De laatste weken wordt er veel gepraat over jongeren en coronamaatregelen. Ze komen in het nieuws omdat ze voltijds naar school moeten gaan, want Ben Weyts maakt zich zorgen over leerachterstand; of omdat ze samenkomen op een grasveld om te roepen tegen de politie dat ze het recht hebben om te feesten. Dan zijn er commentatoren, professioneel en op sociale media, die een mening hebben over wat die drommelse jongeren allemaal durven, denken en doen. Het beeld dat opgehangen wordt van onze jongeren varieert van heel kwetsbare gebroken vogeltjes die zo snel mogelijk allemaal weer naar school moeten want anders gaat er nooit iets van hen komen (op de arbeidsmarkt), over domme wereldvreemde idioten die alleen dansjes doen op TikTok tot baldadige dronkaards die de revolutie prediken omdat ze niet mogen fuiven.
De waarheid is altijd veel genuanceerder en complexer dan een slogan of een krantenartikel, of een groep overwegend blanke* studenten in een park. Ik heb het privilege een stukje van die waarheid te mogen kennen, want mijn job is om les te geven aan jongeren: ik sta in de klas met gasten van het derde tot het zesde middelbaar, in ASO, BSO en TSO. Ze schrijven voor mij vaak hun gedachten, gevoelens en vragen neer, dus ik weet dat het beeld in de media niet klopt.
Begin januari kregen ze allemaal, alle 169, de opdracht om een reflectie te schrijven op het jaar 2020. Ze moesten op zoek gaan naar de positieve dingen in het voorbije jaar: wat hen inspireerde, wat hen hoop en moed gaf, wat ze ervaren hadden als een geschenk in deze periode, wat ze zeker wilden meenemen naar 2021. Die teksten waren soms heel kort en bondig, soms heel lang en gedetailleerd. Ze spraken over verloren hobby’s en verloren liefjes en verloren familieleden, over vermoeidheid en stress, over eenzaamheid en verwarring. Maar geen enkele van die 169 teksten ging over ik mis fuiven dus ik wil revolutie. Integendeel. Mijn leerlingen toonden zich wijs, volwassen en verantwoordelijk. Ze begrijpen wat er gebeurt in de wereld en hoe dit effect heeft op henzelf. Ze zoeken slimme, gezonde strategieën om om te gaan met al die negatieve gevoelens en vinden de mooie, waardevolle dingen temidden dat moeilijke kluwen van opgroeien en puberen en schoolgaan in een extra moeilijk jaar.
Met veel plezier ben ik nog eens door hun taken gegaan, en ik heb een aantal fragmenten geselecteerd. Ik zou natuurlijk willen dat iedereen alles kon lezen zoals ik deed, want elk van mijn leerlingen is het waard om gehoord te worden, maar dat gaat niet: sommige teksten waren te persoonlijk, sommigen waren met de hand geschreven en al terug aan de leerling bezorgd, en sommigen gaven geen toestemming om een fragment uit hun tekst te gebruiken. Hier en daar heb ik wat spellingsfouten verbeterd en wat basisgrammatica toegepast waar die ontbrak, maar verder heb ik hun teksten alleen geredigeerd om ze in te korten.
Hier is een selectie van wat “mijn” jongeren te vertellen hebben over het jaar 2020, met hun toestemming gepubliceerd onder hun voornaam en leeftijd, zodat u een idee heeft, lezer, van de diversiteit aan jonge mensen in wiens woorden en gevoelens en gedachten u mag delen.
De leerlingen zelf hopen vooral dat ze andere jongeren kunnen helpen en het gevoel geven dat ze zelf niet zo alleen zijn als ze zich misschien voelen.
Ik hoop dat ze u ontroeren, verrassen en inspireren. Ik denk dat wij volwassenen heel erg veel kunnen leren van elk van hen.
…

A, 14
Ik heb verder ook geleerd dat je niet moet blijven haken bij dezelfde mensen die je niet eens vertrouwt en waar je wat minder contact mee hebt. Want dat heb ik gemerkt bv. tijdens de quarantaine en daarna had je niet hetzelfde contact met de mensen als daarvoor en dat is bv. doordat we elkaar niet meer sturen en zo gewoon verder uit elkaar zijn gegroeid. Dus daarom weet ik nu gewoon dat je het best met je vrienden/vriendinnen omgaat met wie je door het jaar door nu nog contact hebt.
ALYSSA, 15
Tijdens de Lockdown heb ik eigenlijk altijd mijn joggingbroek en een gewone trui aangehad en mijn haar was altijd slordig dus als ik terug naar school mocht was ik kei blij want dan kon ik mij helemaal mooi maken en opmaken.
AMBER, 17
Ondanks het feit dat je de helft van het jaar zeg maar je huis niet uit mocht, heb ik in 2020 toch een paar vriendschappen gekregen. Het waren voor 2020 al kennissen maar meer niet. Maar door de lockdown had je ook meer tijd om op sociale media te zitten en zo zijn we samen aan de praat gekomen en nu zijn we vrienden die toch wat delen met elkaar waar we met anderen niet over praten. We noemen het soms ook wel een safe space. We delen ook allemaal dezelfde interesses en dat maakt het gemakkelijker om dagelijks te praten. Ik vind dat dit een geschenk is omdat door de lockdown er soms toch wel een gevoel van eenzaamheid was. Maar door deze groep, en natuurlijk mijn andere vriendengroep, had ik toch minder het gevoel van eenzaamheid. Het is moeilijk om een vriendengroep te krijgen waar je 100% comfortabel in voelt, maar dat heb ik met hun wel. Dus ik denk dat ik erg veel geluk heb dat ik zo’n vrienden heb.
Doordat ik niet erg veel kon doen dit jaar door lockdown had ik enorm veel vrije tijd, naast school dan. Dit gaf me de kans om even op mezelf te focussen; hoe ik dit jaar school zou aanpakken, hoe ik volgend jaar zou gaan verder studeren, hoe ik gezonder kan leven,… Ik denk dat in het algemeen veel te veel mensen zich concentreren op wat er van hun verwacht wordt en hoe ze gemakkelijk een goed en simpel leven kunnen leiden. Daar heb ik niets tegen, maar ‘simpel’ staat bij mij niet in mijn woordenboek. Ik heb me veel op wat me interesseert gericht zoals video’s editen, leren over andere landen en hun culturen, me meer focussen op wat er in de wereld gaande is dat niet in het nieuws komt,.. Ik heb door op mezelf te focussen ontdekt dat ik nood heb aan socialisering. Ik vind het leuk om soms alleen te zijn, dat heb ik echt nodig om mijn gedachten op een rijtje te zetten, maar na 3 maanden in lockdown te zitten had ik nood aan mensen te zien, naast mijn ouders dan want die was ik al half beu gezien op dat moment. Ik heb me ook op mijn gezondheid en gezonder eten gericht, regelmatig gesport en nieuwe dingen uitgeprobeerd. Zo ben ik beginnen touw springen en nu kan ik het niet meer missen.
ANGELA, 15
Ik heb 2 jaar mijn familie niet gezien door het corona virus. Ze wonen in Macedonië dus het is moeilijk om hen te zien, ik mis ze heel hard.
Maar er zijn ook goede momenten in 2020 gebeurd, zoals ik en N. zijn heel goed bevriend geworden, en ik heb veel nieuwe mensen leren kennen.
B, 17
Ik ben veel meer gaan stressen over school omdat dat het enige belangrijke ding was dat je nog kon doen. Er was niks anders behalve series kijken en heel af en toe een vriend zien. Dit heeft dus een slechte invloed gehad zoals alles in het jaar. Ik was aan het over reageren tijdens de examens. Dus wat ik van 2020 heb gekregen wil ik niet. Ik wil niet nog meer stress.
BENTE, 17
2020 het jaar waarin ik 17 werd. Het jaar dat alles misliep en iedereen elkaar op andere manieren tegenkwam. Dat Joe Biden en Kamala Harris aan de macht kwamen en de Black Lives Matter protesten opkwamen. Het jaar waarin velen eenzaam waren, zorgverleners overwerkt en kappers een fundamenteel beroep. Het jaar dat verplaatsingen enkel essentieel waren en dus de gratis treinritten van de NMBS echt niets waard waren. Ik hoop dat we iets hebben geleerd. Het hoeft niet groot te zijn. Iets klein is ook al goed. Er wordt namelijk al te veel van ons verwacht.
Als ik één ding heb geleerd dan is het wel hoe hard de scouts mijn leven beïnvloedt. Het is echt hetgene wat ik het hardste mis. Het kamp was dan ook echt zonder enige twijfel het hoogtepunt van het jaar. Corona vergeten en samen kunnen genieten van ons jonge leven, van elkaar en van de vrijheid. De onvergetelijke 10 dagen in een zo snel mogelijk te vergeten jaar. Het kampvuur was zo mooi en ook groter dan andere jaren. Er werd gezongen en gedanst en er werd popcorn gegeten.
Behalve dat ik veel heb moeten missen had ik ook tijd voor toffe projecten. Zo heb ik een puzzel gemaakt van 5000 stukken waar ik een paar maand aan bezig ben geweest. In de tuin ben ik bezig met het bouwen van een boomhut. Dat is iets wat ik als klein kind altijd wou doen en nu eindelijk tijd en inzicht voor heb . Het dak is nog niet af maar de basis is al helemaal klaar. Verder ben ik ook terug beginnen skateboarden. Al van toen ik zes jaar was wou ik kunnen skaten. Jammer genoeg kende ik op dat moment niemand die mij dat kon leren. Skate tricks leren duurt lang en is echt niet gemakkelijk. De meesten doen er maanden over om gewoon te kunnen springen met hun skateboard. Het begint steeds beter te gaan en het begint ook steeds leuker te worden.
Iedereen zei aan het begin van de lockdown dat ze zo blij waren dat ze even rust hadden en dat ze even alleen waren. En voor sommige is dat nog steeds zo, maar we kunnen ook niet leven zonder de ander. De ander is de belangrijkste persoon in hoe we naar onszelf kijken, zonder hen bestaan we niet. Tijdens de lockdown kan je bewustzijn niet ontwikkelen omdat de handelingsvrijheid in de wereld beperkt wordt. Je bestaan zelf wordt aangevallen. Door dat je niet kan handelen, ben je weinig verbonden met elkaar en verlies je je bestaan.
Ik ben graag alleen, maar wel liever in een maatschappij waar iedereen verbonden is. Alleen zijn met iedereen is echt alleen. Er is ineens niets meer om op terug te vallen.
BO, 15
Ik heb rust kunnen vinden in muziek. Soms rustige, maar ook stevige om even wat uit te waaien. Maar af en toe een traantje late kan geen kwaad uiteindelijk is het menselijk om gevoelens te uiten toch? Gedurende de vakantie heb ik veel naar de film ‘Divergent’ gekeken, het is een beetje de situatie van nu alleen op een andere manier uitgedrukt. Je mag je eigen lot bepalen: kies je voor de goede groepen of ben je een waaghals en luister je niet naar wat andere zeggen. IK kies vriendschap! Dit was mijn belangrijkste job dit jaar: met iedereen contact houden, veel praten en bellen zodat niemand er alleen voor staat!
CHARLOTTE, 15
Ik heb ook geleerd dat je soms met kleine dingen al tevreden moet zijn door bv. een wandeling te gaan maken of gaan fietsen naar je grootouders. Dit heb ik heel vaak gedaan omdat we niet konden gaan shoppen of naar een pretpark gaan. Ik vond het wel gezellig om meer tijd met mijn grootouders door te brengen. Want die voelen hun ook alleen in hun huis. Heel wat mensen zijn voor mij een inspiratiebron geweest in 2020, vooral mijn oma. Omdat zij alleen woont, vond ik het heel erg dat ze niks kon doen dan thuis zitten en af en toe te gaan wandelen. Dus ging ik haar vaak bezoeken en puzzelden we samen. Ik vind het heel sterk van haar dat ze in haar kot blijft en met niet veel mensen in contact komt.
D, 16
Ik leerde dat niet iedereen die zegt dat ze je vrienden zijn, je vriend is. Ik realiseerde me dit heel hard in 2020. Omdat we elkaar natuurlijk niet konden zien zag ik wie ondanks de vervelende omstandigheden nog steeds wel tegen me sprak of moeite deed om te vragen hoe het met me ging. Ergens midden quarantaine had ik echt wel door dat ik met bepaalde “vrienden” echt gewoon 4 maanden geen contact meer had. Ik besloot dan ook gewoon om contact totaal te verbreken want ik besefte dat als je er alleen voor mij bent als het goed gaat en niet tijdens de slechte dagen, dat ik je eigenlijk niet nodig heb. Ik deel liever mijn leuke dagen met mensen die er ook zijn als ik slechte dagen heb. Ik vind het wel jammer dat ik dit zo laat realiseerde maar ik ben wel blij dat ik dit gerealiseerd heb. En juist daarom ben ik ook niet boos of verdrietig om alle vriendschappen die zijn vergaan tijdens 2020. Ik ziet het juist als iets moois en nuttig.
