109. Wat is victim blaming (en waarom zou je het doen)?

Stephanie Hadley, In Other Words, 2013 [x]

We hebben het allemaal al wel eens gehoord. Dikke mensen die niet comfortabel kunnen zitten op een vliegtuig krijgen te horen dat ze dan misschien maar eens moeten afvallen. Homo’s die op straat lastig gevallen worden, moeten zich maar eens normaal gedragen zoals iedereen. Hijabi’s die gewoon willen gaan studeren aan de unief met hun hoofddoek moeten gewoon hun hoofddoek afdoen, als ze dat zo graag willen. Een meisje dat aangerand wordt, krijgt al snel de vraag Heb je wel duidelijk nee gezegd? Jamaar, was dat wel duidelijk?

Dat heet victim blaming, en deze week waren er twee voorbeelden van victim blaming constant in het nieuws, het éne al duidelijker en simpeler dan het ander. Er was Jan Jambon die vond dat het de fout was van de jongeren die in Spanje ziek geworden waren omdat ze hun gezond verstand niet gebruikt hadden, en er waren de hongerstakers in de Begijnkerk die dan maar hadden terug naar huis moeten gaan toen ze uitgeprocedeerd waren. Als je buikgevoel nu zegt: Ho, maar dat zijn twee heel verschillende situaties, dan geef ik je zeker gelijk. Maar dat ze niet zo verschillend zijn als ze lijken… dat ga ik proberen aan te tonen in wat volgt.

102. Waarom is integreren in een nieuwe (sub)cultuur zo moeilijk?

DE scène uit Pride & Prejudice die menig vrouwenhart deed sneller slaan: OOGCONTACT! HANDCONTACT! *swoon*

 

Iets met normen en waarden, dat hoor je toch regelmatig: ze moeten zich aanpassen aan onze normen en waarden; ze moeten onze cultuur respecteren. Dat soort dingen. Het lijkt voor de hand liggend: als je bij iemand thuis wordt uitgenodigd, dan pas je je aan aan de gewoonten van dat huis. Boom, discussie gedaan.

Maar is dat wel zo gemakkelijk? En hoe weet je wat de gewoonten van het huis zijn als je nooit fouten mag maken zodat je kan bijleren? (En wat is dat met die foto’s uit Pride and Prejudice van Joe Wright?)

Om die vragen te beantwoorden moeten we eventjes eerst een omweg maken langs het idee van moraliteit, en hoe dat werk op het niveau van een samenleving.

 

87. Wat kan ik Ignacio geven als Secret Santa?

Reading door Matthew Eaton

 

Sinds vorig jaar we er een nieuwe, bescheiden traditie bij aan ‘onze tafel’ in de leraarskamer. (Tafels in leraarskamers verdienen hun eigen blogpost, dus ik wijd niet verder uit.) We zwieren een inschrijvingsblad op tafel, laten een website namen trekken en wisselen goedkope geschenkjes met veel liefde en een kwinkslag uit. Mijn grootste vrees was om iemand te hebben die ik graag heb (en waar ik dus iets echt oprecht tofs voor zou willen vinden) maar niet zo goed ken, maar na wat onderling wisselen omwille van deftige redenen (zijn vrouw had hem getrokken, en dat is voor niemand een toffe verrassing) kreeg ik Ignacio, die ik graag heb en goed genoeg ken.

Ignacio vindt het marginaal dat ik ananas uit blik eet uit het blikje, bakt alsof hij een seizoen van The Great British Bake Off heeft gewonnen en heeft de energie van een Duracell-konijn. Hij is geen fan van stationsromans of superheldenfilms, en is zo clever en grappig dat het goed is dat ik hem ooit drie dagen dofellendig ziek gezien heb want anders zou ik waanzinnig geïntimideerd zijn. MAAR! Hij houdt, net als ik, van lezen en dingen bijleren. Dat hebben we gemeen met elkaar: de hele wereld is één grote wonderbaarlijke plek waarin werkelijk ALLES interessant kan zijn.

Dus achter de break zit zijn geschenk, maar ik ben er zeker van dat hij het wel zal willen delen met iedereen die over deze post struikelt (en anders heeft hij geen keuze dus pech): 52 interessante artikels over onze wonderbaarlijke wereld, soms met extra links naar filmpjes en podcasts (die hij niet gaat beluisteren, maar you can’t blame a girl for trying), altijd met een playlist van vijf toepasselijke liedjes.

Have fun in 2019!

