rond islamisme, migratie en terrorisme blijven opvoeren naar een niveau van polarisatie dat in ons land niet meer gezien is sinds de koningskwestie of misschien de eerste staatshervorming (voor de jongeren onder ons: vraag er je grootouders eens naar, dat waren pas tijden), praten we eigenlijk amper over die 422 Belgen en hun families. En nochtans moeten we dat dringend doen: minstens 115 kinderen leven nog in de resten van wat ooit een welvarende regio was, sommigen bij hun moeders in vluchtelingen- en gevangeniskampen, anderen in het puin. En de tijd dringt om te beslissen wat we met hen gaan doen… [x]

85. Wat is secularisme (allemaal) (niet)?

 

De laatste dagen was het weer een buzzword van jewelste: secularisatie, secularisme, de seculiere staat. Met dank aan Bleri Lleshi en barones Mia Doornaert. Die laatste zou weleens het nieuwe hoofd kunnen worden van het Vlaams Fonds voor de Letteren, en die eerste had zoiets van: Ah nee, dan ben ik weg. De reden?

De lage racistische en islamofobe opinies die Doornaert de wereld instuurt stroken niet met mijn literair engagement. Ik kan en wil niet deel zijn van een organisatie met iemand zoals Doornaert als voorzitter. [x]

Dat was de Facebook post van Lleshi die op 16 juli de bal aan het rollen bracht.

Ik wil heel graag die aantijging onder het licht houden, omdat ik het eerder al over islamofobie had op mijn blog en over barones Mia Doornaert, maar daarvoor moet ik eerst een paar andere termen uitleggen.

Secularisme, bijvoorbeeld, het concept waarmee Doornaert zichzelf zal verdedigen (zoals ze in het verleden al deed) tegen aantijgingen van islamofobie en xenofobie. Maar… wat is dat nu precies?

79. Hoe help ik in de strijd tegen slavernij?

Vreemde vraag? Slavernij is afgeschaft, toch? Wel… moord en diefstal zijn ook verboden. Betekent dit dat het niet meer gebeurt? Wel integendeel. Maar terwijl wij niets veel kunnen doen aan mensen die doden en stelen, kunnen wij wel iets doen aan slavernij. Gelukkig maar, want anders zou dit het meest miserabele stuk zijn dat ik al op deze blog gepost heb. Dat is het nog steeds, maar hou moed: er zit een lichtpuntje aan het einde. (Hint: dat lichtpuntje ben jij.)

62. Hoe werkt terrorisme?

Het werkt alleszins beter met beeld, dus voor dit artikel: geen foto, geen filmpjes, geen beelden. Wel: uitleg. Knowledge is power, enzo.

45. Mogen de jaïn antibiotica gebruiken?

Dat lijkt misschien een vreemde vraag. Maar tijdens het voorbereiden van een les, struikelde ik over die vraag, en nu houdt ze me bezig. Op zoek naar een antwoord, dus!

Eerst en vooral: wie zijn de jaïn?

42. Wat is zo verwarrend aan Confucius?

ALLES! Om te beginnen: zijn naam. Confucius is een latinisering van Kǒng Fūzǐ of K’ung-fu-tzu, wat ‘meester Kong’ betekent, maar eigenlijk heet hij Kong Qiu of K’ung-tzu. WAT?! Waarom al die namen? Wel, omdat het overzetten van Chinese karakters naar westerse letters geen klein bier is, en er verschillende methoden zijn [x]. En elk van die methoden levert een voor ons radicaal andere naam op. Laten we het dus maar bij de Latijnse versie houden: Confucius, de grondlegger van het confucianisme.