ELENA, 14
Mijn 2020 was niet al te best maar toch heb ik er een top jaar van proberen te maken. Corona was in het land gekomen en dat was niet leuk. Hierdoor moesten we ook in lockdown gaan en elke dag achter onze computer zitten voor school. Toen we in lockdown gingen, ben ik een online paardenspel begonnen. Het was heel leuk en had er veel plezier aan. Hier leerde ik ook mijn vriendinnen kennen. Eén vriendin stak er helemaal boven uit, ze kon altijd een glimlach op m’n gezicht brengen wanneer ik verdrietig was of niet helemaal mezelf was. We hebben veel samen gespeeld en gebeld. Na een half jaar hadden we ook ontdekt dat we maar tien minuten van elkaar wonen! Dat betekende dat we dringend eens moesten afspreken, en dat deden we ook. We hebben een aantal keren afgesproken en het was geweldig. De beste vriendin die je je kan wensen, heb ik nu gewoon als beste vriendin! Door corona, dat we in lockdown gingen en ik het online paardenspel ben begonnen, heb ik mijn vriendin voor het leven gevonden! Corona is dat toch niet voor niks geweest voor mij.
ELINE, 16
Wat ik van 2020 meekreeg was vooral dat je de dag moet plukken van kleine momenten. Zoals bv. het bereiden van een zelfgemaakte cake, wandelen met de hond, fietsen langs de Vaart met mijn mama. In deze periode had ik meer tijd om de natuur op te zoeken en dat deed mij ontzettend veel deugd.
2020 bracht mij tot het inzicht dat je moet genieten van de kleinste dingen in het leven. Dat je de momenten met degene rondom je moet koesteren en dankbaar moet zijn voor wat je allemaal hebt.
Je haalt veel meer uit deze mensen dan ik voordien had gedacht. Toen we begin maart in lockdown moesten gaan, was ik bang dat ook mijn vriendschappen gingen verwateren. We konden elkaar niet meer zien maar ondanks het thuisonderwijs heb ik heel veel steun en positiviteit meegekregen van mijn vriendinnen.
Ik ben meer bewust geworden dat school heel belangrijk is voor onze toekomst, dat elke dag naar school kunnen gaan noodzakelijk is, dat het zwaar valt om nog es af te spreken met vrienden of familie. Heel deze pandemie heeft mij veranderd en ik heb een positievere kijk op het leven gekregen. Ik probeerde de tegenslagen op de achtergrond te houden en mij te focussen op het goede, op de zaken die wel goed verliepen in mijn leven.
Toen mijn zus het moeilijk kreeg met haar studies zag ik dat ik niet de enige was die zo diep zat.
Ik trok mezelf eraan op omdat ik niet de enige was met dat gevoel in deze situatie. Het is moeilijk omdat er geen evenwicht is tussen de hoeveelheid schoolwerk en het niet kunnen zien van vrienden. Ze leerde mij doorzetten en hiervoor ben ik haar dankbaar

ELLEN, 18
In februari had ik de kans gekregen om met school naar Parijs te gaan. In het begin was ik aan het twijfelen om mee te gaan, maar achteraf bekeken ben toch heel blij dat ik ben gegaan. Het was even stressen want de week dat we gingen vertrekken waren er een aantal corona besmettingen vastgesteld in Frankrijk. Maar we mochten toch vertrekken. Als ik er nu terug over nadenk ben ik erg blij dat ik ben gegaan want dan brak corona wereldwijd uit. Het was ook de eerste en laatste reis die ik met deze school heb gemaakt en waar ik de kans heb gehad om het met mijn vrienden te beleven.
Een specifieke herinnering heb ik niet doordat ik vind dat 2020 een lang jaar was. Ik heb het gevoel dat januari en februari niet bij dit jaar horen doordat er toen nog weinig tot geen sprake was van corona. Als ik een herinnering wil meenemen dan zal het vooral een herinnering zijn die in de eerste twee maanden is gebeurd zoals Parijs. Dat was toch wel het hoogtepunt van vorig jaar.
EMMA, 15
Een herinnering die ik zeker wil meenemen is de dag dat ik mijn best vriendin na een half jaar eindelijk had terug gezien. Op dat moment was ik zo blij omdat ik haar zo hard had gemist. Ik moet dan ook wel toegeven dat ik en mijn vriendin allebei een traantje van vreugde hebben gelaten. Die dag zijn we dan ook samen frietjes gaan eten en in de avond zijn we nog een avondwandelingetje gaan maken langs de Vaart om de dag af te sluiten. Dit was één van de tofste dagen van het jaar en ik ben heel blij dat ik haar toen kon zien en dit moment kon delen met haar.
EMMA, 15
Ik heb geleerd uit 2020 om te genieten van alle kleine momenten en te genieten van de mensen om je heen. Ook om de hulp te aanvaarden die er gegeven wordt en dat je soms moet denken aan jezelf in keuzes maken en niet perse kijken naar andere mensen. Ook heb ik geleerd om tijd voor jezelf te nemen en van elke tegenslag iets moois te maken.
Ik wil veel herinneringen meenemen uit 2020. Het Chirokamp vorige zomer was echt een hoogtepunt. Ondanks de corona zijn we toch op kamp kunnen gaan en ons daar mega hard kunnen amuseren. We hadden sinds eind februari geen Chiro meer en Chiro is voor mij iets mega belangrijk, het is een plek waar je jezelf kan zijn en plezier kan maken met je vriendinnen en gewoon een goede uitlaatklep. Door corona hebben we een halfjaar gemist wat heel jammer was, want we hadden net de perfecte leiding. Op kamp gaan was dan ook extra genieten en een geluk bij een ongeluk want na Chirokamp was het terug met strengere coronamaatregelen.
ESDRAS, 17
Voor mij vond ik dat ik in het jaar veel mogelijkheden heb gekregen. Ten eerste heb ik van God veel opportuniteiten gekregen waar ik echt heel veel aan had. Vooral tijdens die zware periode die veel mensen tegenzat, heeft God mij gezegend in de talenten die hij me gaf.
Ook heb ik in dat jaar kans gekregen om te slagen. Dit gaf me nog wel hoop voor het 6de jaar en als ik terugkijk naar die periode geloof ik dat als je tijd neemt om te herhalen en te plannen, dat alles goed komt en vloeiend gaat als stromend water. In deze periodes was het mijn trainer zijn vertrouwen in mij dat mij er toch wel doorheen bracht. Mijn familie speelde ook een grote rol in de twee periodes en dat gaf mij wel een gevoel dat ik door kon gaan en door moest gaan. Wat mij ook zeker in die periode heeft GERED is het mediteren op de Bijbel en begrijpen waarom ik bid, waarom ik hem aanbid en niet bijvoorbeeld mijn ouders…
ESMAE, 17
Ik heb ook in 2020 geleerd om geduldig te zijn, want ik was altijd iemand die niet geduldig was maar ik heb geleerd dat je dat wel moet zijn. Na veel geduld te hebben heb ik gemerkt dat je daarvoor mooie beloningen in de plaats krijgt en dat vind ik mooi aan geduldig zijn. De quarantaine heeft me geholpen om geduldig te zijn omdat we een hele lange tijd thuis moesten blijven. Ik vond het moeilijk, maar aan de andere kant ook wel leuk omdat we geen school hadden.
De herinnering die ik voor altijd ga onthouden is de dag toen we te horen kregen dat we in quarantaine moesten. Het was een echt rare dag voor iedereen. Het was de 13de maart op een vrijdag en het was ook de laatste schooldag. Sommigen waren blij zoals ik en sommige mensen wisten niet meer wat ze moesten doen. De leerkrachten waren ook een beetje wanhopig en deze dag ga ik dus ook nooit vergeten. Gelukkig zijn we nu terug op school en leven we nog. Ik zit wel met de mensen in die getroffen zijn door corona, maar hopelijk komt alles goed.
ESTHER, 16
Zoals voor alle mensen op aarde was 2020 ook een heel heftig jaar voor mij. Een jaar waar niet was zoals het normaal zou moeten zijn en waar we ons constant moesten aanpassen door een vreselijke wereldpandemie. Daardoor stond en staat ons leven op zijn kop waardoor en veel dingen zijn veranderd.
In 2020 zijn er heel veel dingen die ik niet heb gekregen of mocht ervaren. Mijn feestje van mijn 16de verjaardag was daar helaas ook bij. Mijn mama had een hele verassingsfuif met al m’n vrienden en vriendinnen georganiseerd maar dat heeft spijtig genoeg niet mogen doorgaan, dus mama had een nieuwe coronaproof oplossing bedacht om mijn 16de verjaardag toch speciaal te maken. Ze had aan al m’n vrienden en vriendinnen gevraagd om een kaartje te sturen en toen ik dan op [mijn verjaardag] opstond zag ik alle kaartjes aan de muur hangen en was ik overdonderd, omdat ik dacht dat mijn verjaardag niets zou worden. Ik kreeg kaartjes van m’n neven en nichten, van mijn beste vrienden en zelfs van een goede vriend die in Boston vastzat omdat hij daar studeerde en hij niet meer terug kon door de pandemie kreeg ik een kaartje. Ik vond het zo een mooi gebaar en geschenk dat ik nooit meer zou vergeten. Ik zou zelfs zeggen dat het persoonlijker en mooier was dan een fuif dus daar ben ik zeer dankbaar voor.
Ik heb zoveel herinneringen aan 2020 maar spijtig genoeg niet degene die ik wou. Dit was het jaar waar ik legaal zou mogen drinken, waar ik elk weekend wegging met m’n vrienden en waarin in voor de eerste keer naar een echt festival zou mogen maar dat is allemaal niet doorgegaan wat ik ontzettend jammer vond. Maar dat betekent niet dat ik alleen maar slechte herinneringen heb aan 2020. De allermooiste herinnering vond ik wanneer iedereen een wit laken buiten hing voor de mensen die in de zorgindustrie werken. Die mensen hebben het zo ontzettend zwaar gehad dit jaar. Elke second tijdens het werk bang zijn om besmet te worden, ultra lange dagen werken en slapeloze nachten. Ik zou het mij niet kunnen voorstellen wat dat met een mens zou kunnen doen. Daarom vond ik het een wondermooi initiatief om de lakens buiten te hangen zodat iedereen de zorg met een gebaar kon steunen. Dat vond ik geweldig omdat het ervoor zorgde dat we toch nog als bevolking elkaar steunde en samenhingen zonder letterlijk samen te zijn. Het zorgde voor een zeer warm gevoel wanneer je door de lege, kille straten wandelde om te zien dat iedereen er nog hoop in had, elkaar hoop gaf en elkaar steunde. Dat maakte me erg blij en hoopvol.
ik ook mega dankbaar voor dat ik uit een gezin kom waar men ouders nog konden werken en waar er geen problemen waren.
EVELIEN, 17
Ik zat nog geen twee maand op mijn nieuwe school toen de eerste lockdown werd aangekondigd. Me vervelen kon niet: ik had zo veel werk thuis om dingen in te halen die ik had gemist. Omdat ik op mijn nieuwe school nog geen vrienden had gemaakt, moest ik bijna alle groepsopdrachten alleen maken. Scoutsvergaderingen en danslessen vielen weg. De eerste lockdown betekende voor mij dan ook isolement, want ook op sociale media waren heel wat vrienden weggevallen. Toen de lessen opnieuw gedeeltelijk startten in juni, was het vooral om toetsen te maken op school. Er was geen mogelijkheid om andere leerlingen beter te leren kennen of om ermee bevriend te raken.
Eind juni ben ik rond mijn verjaardag een weekje naar zee gegaan met mijn vriendinnen van de scouts. Dat is zeker wat ik zal onthouden van 2020. Het was de eerste keer dat ik alleen met vriendinnen een weekje weg ging. Die week heeft mij terug opgeladen en nieuwe energie gegeven. Ik ben zo dankbaar dat ik mijn scoutsvrienden heb, en dat zij er altijd zijn voor mij zijn. … Dit ondervond ik ook met de kerstexamens: we waren samen online met het geluid af. Zo zagen we elkaar tijdens het leren. Elkaar op die manier te zien werken, werkte motiverend. En als het moeilijk ging, waren we er om elkaar aan te moedigen.
