111. Waarom censureert de vrt oude afleveringen van F.C. De Kampioenen?

l

Het is weer zover: CANCEL CULTURE! POLITICAL CORRECTNESS GONE MAD! Mogen we nog íets zeggen, misschien?

Een storm in een glas water, maar een storm die ons iets vertelt over de manier waarin we in onze samenleving met waarden en de daarbij horende normen omgaan. En dus: interessant voor ons om eens te bekijken.

Waar gaat het over? De vrt besliste om 16 van de 273 aflevering van de langlopende komische serie F.C. De Kampioenen niet langer uit te zenden. Ik zeg ‘de vrt’, maar eigenlijk is het niet de openbare instelling zelf die daarvoor koos, maar de programmacharterraad van de vrt, die bestaat uit tv-makers en die op basis van klachten van kijkers naar programma’s kijkt en checkt of ze wel overeenkomen met het charter van de vrt.

Dat charter vind je gewoon op de website van de vrt. Dat is immers een publieke instelling, en die wordt betaald met belastinggeld, en dus is het logisch dat burgers een beetje mee kunnen volgen hoe dat geld besteed wordt. Je vindt het charter hier.

109. Wat is victim blaming (en waarom zou je het doen)?

Stephanie Hadley, In Other Words, 2013 [x]

We hebben het allemaal al wel eens gehoord. Dikke mensen die niet comfortabel kunnen zitten op een vliegtuig krijgen te horen dat ze dan misschien maar eens moeten afvallen. Homo’s die op straat lastig gevallen worden, moeten zich maar eens normaal gedragen zoals iedereen. Hijabi’s die gewoon willen gaan studeren aan de unief met hun hoofddoek moeten gewoon hun hoofddoek afdoen, als ze dat zo graag willen. Een meisje dat aangerand wordt, krijgt al snel de vraag Heb je wel duidelijk nee gezegd? Jamaar, was dat wel duidelijk?

Dat heet victim blaming, en deze week waren er twee voorbeelden van victim blaming constant in het nieuws, het éne al duidelijker en simpeler dan het ander. Er was Jan Jambon die vond dat het de fout was van de jongeren die in Spanje ziek geworden waren omdat ze hun gezond verstand niet gebruikt hadden, en er waren de hongerstakers in de Begijnkerk die dan maar hadden terug naar huis moeten gaan toen ze uitgeprocedeerd waren. Als je buikgevoel nu zegt: Ho, maar dat zijn twee heel verschillende situaties, dan geef ik je zeker gelijk. Maar dat ze niet zo verschillend zijn als ze lijken… dat ga ik proberen aan te tonen in wat volgt.

101. Is het terecht om Theo Franckens transfobe tweet te vergelijken met Nazi-Duitsland?

 

Er was weer wat gedoe over: Theo had nog eens zijn beste Nederlands boven gehaald, en postte bovenstaande tweet. Er kwamen reacties van het type “Uw ruimdenkendheid siert u” en “Echte man Theo heeft gesproken.” Er waren ook andere reacties, zoals deze: “een sneu persoon met een mindset uit de jaren 30. 1930 welteverstaan.”

Het is niet de eerste keer dat Francken zich mispakt aan de mogelijke backlash op dit soort tweets. In 2018 was hij veel explicieter homofoob en transfoob in reactie op sexy lingerie voor mannen, en de backlash was toen ook groter. Is het vooruitgang dat hij dit keer bescheidener tweet en de tweet sneller verwijdert? Is de vergelijking met Nazi-Duitsland terecht?

 

 

98. Wat is het Raam van Overton en hoe helpen memes om het te openen?

Khizr en Ghazala Khan voor een portret van hun zoon Humayun Khan tijdens de Democratische Conventie. (Lucy Nicholson)

 

Ik heb al een paar keer geschreven over politieke correctheid, een term die haar roots heeft in rechts-conservatieve Amerikaanse anti-Clinton propaganda en dus niet zo neutraal is als ze lijkt. (Hier, bijvoorbeeld.) Maar de term heeft ook een wetenschappelijke tegenhanger: the Overton window. Daar heb je wellicht al eens over gehoord, en als we het willen hebben over mediawijsheid en hoe we best met propaganda omgaan, dan werpen we best eens een blik op dat raam.