86. Tot welk ras behoor ik?

Xavier Payne, The Black Simpsons, 2013

Racisme. Het is één van die woorden die we voortdurend gebruiken zonder echt stil te staan bij wat het betekent. Af en toe botsen we erop: als het gaat over islamofobie, bijvoorbeeld, of als we het willen hebben over ‘omgekeerd racisme’. Of als we van iets zeggen dat het racistisch is, maar dan is het antwoord: Nee hoor, dat is gewoon waar. Kan iets racistisch zijn en waar tegelijk?

Om te weten wat racisme is, moeten we eerst weten wat bedoeld wordt met ‘ras’. En dat is een veel moeilijkere vraag dan ze op het eerste gezicht lijkt. Spoiler alert: Blijkt dat er eigenlijk niet echt zoiets bestaat onder mensen als een ras…

 

85. Wat is secularisme (allemaal) (niet)?

 

De laatste dagen was het weer een buzzword van jewelste: secularisatie, secularisme, de seculiere staat. Met dank aan Bleri Lleshi en barones Mia Doornaert. Die laatste zou weleens het nieuwe hoofd kunnen worden van het Vlaams Fonds voor de Letteren, en die eerste had zoiets van: Ah nee, dan ben ik weg. De reden?

De lage racistische en islamofobe opinies die Doornaert de wereld instuurt stroken niet met mijn literair engagement. Ik kan en wil niet deel zijn van een organisatie met iemand zoals Doornaert als voorzitter. [x]

Dat was de Facebook post van Lleshi die op 16 juli de bal aan het rollen bracht.

Ik wil heel graag die aantijging onder het licht houden, omdat ik het eerder al over islamofobie had op mijn blog en over barones Mia Doornaert, maar daarvoor moet ik eerst een paar andere termen uitleggen.

Secularisme, bijvoorbeeld, het concept waarmee Doornaert zichzelf zal verdedigen (zoals ze in het verleden al deed) tegen aantijgingen van islamofobie en xenofobie. Maar… wat is dat nu precies?

63. Hoe spot je islamofobie?

Duidelijk geen islamofobie: vrouwen steunen solidair een meisje dat aangevallen werd omwille van het dragen van haar hijab.

Islamofobie, het is één van die nieuwe woorden die iedereen weleens gebruikt of hoort gebruiken, maar waar je eigenlijk nooit echt helemaal zeker van weet wat het nu precies is.

58. Waar zit Wally nu?! Vluchtelingen op de wereldkaart.

Een Rohingya-vrouw loopt met een parasol door het vluchtelingenkamp. (Reuters/ Minzayar)

Als je de Vlaamse pers mag geloven, en bij uitbreiding het gros van de Europese, dan zitten alle vluchtelingen momenteel hier. We worden ‘overspoeld’, het is een ‘tsunami’, de grootste vluchtelingencrisis sinds de Tweede Wereldoorlog. En we ontdekken dat allemaal nu pas, de laatste maanden.

De waarheid is altijd een beetje complexer. Vluchtelingen, mensen die dus hun eigen streek ontvluchten omdat de kwaliteit van leven er te laag is of totaal onbestaande, zitten meestal in hun eigen land.

57. Vluchtelingen, migranten, asielzoekers…. Wie is nu wie?

Faces of Refugees III door Nonny Dutton (WonderLemming) Palestijnse vluchtelingen in het Jenin Vluchtelingenkamp, Westelijke Jordaanoever.

 

De termen vliegen je om de oren, maar wat betekenen ze? Zoals gewoonlijk worden er heel wat termen door elkaar gebruikt, vaak in argumenten die – wanneer je nagaat wat er bedoeld wordt – niet veel steek houden, omdat ze over de foute bevolkingsgroepen gaan.

Dus laten we ze eens op een rijtje zetten.

49. Wat doen we met dode lichamen?

Gedateerde schedels, in het ossuarium van het 15e-eeuwse Neamt klooster in Roemenië

Allereerst: we gooien hen niet zomaar weg. Dat lijkt misschien een vreemde opmerking om te maken, maar dat is het helemaal niet. Wanneer dieren rouwrituelen of begrafenisrituelen tentoonspreiden, dan is dat altijd wetenschappelijk nieuws, en met reden: om de dood te kunnen herkennen als een moment waarrond je moet stilstaan, om er rituelen rond op te bouwen, heb je symbolen nodig. En om symbolen te kunnen maken, delen en begrijpen, heb je taal nodig.

Onze voorouders begrepen al dat de dood een belangrijk iets was:

46. Wat valt er te zeggen over Charlie Hebdo?

(c) Jacky Naegelen/Reuter

Veel. Dit is een roundup van een aantal interessante en minder interessante artikels n.a.v. de aanslagen op het hoofdkwartier van het Franse satirische magazine Charlie Hebdo. Het is een vertrekpunt, niet het alfa en omega.