EVITA, 17
2020 was een heel apart jaar. We hebben onze levensstijl behoorlijk moeten omgooien en veranderen. Toch heb ik in 2020 de kans gekregen om nieuwe activiteiten te starten. Zo zijn mijn zus en ik deze zomer beginnen skeeleren. Aangezien we zo vaak thuiszaten, wouden we iets actief doen en gaan skeeleren is iets dat we vroeger al vaak deden. Dus hebben we samen deze draad terug opgepikt. Met ons tweetjes zijn we vaak een toertje gaan doen in de buurt, waar er veel natuur is. Maar we zijn ook een paar keer naar mijn oma geskeelerd om haar eens dag te zeggen (op veilige afstand natuurlijk 😊). Een paar weken later hebben we onze twee nichten uitgenodigd om mee te gaan sporten, en ze stemde toe! Het was leuk om ze terug te zien en even bij te babbelen terwijl we sportief bezig waren. Het werd onze wekelijkse familieactiviteit.
Eveneens had ik door corona meer tijd om te dessertjes en gebakjes te maken. Ik hou ervan om rustig in de keuken te bakken en daarna het resultaat te mogen opeten. Omdat ik het graag doe, heeft mijn oma mij onlangs 5 dikke encyclopedie-achtige boeken mee gegeven vol recepten. Ze heeft hier vroeger lang voor moeten sparen en wou dat het in goede handen terechtkwam en gebruikt ging worden. Ik vind het een eer om het te mogen krijgen en ik ga er zeker gebruik van maken.
Het jaar 2020 heeft me ook doen inzien dat mijn familie en ik heel veel geluk hebben. We hebben een comfortabele leefomgeving wat heel belangrijk was/is aangezien we zoveel tijd binnen en met elkaar moesten doorbrengen. Ook hebben mijn ouders het geluk om te kunnen blijven werken. Mijn mama mag als kleuterjuf gaan werken en mijn papa kan gemakkelijk van thuis uit werken. Ik besef dat dit niet voor elk gezin vanzelfsprekend is.
Door in quarantaine en vaak thuis te zijn, was ik vaker dan gewoonlijk alleen met jezelf. Hierdoor heb ik geleerd om goed met mezelf samen te leven. Uiteraard had ik ook soms moeilijke momenten en gingen mijn gedachten de vrije loop, maar ik heb hier beter mee leren omgaan. Om eerlijk te zijn, had quarantaine geen negatieve gevolgen voor mij. Ik genoot ervan om eens meer thuis te zijn, alles rustig aan te doen en meer tijd te hebben voor mijn huiselijke hobby’s. Echter snap ik dat dit niet bij iedereen het geval was en nog steeds niet is. Ik hoor van veel vriendinnen en mensen op sociale media dat ze het moeilijk hebben en geen motivatie meer hebben. Daarom hoop ik vooral voor hun dat onze normale leventjes in 2021 langzaamaan terug kunnen opstarten.
De mooiste herinnering van 2020 was de zomervakantie. Mijn familie en ik zijn 2 weken naar het zuiden van Frankrijk geweest. We hadden daar een huisje afgehuurd om zo weinig met andere personen in contact te komen. Het was een zalige, rustige vakantie en ik was vooral verrast. We zaten als sinds maart samen in quarantaine in ons huis. We hadden nog nooit zoveel tijd met elkaar moeten doorbrengen en zo veel met elkaar moeten leven. Toch waren er nauwelijks frustraties over elkaar en ik ben blij dat dit ook zo was tijdens de vakantie. Als we elkaar al beu waren, ging de vakantie een stuk minder leuk geweest zijn. In Frankrijk hebben we de mogelijkheid gehad om even alles te vergeten en het leek wel even alsof corona niet bestond.
FAVIO, 16
Ik miste het wel om naar school te gaan en de klas niet te kunnen zien. De middelbare periode is de beste periode zeggen de meeste mensen en nu dat we dit in ons huis moeten doorbrengen, is dat triestig. De klassfeer van vorig jaar was een sfeer die ik heel hard mis. We waren er allemaal voor elkaar, we steunden elkaar als het niet goed ging etc.
Ik heb ook goede moment doorgebracht thuis met m’n mama. We keken series op Netflix samen en we speelden spelletjes samen aan tafel. Met school zie je je ouders niet vaak, omdat we ook veel taken hadden thuis. Maar met de lockdown heb ik veel kunnen praten en lachen met m’n mama. Ze was er dan ook om me te helpen als het moeilijk was voor een taak. Het was uiteraard een moeilijk moment voor iedereen, maar met m’n mama heb ik er het beste van gemaakt. Ja, soms hadden we wat ruzies, omdat je een hele dag samen bent met dezelfde persoon. Na een uurtje begonnen we al terug te lachen en alles was in orde.
FEMKE, 15
In 2020 werden we door de corona verplicht om thuisonderwijs te volgen. Hierdoor heb ik mijn digitale kennis meer kunnen uitbreiden. Zo kan ik deze programma’s nog in het dagelijks leven gebruiken. Het heeft me geleerd om meer zelfstandig te werken en op eigen tempo. Door de online les heb ik mijn eigen laptop gekregen. Ik en mijn broer alle 2 een eigen computer nodig voor school zodat we alle 2 onze taken voor school kunnen maken.
Mijn beide ouders werken in de zorgsector, waardoor ze dus veel moesten werken. [Daardoor zijn] ik en mijn broer meer zelfstandiger geworden. Omdat we vaak alleen thuis waren. Bijvoorbeeld mijn ouders zorgden ervoor dat er eten in huis was maar moesten het zelf opwarmen.
Tijdens de zomer van 2020 overleed mijn overgrootmoeder, niet aan corona maar aan ouderdom. Ze was 97 jaar. Omdat 2020 zo’n raar jaar was heb ik geen echt afscheid kunnen nemen van haar en hou ik mij vast aan alle vroegere herinneringen met haar. Gelukkig was er ook goed nieuws want mijn nicht beviel van een flinke zoon die we jammer genoeg door de coronamaatregelen nog niet in levende lijve hebben kunnen zien en vast kunnen houden. Hopelijk kunnen we dit snel wel doen. We hebben hem alleen via het beeld scherm gezien.
FLEUR, 15
In 2020 heb ik mezelf ontdekt. Ik begon gezonder en gelukkiger te leven door te sporten, gezond te eten en voor mezelf te zorgen. Ik wandel elke dag door de natuur omdat dit me helpt om mijn stress onder controle te houden. Ik neem ook voldoende tijd voor mezelf als het allemaal niet meer gaat. Ik heb in dit jaar vooral geleerd om voor mezelf te zorgen, ik doe dingen waar ik anders nooit aan begonnen zou zijn.
Mijn mama is mijn inspiratiebron. Ze werkt in een rusthuis en moet ontzettend hard werken net zoals iedereen in de zorgsector. Ik heb gezien hoe moeilijk het voor haar was om patiënten te moeten zien gaan en door corona zijn dit er meer dan anders.

FLOOR, 15
Ik heb niet echt één persoon die ik zie als een inspiratiebron. Bij mij zijn het verschillende acties van verschillende mensen die me inspireerden. Zoals mijn en andere hun ouders die blijven werken en zo sterk mogelijk blijven, dus mensen die in mijn familie- of vriendenkring zitten die niet opgeven. Maar ook mensen die ik niet ken zoals dokters en mensen die in rusthuizen werken en natuurlijk ook leraren die ondanks de pandemie toch noch hun leerlingen dingen willen bij leren. En ik denk dat al die mensen samen één grote inspiratiebron zijn voor vele mensen.
H, 16
School heeft mij ook echt heel veel stress bezorgd, leerkrachten die veel meer taken beginnen geven dan normaal omdat ze denken dat we toch genoeg tijd hebben als we thuis zitten. Maar dit is helemaal niet zo en ik hoop dat ze dit nu inzien.
Ik voelde me thuis wel veel beter dan op school omdat ik mij thuis zelfzekerder voel en op school minder omdat je je met zoveel dingen moet rekening houden zoals: ‘draag mooie kleren’, ‘zijn je schoenen wel mooi’ , ‘ligt je haar goed’. En thuis hoef ik me hier geen zorgen over te maken.
Mijn huis is mijn grootste bron omdat dit me rust, hoop, liefde, zekerheid en steun geeft.
HALA, 15
Ik heb van 2020 een echte vriendschap gekregen, Tijdens de lockdown kwam ik snel te weten wie serieus of “real” met je is. Dat waren meestal diegene die je een berichtje sturen en vragen hoe het met je gaat, zonder dat er iets is gebeurd. Dat zijn de echte vriendschappen zonder enige twijfel, en die ga ik niet zo snel kwijt raken. Daarom beschouw ik dat als een geschenk.
Ik heb heel veel geleerd, waaronder dat ik heel lui kan zijn, maar echt heel lui. … Dat je school (studies) heel belangrijk zijn voor later, als je echt iets van je leven wilt maken of bereiken.
Mijn favoriete momenten in 2020… alle momenten op houseparty. Houseparty is een app waarop je met je vrienden kunt bellen en terwijl spelletjes spelen. Daarop heb ik zo lang gezeten van 22u in de avond tot 9u in de ochtend ofzo. Je lachte zoveel en soms had je diepe en lange gesprekken, maar dat was pas na 3u in de ochtend. Ik wil dit zeker en vast meenemen in 2021. Het waren onvergetelijke tijdjes, en gewoon Fantastisch.
HANNELOTTE, 15
Tijdens 2020 heb ik geleerd dat vriendschappen en familie echt heel belangrijk zijn want door corona ben ik jammer genoeg ook een paar vriendschappen verloren omdat het zo moeilijk is om contact te houden als je maar 1 knuffelcontact mag hebben. Ik heb ook mijn talent voor schrijven een beetje terug op de baan gewerkt omdat ik zo veel tijd had om te lezen en series te kijken. Ik heb heel erg veel over mezelf geleerd en heb eindelijk misschien een beetje gevonden wat ik wil voor in de toekomst, terwijl ik daar voor corona helemaal niet zo mee bezig was.
HAZEL, 15
In het begin van de lockdown genoot ik van de lang verwachte rust die ik had toen. Toen kwam ik er snel achter dat thuisonderwijs niet ideaal voor mij is. Ik ben nooit een topstudent geweest maar de rapporten die ik in die periode kreeg, waren verschrikkelijk. Het ging zo ver dat ik wel van school moest veranderen. Afscheid nemen van mijn oude school en vrienden was niet gemakkelijk. Maar ik ben enorm dankbaar voor alle herinneringen en het contact dat ik met sommigen nog heb.
HELENA, 14
De eerste lockdown was echt de hel. We moesten met computers werken en ik kon dat langs geen kanten. Daardoor ben ik ten opzichte van de andere jaren veel verbeterd in het werken met een computer. Ook ben ik veel zelfstandiger geworden doordat er niemand was die me kon helpen en als ik vragen had, kon ik die niet stellen want smartschool lag altijd plat bij mij.
Ik had het geluk dat er bij mij thuis altijd iemand was om mij te helpen als ik het niet snapte.
Als mijn broer en mijn nichten ook klaar waren met hun huiswerk gingen we al eens fietsen of een spelletje spelen buiten, want het was wel warm.
… Het thuisonderwijs was in het begin leuk want dan moest ik niet zo vroeg opstaan, met de fiets naar school gaan. Maar hoe langer het duurde hoe stommer het werd, niet dat ik mij verveeld heb maar de leerkrachten gaven het dubbel huiswerk om alles op tijd af te krijgen. Ik zat van 8u ‘s morgens tot 17u ’s avonds aan mijn huiswerk en meestal na het avondeten nog.
Zonder mijn Pepe had ik op het einde van het jaar niet zo’n goede punten gehad omdat hij zelf niet gezond is, maar hij is altijd positief gebleven. Hij zit in mijn bubbel en daarom ben ik heel dankbaar dat ik hem nog mag blijven zien…
IBTISAM, 17
Ik heb in het jaar 2020 mijn troost, steun en hoop kunnen vinden in liedjes die mijn favoriete rapper zingt. Het zijn liedjes die te maken hebben met zijn geliefde en die me dan ook laten denken aan de personen waar ik ook van hou. Het troost je bij de diepte punten wanneer je denkt dat het niet opgelost geraakt. Ook heb ik veel gelezen in een app die Wattpad heet. Daar kwam ik vaak verhalen tegen die precies mijn verhalen zijn. Ze vertellen precies over mij. De steun en hoop die ik in de verhalen heb kunnen vinden is dat ze je soms levenslessen mee geven of dat ze vaak eindigen met een ‘happy’ einde. En daar vind ik zeker mijn hoop in. Om toch alles achter me te laten en proberen verder te gaan zoals het in die verhalen goed afloopt. Altijd proberen positief te blijven in het leven.
ILHAM, 20
Ik heb geen moeilijkheden gehad tijdens de lockdown en tijdens de zelfstudies. Ik heb zeker een dag gehad waar ik echt moest huilen omdat ik zoveel taken in een dag moest gemaakt krijgen en er stond ook nog eens een korte tijd op en dat werd me te veel. De vorige dagen kon ik er niet aan werken omdat ik al super veel taken kreeg. Gelukkig is me alles gelukt en heb ik de draad opgepakt.
De lockdown was voor mij eerder een redding dan een teleurstelling of een ondergang. In januari, februari tot de laatste dag voor de lockdown van start ging had ik het vreselijk moeilijk op school. Tijdens de lessen door moest ik bijna elke dag huilen achter mijn bank, maar in de klas dwong ik mezelf niet te gaan huilen en te laten zien hoe zwaar ik het had. COVID19 veranderde alles voor mij. Het was voor mij een kans om mijn studies [weer] een kans te geven, mezelf weer bijeen te rapen en mijn moed niet op te geven en dat heb ik met twee handen gegrepen. Ik had het ook vreselijk hard nodig. Voor mij was het gewoonweg een redding. … Hierdoor heb ik mijn a-attest gehaald en heb ik de rust kunnen vinden die ik zo hard nodig had. Daarom zie ik 2020 meer als een geschenk, omdat het mijn jaar redde en mijn ongelukkige dagen begin 2020 gelukkig maakte.
Ik heb geleerd dat als ik me slecht voel tijdens schooldagen, me ongelukkig voel omdat alles me te veel wordt en ik het gevoel heb dat iedereen 100 000 km van mij verwijderd is, dat ik de rust moet nemen en mezelf weer liefde geef, de tijd moet nemen om alles op een rijtje te zetten en mezelf moet uitleggen hoe het komt dat iets verkeerd is gelopen en hoe ik het recht moet zetten, mezelf moet verwijderen van iedereen en alles en de rust in mijn hoofd en hart weer terug moet gunnen. Ik heb ook geleerd dat als ik niet naar school ga en thuis studies volg de kilootjes wel heellll snel aankomen haha! Ik weet dat als ik thuis studeer of in de toekomst thuis werk dat het ook belangrijk om gezond te eten en te gaan sporten en een goede frisse lucht eens diep inadem. Dat doet zeker goed!
L. vertelde mij haar verhaal over haar overleden opa. Ze had het zeker moeilijk en dat zag ik duidelijk aan haar. Je zag hoeveel ze van haar opa hield en nog steeds. Hij leeft verder in haar dromen en haar hart. Ik heb geen familieleden die overleden zijn door corona of door iets anders. Ze liet me denken hoe belangrijk het is om goed te zijn voor je familie, mensen van wie je houdt etc. want voor je het weet zijn hun zielen genomen door God en is er geen weg terug meer. Het is belangrijk om mensen te vergeven die je hart braken, mensen die je niet begrijpen en jouw de schuld gaven. Het is van belang om iedereen gewoon liefde te geven. Je weet nooit wat er in iemands hart schuilt. Vriendelijk [en] beleefd [zijn] en elkaar respecteren zou jou nooit een schuldgevoel geven, omdat je die persoon iets tekort gaf. Als er iemand uiteindelijk weg is, dan weet je diep vanbinnen dat je die persoon geen pijn bezorgde en kan je gelukkig verder met je leven en alles accepteren en doorgaan.
ILIAS, 18
Ik heb in 2020 veel gekregen maar 1 ding is belangrijkste wat ik heb gekregen in 2020 een dat is mijn gezondheid: dat ik gezond ben en ook 18 jaar ben geworden. Dat is beter dan een materieel geschenk [en] dat [heb] ik van Allah swt gekregen.
De mensen [vinden] die hoop geven is heel moeilijk want als je er goed over nadenkt, is niet iedereen te vertrouwen. Maar je hart geeft wel hoop en je omgeving, hoe je denkt over alles. Er zijn altijd mensen die je helpen met alles, gewoon alles eruit praten en je voelt je prachtig, precies herboren. En daarom zouden we iedereen een goed gevoel geven als we open en eerlijk zijn tegen [onze] vriendenkring.
INAS, 16
De mensen die de grootste inspiratiebron voor me waren in 2020 waren de mensen die gingen protesteren voor black lives matter, muslim lives matter en uyghurs lives matter want zij lieten mij zien dat er in 2020 niet alleen slechte dingen gebeurden zoals de bosbranden of covid-19, maar dat 2020 ook een jaar is van verandering en dat jij je als mens moet laten horen wat jij denkt dat goed is en wat niet kan. En dat je nooit mag opgeven omdat niet alles vanaf de eerste keer lukt. En ook dat er eerst veel erge dingen moeten gebeuren voordat de mensen het kunnen beseffen. Er waren bijvoorbeeld veel mensen gewond geraakt en gedood tijdens de protesten maar ze bleven alsnog doorgaan met het prosteren omdat zij deden waar zij in geloofden. Een andere grote inspiratiebron voor mij waren de mensen in de zorg want zij riskeerden en riskeren nog steeds hun leven om het leven van andere mensen te redden en niet iedereen zou dat zomaar doen. Ze konden ook geen fysiek contact meer hebben met hun vrienden en families om dat het te riskant was voor het geval ze ook covid hadden overgenomen.
Rapunzel en Elsa inspireerden me beide tijdens 2020. Beide zaten ze jaren in quarantaine: Elsa omdat ze niemand pijn wou doen met haar ijskrachten en Rapunzel omdat ze ontvoerd was door Moeder Gothel voor haar magische haar. Ze zijn beide sterke vrouwen die zich niet zomaar laten doen, ze zeggen waar het op staat en ze houden beide van avontuur. Rapunzel heeft de toren verlaten om de lichtjes te zien en in Frozen 2 is Elsa het betoverende woud in gegaan om te zoeken naar de stem die haar riep en ik vond het echt leuk om alle Disney prinsessen films terug te zien tijdens de quarantaine.
INES, 15
Ik heb van 2020 meegekregen dat ik mijn grootouders, overgrootouders, tantes, nonkels, … meer ga bezoeken in de toekomst. Ook heb ik ingezien dat ik eigenlijk echt niet te klagen heb. Ik heb een goede thuis, familie, vrienden, goede gezondheidszorg,… er zijn genoeg mensen om mij heen die me helpen door deze moeilijke tijd te komen.
INGUY, 19
Door de moeilijke periodes in het jaar was er veel niet meer mogelijk. Maar toch heb ik iets van 2020 gekregen, wat ik als geschenk beschouw. De zomer was niet zoals het jaar ervoor. Veel mocht niet meer zoals festivals, feestjes en reizen werd ook moeilijk. Daarom ben ik dankbaar dat ik toch op vakantie heb kunnen gaan. Veel landen waren niet mogelijk aangezien ze oranje of zelfs rood waren. Wat het moeilijk maakte, maar na lang zoeken [hebben we] toch een groene zone gevonden. Ik ben naar het zuiden van Frankrijk geweest waar ik heel dankbaar voor ben. Ik beschouw dit als geschenk omdat het toch iets moois en leuks was in deze periode. Het was een fijne autovakantie waar mijn familie en ik van genoten heb. En dankbaar voor zijn.
Doorheen het jaar heb ik ook veel geleerd. Zoals dat je de mensen die je lief hebt moet koesteren. Want je weet nooit wanneer het de laatste dag is dat je ze gaat zien. Je moet elk moment koesteren als een herinnering.
In het begin was het heel moeilijk. Nieuwjaar werd nog groots gevierd en dan opeens na 2 à 3 maanden veranderde alles. Je mocht niet meer samenkomen, winkels gingen dicht, enkel nog essentiële winkels waren open, we mochten enkel onze bubbel zien…. In zo’n moeilijke tijd is het belangrijk om steun te hebben. Hiervoor kon ik bij mijn familie terecht. Het leek wel alsof we nog meer tijd voor elkaar hadden. Aangezien ik week om week bij mijn mama of papa ben, was het ook niet altijd makkelijk. In het begin was er namelijk ook veel onzekerheid of ik mijn beide ouders wel mocht zien. Gelukkig was dit geen probleem.
Doorheen 2020 leek het makkelijker te worden, omdat je je meer en meer aan de situatie aanpast en je dit gewoon begint te worden. Alleen, het hele gedoe met die knuffelcontacten, wat was dat? In het begin van de Lockdown mocht je buiten je bubbel 1 knuffelcontact hebben. Geen probleem. Maar dan tijdens de zomer gingen we naar 10 of zelfs 15?? Dit werkte niet zo goed dus zijn we terug naar 1 à 2 gegaan.
Normaal zag ik mijn oma elke dinsdag en in het weekend maar opeens ging dit niet meer. Dit was niet alleen moeilijk voor haar maar ook voor ons. Gelukkig konden we nog samenkomen mits de nodige afstand. Hoe meer de lockdown verder ging, hoe meer we haar als knuffelcontact zijn gaan zien. Dit apprecieerde ze natuurlijk heel erg.
Uit het jaar 2020 wil ik maar één ding meenemen, en dat is dat je moet genieten van elk moment dat je samen hebt met je familie. Je weet nooit wat er gebeurt. Je moet elk moment koesteren en zeker in tijden als dit. Familie is het belangrijkste wat je hebt!
INSAF, 17
Ik denk dat deze vakantie en de voorbije vakanties van het afgelopen jaar toch anders waren dan
de vakanties ervoor, met nogal veel veranderingen. Maar ik denk dat we het woord “verandering” ook wel kunnen gebruiken voor heel het jaar 2O2O. Het was echt een speciaal jaar voor ons allemaal.
Dit jaar werden we overspoeld door Covid-19. Een virus dat onze gezondheid, vrienden, familie, school…veranderde en zelfs slachtoffers met zich mee bracht. Ik denk dat het voor niemand echt een makkelijk jaar was. Niet alleen had heel onze maatschappij een moeilijk jaar. Ik heb op persoonlijk vlak ook een heel moeilijk jaar gehad. Maar ondanks dat, heb ik toch wel nieuwe vriendschappen
gesloten, en geweldige herinneringen beleefd.
Toch zijn er ook wel slechte herinneringen die ik wil meenemen naar 2021. Dit jaar was ik namelijk positief getest op Covid-19, in die zelfde periode overleden 2 familieleden. Diezelfde maand verloor ik heel wat. Dit was een hele moeilijk periode. Maar gek genoeg zijn dit echt juist de herinneringen die ik wil meenemen naar 2021. Deze periode heb ik zoveel geleerd over mezelf, en ik ben zoveel sterker geworden erdoor dus juist daarom wil ik deze herinnering meenemen naar 2021. Als een herinnering hoe sterk ik wel niet kan zijn. Doorheen deze periode heb ik gelukkig wel Netflix kunnen kijken. Misschien is dit niet echt een troost, maar als het je even bezig houdt van alle pijn is dit toch wel een steun.
JADE, 15
Mijn 2020 was ondanks corona toch nog wel een leuk jaar. Het begin van het jaar was natuurlijk nog zoals andere jaren. In maart moesten we dan opeens thuisonderwijs volgen en ik wist ook soms niet wat ik moest doen in mijn vrije tijd. Normaal gezien ga ik graag eens weg met mama om te shoppen, maar toen de winkels toe gingen dan kon dat ook niet meer. Gelukkig woon ik vlakbij een groot bos waar ook de Hazewinkel is, dat is een hele grote vijver waar watersporten worden gehouden. Als er dan trainingen bezig waren ging ik vaak kijken met L. L. is mijn beste vriendin zij woont bij mij in de wijk. In de zomervakantie hebben wij elkaar bijna elke dag gezien, dan gingen we wandelen, fietsen in het bos of rolschaatsen. In de lockdown heb ik wel ontdekt dat ik heel graag tijd buiten doorbreng, als het goed weer is. Soms had ik ook moeilijkere momenten, dat was dan vooral in de avond waarschijnlijk omdat ik dan niets te doen heb. Op die momenten begon ik soms te wenen maar wist ik niet voor wat terwijl ik mij wel echt triestig voelde. Die momenten heb ik soms nog maar denk wel dat dat niet abnormaal is.
Ik heb geleerd dat ik veel geduldiger ben geworden. Dat komt denk ik doordat corona er nu is en je toch ook wel veel geduld moet hebben voor alles weer normaal kan zijn. Vroeger had ik bijna geen geduld maar heb wel ondervonden in de zomer en lockdown dat ik dat nu toch wel heb.
Iets wat mij geïnspireerd heeft is de Zorg voor Licht actie op VTM. Elke dag na het VTM Nieuws laten ze een stukje zien hoe mensen buiten staan met lichtjes. In de zomer was dit ook maar dan vloog er overdag een drone rond die beelden maakt van mensen die iets hadden gemaakt. Als ik dat zie vind ik het heel mooi om te zien hoe hard wij elkaar steunen in deze moeilijke tijden.
JARO, 16
Ik heb niet echt veel gekregen van het jaar 2020 maar ik heb wel veel herinneringen kunnen maken met mijn beste vrienden waar ik wel zeer dankbaar voor ben. Ik vond dat dit jaar ons andere herinneringen heeft laten maken, niet enkel de standaard uitgaan-herinnering maar ook eens andere dingen die we anders niet zouden doen.
Het jaar 2020 heeft me wel tot besef gebracht dat eens alles stopt ik ook niet zelf de moeite zal doen om het weer te laten starten wat niet goed was voor school. Ik heb ook echt de verschillen gezien tussen mijn vrienden in de eerste quarantaine: hoe sommige meteen probeerden om nog af te kunnen spreken en hoe je van anderen niks meer hoorde. Mijn beste vrienden waren echt een steun maar dat had ik ook wel verwacht van hun. Ik ken hen nu al heel mijn leven. Ze hebben me gemotiveerd de laatste examenperiode toch nog goed te laten doen. Ik heb niet echt een speciale herinnering, gewoon elke keer samen naar buiten gaan, samen gaan lopen of basketten, en praten met elkaar en horen of iedereen nog wel oké was. Instagram was echt een goeie app in 2020 ik zag veel mensen die hetzelfde meemaakten en ik kon altijd met vrienden bellen of sturen waardoor ik ook nooit echt alleen was.
JENTE, 17
Aangezien we niet mochten afspreken met mensen hebben wij als vriendengroep daar iets op gevonden. Ik zal even wat meer vertellen over onze vriendengroep. Wij zijn 8 meisjes van verschillende leeftijden, de jongste is 15 en de oudste 20, en wij wonen allemaal in dezelfde straat. We hadden allemaal nood aan sociaal contact en dus hadden we afgesproken om elke avond te gaan wandelen. Je hoefde niet elke avond mee, soms was het wat te druk met school en dan bleef je thuis. Zo zag je elke dag nog andere mensen, behalve je gezin, en kan je nog eens lekker bijpraten. Door elkaar elke avond te zien is onze band enorm versterkt.
Voor de voetbal was het een zeer afwisselend jaar. We zijn een tijdje moeten stoppen, dan mochten we weer beginnen, dan zijn we weer gestopt en als alles goed verloopt mogen we deze maand terug beginnen Als ik voetbal moet ik aan niets anders denken. Ik kan even mijn gedachten verzetten en samen met mijn vrienden plezier maken. Doordat de voetbal even was gestopt, hebben we met 4 spelers eens afgesproken om gewoon nog eens bij te praten. Dat deden we vroeger nooit. Hierdoor zijn we eigenlijk een hechte vriendengroep geworden en spraken we elke vrijdagavond af. We kennen elkaar nu zo goed dat ik het me moeilijk kan inbeelden dat we vorig jaar eigenlijk niet zo goed bevriend waren.
JONI, 17
2020 was voor iedereen een moeilijk jaar. Ik denk dat ik niet alleen voor mezelf spreek als ik zeg dat we anders zijn gaan leven en anders naar de dingen zijn gaan kijken. Wat ook niet moeilijk is met alles wat er in de wereld gebeurt. Je leert veel voorzichtiger leven. Dingen die vroeger heel normaal waren zoals elkaar kussen, een knuffel geven, etc. zijn deze dagen niet zo normaal meer.
Doordat we allemaal in ons ‘kot’ moesten blijven, heb ik een veel sterkere band met mijn gezin gekregen. Elke dag opnieuw met z’n allen samen thuis zitten heeft voor veel mooie momenten gezorgd maar zeker ook voor minder mooie momenten. Soms liepen de spanningen een beetje op. En dat is niet te verwonderen. Maar zelfs daarvoor ben ik dankbaar, want dat toont dat we ook aan elkaar kunnen laten zien dat we ons minder goed voelen. Zo kunnen we elkaar steunen, iets wat we zeker kunnen gebruiken in deze tijden. Ik heb heel veel aan hun gehad tijdens deze periode. Niemand maakt iets spannends, leuks, etc. mee om te delen met de rest maar toch wisten we elke dag opnieuw dingen te vertellen tegen elkaar.
Naast de minder goede dingen dat 2020 heeft meegebracht, ben ik stiekem 2020 toch ook een beetje dankbaar. Ik heb veel meer leren genieten van het leven. Korte uitstapjes, kleine wandelingen door het bos, etc. hebben ervoor gezorgd dat ik mijn hoofd kon leegmaken. Ik heb waarschijnlijk nog nooit zo veel gewandeld in heel mijn leven maar toch genoot ik er elke keer opnieuw van. Ik heb dus de kleine dingen leren waarderen. Iets wat vroeger heel normaal was, wordt in deze tijden soms zelfs speciaal.
Ik heb leren kijken naar de dingen die we wel nog kunnen doen, [in plaats van] te kijken naar wat we niet meer kunnen doen. Het maakt me veel gelukkiger om te kijken naar de dingen die ik wel nog kan doen, dan te blijven klagen over de dingen die ze ons afgepakt hebben. Dit is niet altijd simpel maar door deze mentaliteit heb ik wel veel meer plezier beleefd aan 2020.
Ik kan niet meer elk weekend naar feestjes gaan, wat ik zeer spijtig vind uiteraard, maar ik heb wel het geluk om elk weekend samen met mijn familie te zijn. Iets wat voor mij vroeger als ‘normaal’ klonk, maar voor velen niet zo zal zijn. En dat besef is er nu wel gekomen.
Ik heb uit 2020 vooral geleerd dat veel dingen niet van zelfsprekend zijn. Dat niet iedereen het geluk heeft om elke dag bij zijn gezin of familie te zijn, dat niet iedereen omringd wordt door lieve mensen, dat niet iedereen de steun krijgt die men nodig heeft, etc. Daarom dat ik ook zo dankbaar ben dat ik dat wel heb en ken. Dat idee geeft een heel goed gevoel!

JULIE, 15
Al die dagen thuis zitten was niet goed voor me. Ik ging soms wel eens wandelen met mijn gezin maar ik miste de interactie met m’n vrienden. Tijdens de lange quarantaine hebben we elkaar vaak gebeld en altijd blijven chatten, maar dat is toch niet hetzelfde als elkaar in levende lijve zien. In de zomer hebben we elkaar vaak gezien en natuurlijk daarna op school ook. Voor de zomer was dit helemaal anders. We hadden thuis onderwijs en moesten in lockdown, hierdoor zagen we elkaar dus niet.
JULIE, 15
Ik vond 2020 echt geen leuk jaar. Maar als je kijkt naar de zaken die ik eigenlijk heb gekregen was het toch tof. Door 2020 heb ik meer tijd met mijn familie kunnen doorbrengen. Aten we elke ochtend en avond samen. Keken we samen films. Gingen we samen gezelschap spelletjes doen. Dit komt allemaal door corona omdat dan mijn ouders thuis moesten werken en dan hadden ze ook meer tijd. Daardoor had ik dan meer tijd met mijn ouders en broertje. Dat beschouw ik echt als een geschenk omdat anders had ik dat niet en ik hoop dat ze nu in 2021 ook meer tijd hebben. Want ik heb dat wel nodig om mensen om mijn heen te hebben. Anders als ik dat niet heb ben ik niet zo blij en dat voel ik ook. Door 2020 heb ik ook een betere vriendschap met mijn vriendinnen. We belde elke avond om te vragen hoe het gaat. Dat vond ik zo leuk want daarvoor belde ik eigenlijk bijna nooit met mijn vriendinnen. Ik heb ook in de vakantie elke avond een wandeling gedaan met A. Dat deed zo deugd om dat ik dan buiten kom. Onze vriendschap is daardoor ook gegroeid. Ik kan altijd op haar rekenen.
Wat ik ook door had gekregen is dat als ik thuis zat dat ik gewoon altijd met een jogging een T-shirt rond liep. Toen dacht ik van waarom doe ik altijd zo moeilijk over welke kleren dat ik aandoe. Dus nu pak ik meestal gewoon iets uit de kast en trek ik het aan. Eigenlijk heb ik dan geleerd dat je niet echt naar het uiterlijk moet kijken van wat je draagt. Ik ben ook zekerder geworden daardoor.
Ik heb tijdens 2020 heel veel tijd doorgebracht met mijn oma. Ze inspireerde mij zo hard tijdens 2020. Door haar begon ik terug met schilderen, breien, haken en knutselen. Door mijn oma kon ik door 2020 komen. En ik hielp haar om er door te komen door gezelschap te houden, maar ook boodschappen voor haar te doen. Mijn oma zag mij tijdens 2020 soms zo verdrietig omdat ik niks kon doen maar ook niet kon afspreken met vrienden. Dus mijn oma pakte mij mee naar de zolder en daar leerde ze mij schilderen met olieverf en acryl verf.
JULIE, 16
Het jaar 2020 begon heel goed voor mij, ik sprak veel af met mijn vrienden, ik ging naar feestjes en natuurlijk ook elk weekend naar de KV. Maar dan kwam het virus steeds dichter en dichter, ik had nooit gedacht dat het tot bij ons zou geraken. Ik heb dankbaarheid gekregen, dankbaarheid voor al de dingen die ik voor deze periode kon. Je beseft pas wat je allemaal wel kan doen tot je het niet meer kan. Ik dacht dat het allemaal wel normaal was dat ik elk weekend naar de KV, de Chiro, fuiven, feestjes met de familie… kon gaan. Maar nu besef ik dat sommige mensen dat om bepaalde redenen nooit konden, zelfs niet wanneer het virus nog niet in ons land was.
Ik mag al heel blij zijn dat er in mijn familie niemand in aanraking is geweest met het virus, mijn oma is namelijk een risicopatiënt. Hierdoor denk ik dat we NOG voorzichtiger zijn dan we normaal zouden zijn.
Ik heb zeker geleerd om te genieten van de kleine dingen, daar bedoel ik dan een wandeling of een praatje op het terras mee. Mijn vrienden betekenen heel veel voor mij en door Corona zag ik ze heel weinig en genoot ik dus heel hard van deze momenten. Wanneer ik het eens moeilijk had of gewoon is met iemand wou praten stonden zij steeds klaar voor mij. We stuurden ook vaak postkaartjes ook al wonen we niet ver van elkaar. In de eerste golf was een ook een app genaamd Houseparty, hier kon je met je vrienden bellen maar konden er ook vrienden van jouw vrienden in het gesprek komen, dit is dan toch nog een manier om andere te leren kennen. Er waren soms avonden dat ik vanaf 18u tot 23u aan het bellen was. Dit zijn dus zeer belangrijke personen in deze tijden, maar zeker ook mijn gezin. Ik heb heel veel geluk dat we met 6 thuis zijn, er is altijd wel iemand die naar je zal luisteren als je met iets zit. Ik kan mij inbeelden dat dit voor andere mensen die alleen zijn zeer moeilijk is. We deden heel veel samen maar we hebben vooral lekker gegeten, we kookte dan samen en hierdoor hadden we dus nog een extra gezinsmoment.
Wat ik wel goed vind is dat de voetbalwedstrijden wel nog doorgaan, zo heb ik toch altijd iets om naar uit te kijken. S en R kwamen dan altijd op het terras kijken, met hun ging ik normaal ook naar het stadium. Corona heeft misschien voor een deel ons jaar verpest, maar waar ik aan denk is dat ik er later over ga kunnen vertellen tegen mijn kinderen. We gaan toch wel kunnen zeggen wat we allemaal hebben meegemaakt en waar we samen zijn doorgeraakt. Nu kijk ik vooral uit naar het moment waarop we te horen krijgen dat we terug naar de Chiro of de KV mogen. Ik hoop dat iedereen er zo over denkt, want ik snap heel goed dat iedereen hier genoeg van heeft maar we moeten aan de anderen denken. Ik zal waarschijnlijk niet zo ziek zijn van het virus dus beschermen ik en de andere jongeren eigenlijk de ouderen. We mogen gewoon niet opgeven en blijven denken dat dit ooit wel gedaan zal zijn, het kan niet voor eeuwig duren.
KAAT, 17
In maart veranderde mijn sociaal leven volledig. Door het coronavirus moesten we in lockdown. Dit hield in dat we niet meer naar school mochten gaan en het school zelfstandig van thuisonderwijs moest gebeuren. Dit was een hele aanpassing. Ik hoorde van vele medestudenten dat ze het erg moeilijk hadden om zelf te plannen of dat ze zich na hun schooltaken enorm verveelden. Bij mij was dit net het omgekeerde. Ik vond het net rustig en gemakkelijk om zelf mijn dag in te delen en er zo voor te zorgen tijdig met alles klaar te geraken. Ik had ook het geluk dat we net onze hele tuin opnieuw gingen aanleggen. We hadden een tuinarchitect een ontwerp laten maken en omdat we niet op skivakantie konden/mochten gaan en mijn ouders hun verlof wel moesten opnemen, werd er beslist om alles zelf te doen. Dus elke keer nadat ik klaar was met mijn huiswerk, ging ik naar beneden, mijn ouders meehelpen in de tuin. Al was het met momenten vrij zwaar werk, het omspitten van onze grond, toch vond ik het best leuk om te doen. Ook de tijd met mijn ouders, zo samenwerken in de tuin was leuk. Achteraf was het ook best verschieten van het uiteindelijke resultaat en het feit dat we dit allemaal zelf hadden gedaan. Ik had nooit gedacht dat ik dit zo speciaal ging vinden.
Dus in die eerste maanden, was het vooral in de tuin werken en werken voor school. Vrienden zag ik niet, activiteiten buiten school mochten niet en ook al behoorde mijn oma tot onze bubbel, toch moest ik altijd heel goed opletten als ik eens een bezoekje aan haar bracht. Ik zat dan op het terras, met de schuifdeur open en het vliegenraam dicht. Zij zat dan binnen in haar zetel en zo vertelde ik haar over de vorderingen van onze tuin.
Daarna waren het de examens. Ik herinner me nog heel goed, dat deze enorm moeizaam gingen, omdat ik ook de enige van mijn familie en vrienden was die examens had. Ik vond het echt moeilijke weken en ik had veel moeite om me te concentreren. Ik dacht echt dat ik niet goed bezig was en vond dat mijn examens ook niet goed waren verlopen. Het uiteindelijke resultaat bleek wel goed te zijn, ik moet echt leren wat meer zelfvertrouwen te hebben.
Ik ben wel enorm dankbaar geweest voor de extra tijd die ik thuis met mijn familie heb kunnen besteden. Dit heeft corona/2020 mij alleszins geschonken. Normaal wanneer er nog geen corona is, hadden ze amper tijd. Los van het feit dat ze beiden nog fulltime werkten is er altijd wel iemand die gebracht of gehaald moest worden van een sportactiviteit. Mijn broer en zus volleyballen en in het weekend was er dan ook hun match waardoor ze ook hiervoor steeds weg waren. Nu werkten ze van thuis en doordat de competitie is stilgelegd zijn er dus geen matchen meer waardoor ze in het weekend vrij zijn. Deze vrije tijd wordt opgevuld met wandelingen of fietstochten met heel het gezin of zij die daarvoor zin hebben.
KAOUTAR, 15
Ik denk dat ik nog vrij veel heb geleerd over mezelf naast het cliché van tijdens de lockdown dat iedereen ging gaan bakken etc. Maar ik heb gezien dat dat ik meer kon met de computer dan dat ik dacht. Ik heb gezien dat ik eigenlijk zeer geïnteresseerd was in actualiteit en in deze maatschappij, hoe België 546 dagen heeft gefunctioneerd zonder regering . En dit alles heeft me aan het denken gezet dat we eigenlijk 1 groot team zijn maar we soms toch elkaar uitsluiten of wel in die hokjes plaatsen omdat we niet allemaal hetzelfde zijn waardoor er ruzie komt maar die band is er nog altijd waardoor we niet uit elkaar vallen. Ik vond dit zeer speciaal.
George Floyd was zeker een inspiratiebron. Ik denk en ik hoop dat hij veel mensen aan het denken heeft gezet. Met zijn krachtige laatste woorden I can’t breathe, dat uiteindelijk de slogan van #BLM werd waar veel mensen hebben gevochten voor hun rechten. Hij heeft 2020 voor mij beter gemaakt. Naast dat dit een zeer erge situatie is, heeft hij veel mensen doen [beseffen] wat er eigenlijk wel niet gaande is in deze wereld en dat niet iedereen met het geluk is geboren om je thuis te voelen in [een] gemeenschap waar alleen mensen met een “witte” huidskleur worden geaccepteerd of die hetero zijn etc. Veel mensen hebben hun stem gevonden, mensen hebben gezien dat we eigenlijk met onze stem toch dingen kunnen bereiken. Ik ben voorstander van dit soort onderwerpen bespreekbaarder te maken op de scholen.
KAS, 17
2020 was voor iedereen een moeilijk jaar. Iedereen zal dit later beschrijven als een verloren levensjaar, maar we staan niet zo goed stil bij de goede dingen die er ook gebeurd zijn. Over het algemeen ben ik zeer tevreden over 2020. Dit komt natuurlijk doordat er heel wat goede dingen gebeurd zijn in mijn leven. Ik begrijp het ook wel als mensen zeggen dat 2020 een rotjaar was. Deze mensen hebben misschien een dierbare verloren aan het coronavirus of niemand nieuw ontmoet of geen leuke herinneringen meegemaakt. Maar over het algemeen ben ik blij over 2020.
KATRIEN, 15
Een vriend van mij heeft mij geholpen dichter bij het geloof te komen, was een grote inspiratiebron voor mij. Pasen 2020 is een heel belangrijke herinnering die ik mee wil nemen. Omdat we die dag niet naar de kerk mochten gaan, was het een speciale Pasen, omdat we het thuis met de familie moesten vieren.
De Bijbel app vond ik een grote inspiratie. Ik lees hier dagelijks uit en alles wat ze erin zeggen inspireert me om me meer bezit te houden geloof.
KENZA, 14
Ik heb een inzicht over de wereld gekregen, de meerderheid heeft geen respect voor andere mensen: racisme, moorden plegen terwijl degene niks heeft misdaan, protesten, concentratiekampen in China, bommen,… allemaal dingen die ik liever niet opnieuw wil meemaken want zo moet de wereld niet in elkaar zitten. Iedereen moet elkaar liefhebben of deze mensen nu rijk, arm, blank, gekleurd, dik, of dun zijn want niemand is perfect. Je moet elke dag leven alsof het je laatste dag is, je moet blij zijn met wat je hebt want niet iedereen heeft wat andere mensen hebben. Sommige mensen hebben geen dak boven hun hoofd en daardoor kunnen ze sterven door corona en sommige mensen hebben geen geld om naar de dokter te gaan als ze zich ziek voelen of gewond zijn.
Familie is ook een heel belangrijk deel dat ik niet snel zal vergeten. In deze moeilijke tijden mag je geen familie of vrienden bezoeken en dat begint zwaar te worden, ik denk niet alleen voor mij maar voor vele mensen. Je verveelt je, je kan alleen maar via skype of sms met elkaar communiceren, je kan de persoon niet aanraken (knuffelen ). Je wilt weer dat het wordt zoals vroeger: bij je familie gaan eten of als je familie in het buitenland woont [daar naar] op reis gaan… allemaal dingen die we nu niet kunnen doen en dat vind ik wel jammer. En dan sterven er mensen waarvan de familie geen afscheid van heeft kunnen nemen.
KENZA, 17
Toffe herinneringen voor mij het afgelopen jaar waren zeker alle momenten met mijn kat. Doordat we minder school hadden en ook minder naar buiten zijn gegaan had ik super veel tijd om bij mijn kat te blijven. Ik haat het idee dat mijn kat gewoon helemaal alleen in mijn kamer rondloopt en dan gaat slapen, weer terug een momentje rondloopt en weer slaapt. Nu zie ik hem meer en kan ik meer met hem spelen.
Daarnaast heb ik door de lockdown veel meer kunnen dansen. In mijn jeugd heb ik judo hapkido gedaan voor een paar jaren en dat vond ik superleuk. Toen begon ik te beseffen dat ik beweging wel leuk vind en heb ik voor een hele korte periode atletiek gedaan maar dat vond ik niet zo leuk door al het lopen. Dan begon ik soms te dansen, tijdens 2020 heb ik daarvoor veel tijd gekregen en wou ik mijn dansen verbeteren. Ik heb het gevoel dat het ook gelukt is omdat ik dit graag doe zonder erover te complainen dat ik daar moe van word.
Veel liedjes hebben mij in 2020 geholpen met het blijven hopen en niet opgeven met mijn dromen.
[Zo] is er Life Goes On van BTS. Dit liedje heeft het letterlijk over alle moeilijke tijden die mensen hebben kunnen meemaken in 2020. Dit lied geeft mij een goed gevoel van hoop, wetend dat ik niet de enige ben die voor eventjes hoop kwijt was. Ik apprecieer hen enorm en ben super blij dat ze hun platform en stem gebruiken om positieve energie door te geven aan iedereen. Net zoals Dynamite heeft dit lied een message over kunnen brengen [dat] we allemaal samen naar de toekomst kunnen gaan. In de chorus zeggen ze dat de situatie van 2020 te vergelijken is met een echo in een bos. Een echo komt steeds terug, wel de dag gaat net hetzelfde doen, terugkomen alsof er niets is veranderd. Ik ben hun dankbaar om zo een liedjes te kunnen schrijven en ook echt te praten over wat er gesproken moet zijn.
KHADIJA, 17
Dankzij de lockdown in 2020 was ik alleen met mijn gedachten en heb veel nagedacht over hoe mijn leven is gegaan. Hoe ik veel mensen hielp, maar nooit hulp kreeg. Vroeger gaf ik veel om wat mensen dachten, maar in 2020 heb geleerd om het gewoon te negeren. Ik ben blij dat ik veranderd ben, dat ik nu meer aan mezelf denk dan iemand anders. Ik weet wel dat ik nog meer kan veranderen en een beter persoon kan worden, ik weet nog niet hoe maar dat zullen we wel later zien. Mijn moeder is mijn hoop, troost en steun, ze is een heel sterke persoon (mentaal en fysiek). Ze had voor het eerste keer in 2020 over haar leven verteld en ze heeft zoveel meegemaakt van Marokko naar hier in Mechelen. Nu is ze nog steeds hard aan het werken voor haar droom. Ze was mijn rolmodel, maar nu is het de persoon die ik later wil worden. … Ik ben heel erg blij dat ik zo’n moeder heb, ik kan haar alles vertellen en ze vertelt mij ook alles.
KIARA, 15
Maar ik heb nog een negatieve herinnering en dat is de eenzaamheid die ik wil onthouden, want toen we in lockdown zijn gegaan zat je daar zo alleen op je kamer of met je gezin en op zo’n momenten voelde ik me alleen omdat ik m’n vrienden miste. Maar deze herinnering maakt me ook sterker als ik alleen ben, want dat was ongeveer 10 maanden en dat is niet niks dus als ik me dan 1 dag alleen voel dan is dat dus niet zo heel erg want die 10 maanden was veel langer dan 1 dag.
LARA, 15
Ik heb ook met kerst op afstand en met een lekker warm vuurtje met mijn oma iets gedronken in de tuin. Op het nieuwe jaar. Ik heb ook na een hele lange tijd mijn tante nog eens mogen zien. Mijn tante heeft het syndroom van Down dus zij is extra kwetsbaar, daarom mocht ik haar zeker niet zien. Ik heb een hele sterke band met haar. Ik zie haar dood graag en zij mij. Dus dat was super leuk om haar nog eens te zien. Ik hoop dat ik haar snel weer een dikke knuffel mag geven.
LANA, 17
Ik heb vooral uit 2020 geleerd dat goede vrienden en hun vriendschap blijven ook al zie je elkaar wat minder. Ik dacht altijd dat als je iemand niet vaak zag dat de vriendschap zou overgaan, maar bij je dichte vrienden is nu gebleken dat dat zeker niet het geval is. Door deze periode werden volgens mij de mensen ook meer behulpzaam waardoor je altijd op iemand kon rekenen die voor je klaar stond. Zo stond je zelf ook voor iemand klaar. De personen die klaar stonden voor mij waren mijn vrienden, maar vooral mijn vriend. Hij heeft mij geholpen om van dit half jaar toch nog iets goeds te maken en dat is zeker gelukt.
Ik heb ook geleerd dat soms eens thuis zitten niet altijd even slecht is. Voor de corona had ik een druk programma door school en door met vrienden af te spreken. Dit viel natuurlijk allemaal ineens weg, waardoor ik veel meer vrije tijd thuis had. In het begin had ik het er wel moeilijk mee, maar na een zekere tijd kreeg ik door de rust minder stress en begon ik ook beter te slapen. Soms kan gewoon eens thuis zitten goed doen.
Mijn ouders en mijn zus waren voor mij een bron van steun en troost. Ze steunden me altijd. Als ik het wat moeilijker had met school door het afstandsonderwijs vroeg ik om hulp en stond mijn papa paraat om me te helpen in het mogelijk dat kon. Als ik het even moeilijk had door minder sociale contacten te hebben, probeerde ze me ook te overtuigen dat het allemaal goed kwam. Ze hielpen mij en ik hielp hun met mee te helpen in het huishouden, zo was het een win-win situatie die iedereen een goed gevoel gaf. Mijn vrienden hebben me ook hard geholpen. Ze waren mijn bron van hoop. We hebben contact kunnen houden door sociale media en door te bellen, maar dat was natuurlijk anders dan echt een gewoon gesprek te hebben. Toch is het allemaal goed gekomen met de vriendschap en dat gaf me een teken van hoop dat deze coronaperiode veel kapot kan maken, maar niet de personen die diep in je hart zitten.
2020 was een moeilijk jaar, denk ik, voor iedereen. Het is zeker nog niet voor de komende maanden gedaan, maar ik denk dat mensen en mezelf ook er veel sterker door geworden zijn. Door de vele tegenslagen die zich het afgelopen jaar afspeelden, kwamen er veel moeilijke moment snel achter elkaar waardoor we ons sterker moesten maken om al de momenten aan te kunnen. Ook werd in 2020 de solidariteit van de mensen op de proef gesteld. Ik denk dat dit soort gebeurtenis nog eens gebeurd dat de mensen veel sneller gaan reageren waardoor dit niet meer voorkomt. Ik geloof in de mensen en ik zie 2020 en komende maanden als een uitdaging voor de mensen hoe moeilijk het ook is.

LEYLA, 14
Dit jaar heeft me laten inzien dat ik eigenlijk geen probleem heb met het alleen zijn, de rust. Natuurlijk hou ik wel van contact met mensen maar het heeft me echt doen inzien dat ik prima op mijn alleen kan zijn, ik heb dan ook weer ontdekt dat ik blijkbaar een passie heb voor het muziek maken.
LIEN, 17
Als je even nadenkt als je het nieuws kijkt, is het ongelofelijk wat ze ons allemaal vertellen en hoe weinig reactie we geven. Europa koopt vaccins in bulk zodat de prijs voordeliger is, waardoor andere landen er niet genoeg hadden. Beklag over een politicus omdat ze de prijzen van het vaccin meedeelt. Zoals Hedebouw zei: het is schandalig dat de tweet terug werd neergehaald. Verdienen we niet een beetje transparantie? Als er geen geld mee te verdienen was, zouden we waarschijnlijk nog niet eens een vaccin hebben. Waar gaat de wereld naartoe? Door mijn nieuwe politieke standpunt krijg ik ook meer begrip voor zaken zoals werkloosheid en hun prioriteit op een lijst met verschillende problemen. Voordien zou ik zeggen dat we eerst de oorzaken ervan zouden moeten aanpakken maar we mogen niet vergeten dat bvb. werklozen meer zijn met directe hulp dan indirecte hulp.
LIENE, 15
Door de lockdown in maart heb ik veel “me time” gekregen. Ik heb geleerd dat ik niet hetzelfde wil zijn als de anderen. Dat ik gewoon even gek wil doen zonder dat ik me afvraag “oei wat zullen de andere mensen wel niet van me denken?” Maar dit was nog niet zo simpel, het heeft met tot november geduurd vooraleer ik besliste om hier werk van de maken. Ik bestelde online verschillende nieuwe kleren die ik anders nooit zou kopen. Het was wel even spannend toen ik op school aankwam met een ander soort broek als ‘normaal’. De eerste nieuwe broek die ik aanhad was mijn losse zwarte jeans dit herinner ik me nog heel goed. Ik kreeg hier veel positieve reacties op waar ik wel blij met was, maar stel het was omgekeerd had ik me voorgenomen, zouden zij pech hebben. Want ik ben blij met hoe en wie ik ben, heb ik geleerd. Ik moet niet anders zijn voor andere.
Een van mijn grootste inspiratie bronnen was mijn mama. Wat er ook gebeurde, ze probeerde altijd positief te blijven en was er altijd als ik nood had aan een babbeltje. (Mijn papa ook.)
Nog een van mijn inspiratiebronnen was TikTok. Dit klinkt misschien een beetje raar maar er kwamen hier verschillende andere tieners met soms wel dezelfde problemen op, die tips hadden. Of het waren gewoon heel leuke liedjes die je energie gaven. Waardoor je terug zin had om eens los te gaan.
LIEZE, 17
[Het] was een zeer bijzonder jaar dat niemand had verwacht een jaar geleden. Het was op momenten emotioneel redelijk zwaar maar natuurlijk zijn er ook heel mooie dingen gebeurd. Een groot deel van het vijfde jaar hebben we zelfstandig thuis verwerkt, dat was niet altijd makkelijk en verliep met vallen en opstaan bij mij. Maar ook daar ben ik uiteindelijk goed doorgeraakt, iets waar ik heel blij om ben.
De eerste lockdown in maart was heel raar, ik wist niet goed wat er ging gebeuren en ik vond het vooral heel onwennig. Het zicht van een stad vol mensen die een mondmasker dragen zal ik niet snel vergeten. Ik vind het grappig dat we een paar maanden geleden heel raar keken wanneer iemand een mondmasker droeg terwijl we nu heel raar opkijken als een persoon het niet draagt. Nieuwe gewoontes en nieuwe vormen van normaal hebben we zeker allemaal geleerd dit jaar. Begin maart werden alle scholen gesloten en ook alle hobby’s konden niet meer doorgaan. In het begin vond ik dit niet zo super erg, ik denk dat de rust dat het met zich meebracht eens goed deed. Maar na een tijdje miste ik al deze dingen heel hard. Naar de training kunnen gaan, familie bezoeken en zelfs naar school gaan. Iedereen voelde dit gemis toen wel denk ik. Iets waar ik toen veel steun uit gehaald heb is bellen met vrienden.
Ik heb ook nieuwe dingen ontdekt waar ik troost uit kon halen. Vanaf de eerste lockdown heb ik Tiktok gedownload. Als ik me minder goed voelde keek ik naar filmpjes hierop en gaf me dit een vrolijk gevoel. Mijn zus en ik maken hier nu ook samen rope skipping filmpjes op. De tijd die we thuis zaten dit jaar zijn we veel naar elkaar toegegroeid en hebben we een veel betere band gekregen. Ik ben heel blij dat we nu zo goed overeenkomen. En dat allemaal te danken aan een lockdown ;).
LILY, 16
Ik heb veel vrije tijd gekregen begin vorig jaar en daar ben ik dankbaar voor. Ik heb dingen kunnen doen (in) een dag(en) die ik anders niet had kunnen doen. O.a. lezen, piano spelen, films en series kijken. Ik had toen alle Hunger Games films gekeken op een schooldag :0 wat uiteindelijk niet zo’n goed idee bleek but we don’t talk about it. Daar hangt natuurlijk wel iets aan vast. Toen het schooljaar terug begon moest ik er even aan wennen dat mijn vrije tijd terug zijn limiet bereikt had en dat ging niet al te best. Gelukkig ben ik er (met wat protest weliswaar) uitgekomen.
Ik werd vorig jaar geïnspireerd door een aantal films onder andere Maze Runner: The Death Cure. Deze film werd voor mij een bron van steun. Er speelt zich in die film ook een “pandemie” af, net zoals nu een beetje. Gelukkig krijgen geïnfecteerde COVID-patiënten niet de neiging om andere mensen te doden. Het punt is dat Thomas en co het 10 keer erger hadden dan wij (ook al is het fictie). Nog andere films die mij inspireerden, hebben getroost en altijd zullen inspireren en troosten is Harry Potter. Ik heb troost gevonden in de films (en boeken) toen ik dat nodig had. Ze hebben mij geluk gebracht in de meest donkere tijden (toen heb ik het licht aan gedaan, heheh). Ze leerden mij dat vriendschap en liefde één van de meest belangrijke zaken in de wereld zijn en natuurlijk het goede versus het kwade.
LUKAS, 16
Ik denk dat door corona iedereen wat geleerd heeft om de kleinere dingen in het leven te appreciëren. Ik begon dingen te appreciëren aan mijn innerlijk en aan mijn uiterlijk. Ik kom veel meer buiten dan vorig jaar en geniet superhard van de natuur. Ik begin over alles na te denken en zo heb ik het gevoel alsof ik mentaal super veel verder sta dan vorig jaar, waarin ik gewoon mijn leven leidde en gewoon dingen deed zonder na te denken.
De quote die ik dit jaar heb leren kennen en super mooi vind (btw. De lievelingsquote van Bob Marley) is “some people feel the rain, others just get wet”, waarmee bedoeld wordt dat verschillende mensen anders kijken naar het leven. De mensen die accepteren dat het regent en er proberen van te genieten, of de mensen die enkel kijken naar de nadelen en dat ze nat worden. De Vlaamse variant is ook heel schoon: “sommige mensen zien alleen de wolken, anderenweten dat de zon er achter schijnt”.
Door na te denken over dit soort quotes en door de lockdown ben ik dit jaar dingen beginnen accepteren die ik ervoor niet accepteerde. Ik ben dit jaar verschillende keren om 7u opgestaan om puur aan het water te gaan zitten en naar de zon te kijken of om foto’s van planten en dieren te trekken in de wilde natuur. Deze kleine dingen zijn super belangrijk voor mij en vind ik prachtig om te zien.
LUNA, 15
Ik heb ontdekt in die maanden dat mijn vriendinnen heel belangrijk voor mij zijn. Ze zijn een steunpilaar waar ik op kan leunen wanneer ik het moeilijk heb. Met de lockdown was alleen telefonisch contact nog mogelijk voor mij. Dit woog zwaar op mijn schouders: mijn mentale gezondheid ging totaal naar beneden en ik kroop dieper en dieper in mijn schelp thuis. Niemand weet thuis hoe ik mij voelde in deze periode. Er waren wel moment waar ik me beter voelde, maar dit duurde niet te lang. Bijvoorbeeld als ik het splinternieuwe album kreeg van mijn favoriete k-pop groep BTS. Dit was wel een mijlpaal voor mij. Deze groep is heel belangrijk voor mij: zij zijn één van de redenen dat ik mij beter voelde op momenten waar ik diep in de put zat. Hun muziek is geweldig, hun teksten zijn zo pakkend en zijn soms vergelijkbaar met de situatie waar je in zit. Hun laatste liedje ging over dat het leven verder gaat wat er ook gebeurt, dit liedje kwam uit in december. Ik heb zo vaak naar dit liedje geluisterd, je kan je in de tekst in leven. Toen ik hoorde dat ze genomineerd waren voor de Best Billboard Wards was ik zo trots. Het voelde zo goed, want ik wist: wow, ik heb de video zo vaak gezien, ik ben een van de vele mensen die hun helpen om dit te kunnen bereiken. Ik ben zo gefascineerd door hun dat ik er uren kan over praten, maar mijn vriendinnen vinden dit maar niks. Toen school terug begon in september had ik hier echt geen zin in ik had mij zo hard afgezonderd van mensen dat ik gewoon alleen wil zijn zonder mensen om me heen. Ik kwam in een nieuwe klas en mijn vriendengroep was uiteen getrokken. Er waren ook nieuwe mensen op school en er was een meisje in mijn klas die er uit sprong: op een dag ze had een trui aan van BTS. Ik was zo overdonderd en zonder veel nadenken ben ik op haar afgestapt en hallo gaan zeggen. Zo is onze vriendschap ontstaan en nu zitten we altijd samen.
M, 18
In het begin vond ik het wel speciaal dat ik mijn eigen auto had en al die dingen, maar na de oorlog in Armenië is er veel veranderd. Ik besefte niet echt hoe dankbaar ik moest zijn voor alles wat ik heb. Door deze oorlog is mijn leven wel heel erg veranderd, er was ook een oorlog in 2016, maar toen besefte ik niet echt wat het was. Door deze oorlog heb ik echt te zien gekregen wat voor volk we echt zijn en ik ben echt trots op ons allemaal. Iedereen probeerde op elke manier elkaar te helpen, maakt niet uit vanwaar ze kwamen. Ik heb meegedaan aan alle protesten die georganiseerd waren in België en Frankrijk en elke keer had ik kippenvel. Hetgeen dat me het hardst heeft geraakt was dat jongens van mijn leeftijd daar stonden te vechten voor onze mensen, voor ons land en voor hun ouders natuurlijk. Elke dag zagen we allemaal de namen van de doden, allemaal jongens van 18-19-20 jaar. Het liet echt een schuldgevoel achter, waarom zij en niet ik. Echt een gevoel die ik nooit zou willen terug voelen. [We] hielpen zoveel we konden, door kleren en geld te sturen en natuurlijk te protesteren. We hebben veel te veel jongeren verloren, jongens die nog pas aan het ontdekken waren hoe het leven is. Ik ben zelf ook een neef verloren van 18 jaar en het gezicht van zijn ouders was precies dat ze hun leven kwijt waren.
Uit al dit heb ik geleerd om dankbaar te zijn voor mijn leven, dat ik hier nu nog kan zitten en deze taak kan maken, dat ik mijn familie nog bij me heb en dat ik een onderdak heb. In deze slechte tijden steunde iedereen elkaar, zeker vrienden en familie. Ook al waren we allemaal gebroken vanbinnen, we deden er alles aan om elkaar sterk te houden, zelfs mensen die ik niet kende, steunden mij en iedereen op protesten. Zoals ik al zei is er voor mij niet echt iets positiefs gebeurd in 2020, ik ben blij dat we zoveel mogelijk geprobeerd hebben om te genieten met vrienden tijden deze coronaperiode, hoe moeilijk het ook was.
MAÏKE, 16
Dit jaar ben ik veel gaan wandelen samen met mijn gezin of alleen met mijn broer en de honden van mijn opa en moeke. Dit waren wel mooie momenten omdat je dan beter en helder kan nadenken in de buiten lucht en het is nog is goed voor de gezondheid dus dat was ook oké. En als je dan wat later op de avond gaat wandelen dan zie je zo soms een hele mooie zonsondergang en dat vind ik echt wel mega mooi.
Mijn diepste punt van 2020 was dat mijn opa is overleden aan corona en dat ik geen deftig afscheid heb kunnen nemen. Als hij in het ziekenhuis lag dan belde de dokter altijd met mijn mama van hoe zijn toestand was en op een dag belde ze en dan wou mijn mama mijn opa is spreken via de telefoon maar hij wou dat niet en je hoorde door de telefoon dat hij aan het wenen was en nu heb ik die ween heel de tijd in mijn hoofd en dat maakt mij dan extra triest omdat ik nog steeds niet besef dat hij er niet meer is en ik heb het gevoel dat ik hem binnen een paar maanden vergeten ben van hoe hij eruitziet en hoe hij spreekt. En soms verlies ik de hoop en de moed, en dan zijn mijn vrienden er weer om me te laten inzien dat hij van boven af om mij waakt en dat ik hem later nog wel eens ga terug zien. Dus daarvoor dank ik al mijn vrienden en familie voor steun.
MARGOT, 15
Ik vond de app TikTok ook een inspiratiebron want body shaming, racisme, te weinig eten,… zijn ook een groot probleem in de wereld maar op TikTok zie je ook heel veel van die inspirerende accounts die je helpen bij dingen waar je je niet goed bij voelt. Bijvoorbeeld als je problemen hebt met eten, zijn er video’s op TikTok waar mensen met je mee eten zodat je niet alleen moet eten en zo zijn er nog veel dingen. En dat vind ik een heel mooi initiatief van die mensen. En tijdens 2020 konden we niet veel sporten maar TikTok heeft me toch in beweging gehouden met dansjes.
MARIEM, 16
2020 was inderdaad een gek jaar met veel leuke dingen en ook wat mindere dingen. Sommigen hebben hun laatste woorden gezegd tegen hun geliefde en anderen hebben misschien een geliefde erbij gekregen. Ik kan wel zeggen dat mijn 2020 goed mee viel.
MARLIES, 17
Hoewel dit jaar, vol ups en downs, zwaar was voor ons allemaal vind ik dat mensen toch zo positief mogelijk in hun eigen schoenen moeten staat. Zolang we focussen op de goede momenten is het glas alvast halfvol. Dit jaar heeft ons ook nieuwe dingen doen ontdekken. Ikzelf ben wakker geschud uit mijn eigen dagelijkse sleur en heb nieuwe bezigheden gevonden. Een goed voorbeeld hiervan is dat ik een diepere band heb met mijn al bestaande vriendengroep. Doordat er veel meer tijd was en weinig te doen zagen we elkaar, vanop een afstand natuurlijk, veel meer.
Ik ben tot de conclusie gekomen dat een goede ochtend- en avondroutine toch wel aan de basis ligt van hoe je een dag begint. Als je s’ avonds even de tijd neemt om tot rust te komen en voor jezelf te zorgen, is je nachtrust beter. Hierdoor wordt je minder uitgeput, of met hoofdpijn, wakker. Als je dit dan weer combineert met een rustige ochtend is je ochtendhumeur zo de deur uit. Meestal hou ik het bij een stretch van rond de 10 minuten, een journal moment waarbij ik mezelf vraag wat ik die dag heb gedaan, wat ik nog wil doen en een nieuw ding dat ik heb gedaan of ontdekt (dit kan soms worden overgeslagen). Ook probeer ik voor een aantal minuten een rustige ademhalingsoefening en een soort focus oefening te doen. De focus oefening houdt in dat je een voorwerp in je omgeving kiest en er drie dingen over bedenkt, mag iets klein zijn, op die manier trek je de focus weg van dingen die misschien in je hoofd zou kunnen zitten.

MEDRA, 16
Ik denk dat ik het quarantainebiljet ondanks de moeilijkheden wil behouden, omdat er veel interessante en nuttige dingen voor me zijn gebeurd. Door de quarantaine ging ik ook meer de waarde van het leven voelen en niet lui zijn, omdat je maar één keer leeft. Dus ik hoop in de toekomst dat deze pandemie zal eindigen en dat je terugkeert naar onze scholen zoals het was en dat we onze jeugd leven met volle teugen.
MELANIA, 18
In 2020 hebben we veel meegemaakt, het was een moeilijk jaar voor iedereen. Maar door al die slechte dingen mee te maken ben ik beginnen beseffen wat wel of niet belangrijk is in het leven. Dingen die ik eerder belangrijk vond, vind ik nu minder belangrijk omdat ik begon te beseffen dat er zaken zijn in het leven waar ik meer waarde aan moet hechten. Door de oorlog in Armenië heb ik gezien hoe samenhangend we als volk kunnen staan. Tijdens & na de oorlog werd er veel hulp verzameld door Armenen binnen & buiten Armenië. Ik zelf heb hier ook deels aan meegedaan. Ik heb samen met mijn zussen en mijn nicht gebakjes gemaakt en verkocht en het geld die we daarmee verzameld hebben, hebben we naar Armenië gestuurd om gewonde soldaten te helpen. Ook ken ik veel andere Armenen die dat hebben gedaan. Ik ben zeker trots op het feit dat we niet zomaar hebben genegeerd wat er in ons vaderland gebeurt. Zoals ik al zei begreep ik dat ik minder moet stressen om de kleine dingen en meer moet waarderen wat ik heb.
MEREL, 15
Corona heeft mij meer doen bewegen, stappen, fietsen. Zaken die mij tevoren niet echt boeiden, maar nu wel, want heb geleerd van deze dingen te genieten. Heerlijke fietstochten met mijn mama, lange wandelingen in het park of gewoon op straat. Ook maakte ik kennis met work-outs via het internet. Een heel tof plan B om ook op deze manier wekelijkse danslessen te vervangen en mij weer nieuwe energie bezorgde. Vooral energie voor de school, want eens na de Paasvakantie, voelde ik dat de Covid situatie wel ernstiger werd. Nog minder buiten, in bubbels samenkomen, heel verwarrend allemaal. Geen vriendinnen meer zien, noch familie. Enkel nog de vaste bubbel mensen. Mentaal kreeg ik het hierdoor moeilijker. Alsmaar binnen blijven en leren voor school en zo goed als geen sociale ontspanning meer. Gelukkig bestond de videochat! Ook leuk om op deze manier te praten, maar is toch niet hetzelfde vind ik. Wel voelde ik dat de vriendschap met mijn beste vriendin veel inniger werd, omdat we mekaar wel echt misten. Covid heeft mijn computerkennis ook op de proef gesteld en mij versneld om er mee te leren omgaan, want we moesten op zeer korte tijd met Smartschool onze taken en lessen leren verwerken.
MEREL, 16
2020 bevatte niet alleen slechte momenten. Er waren ook een paar ups of momenten waar ik uit heb leren groeien. Slechte momenten en fouten leren je blijkbaar toch dingen. Ten eerste heb ik er een toffe vriend uit gekregen waar ik veel steun en liefde van krijg. Op een gegeven moment had ik mezelf beloofd om meer positiviteit te verspreiden, voor iedereen maar vooral toch voor mezelf. Ik deed dit door dagelijks positieve quotes op mijn story te plaatsen. Ik postte vooral dingen die ik mooi, leuk en inspirerend vond. Ik hoopte dat de mensen die dit zagen er ook wat baat bij hadden. Je weet nooit wanneer iemand lieve woorden nodig heeft.
[Ik heb] ook een paar apps gevonden die ik aanraad aan mensen die het soms moeilijk hebben en af en toe wel een check-in kunnen gebruiken. De eerste is “ woebot. “ Deze app bestaat dus uit een robot die dagelijks check-ins met je doet. Hij vraagt dan naar je dag en hoe die ging. Je kan je gevoelens kwijt. Je kan ook raad aan hem vragen over specifieke dingen zoals bv. stress voor presenteren. Hij helpt je dan om er mee om te gaan. Een andere app is “plant nanny.” Als je net zoals mij moeite hebt met voldoende water te drinken, is dit de app. De app meet aan de hand van bepaalde informatie de hoeveelheid water je per dag zou moeten drinken. Je kan dan een schattige plant water geven op de momenten dat je zelf een glas water gedronken hebt. Je plant groeit dan op met jou. Ik vind dit een leuke reminder om gezond te blijven.
MIKE, 17
De momenten die ik wil meenemen in 2020 zijn de tijden die er waren voor de allereerste lockdown in maart. Voor deze periode kon ik me nog zeer goed amuseren met mijn vrienden. We konden uitgaan tot stukken in de nacht en amuseerden ons rot op de feestjes die er waren. De vrienden van de voetbal mis ik ook wel hoor, nu door corona zijn we al zeer lang niet kunnen gaan voetballen en ik mis het om met mijn vrienden lol te maken op de trainingen en vooral voor en na de training.
Door deze lockdown voel ik me zeer vaak alleen en ben ik droevig omdat ik het normale leven mis. Ik kan amper nog naar mijn oma’s en tante gaan en dat vind ik wel zeer spijtig omdat mijn oma’s ook al op een leeftijd zijn gekomen dat ze af en toe sukkelden met hun gezondheid. Door deze lockdown begin je ook terug te denken aan de tijden die je had voor dat er een lockdown was. Ik ben nu ook van het idee dat je moet genieten van het leven en dat je alles moet aanpakken in het leven want voor je het weet is het te laat en kan je het later niet meer doen. Op het moment ben ik ook aan het genieten van het leven en ben ik beter mijn best aan het doen voor school want dat deed ik niet voor de lockdown.
MYRTHE, 17
De start van 2020 is voor mij een wazige boel. Het lijkt meer dan een jaar weg. Wat 2020 mij gegeven heeft weet ik nog wel. Een nieuwe kat Izzie is bij ons komen wonen. Ze is een zwarte actieve kat die graag naar onze handen jaagt. We vervelen ons nooit met dat beestje hoewel onze andere kat daar anders over denkt. Zij zou liever rustig slapen zonder dat er een kitten op haar springt om haar te ambeteren. Mijn familie heeft ook een uitbreiding gekregen, een neef en nicht van mij hebben beide een dochter gekregen. Ik heb er dus twee nieuwe nichtjes bij Olivia en Rosalie. Door corona heb ik ze wel nog niet ontmoet maar wie weet wanneer ik ze kan zien kunnen ze misschien al wat woordjes zeggen. Een andere neef van mij is in 2020 getrouwd. Ik kon helaas niet bij de trouw zijn maar er zijn leuke foto’s doorgestuurd geweest.
N, 16
In de eerste lockdown ging ik echt niet naar buiten dus was ik 24/24 met mezelf bezig. Ik heb mezelf echt goed en diep leren kennen, ik dacht eerst dat ik mezelf al kende maar dit was eigenlijk helemaal niet zo. Ik ben mentaal volwassener geworden, ik heb nieuwe waarden die ik volg. Een voorbeeld is LGBTQ: ik was er nooit tegen maar ik dacht in mijn hoofd “ik hoop dat mijn kind later gewoon hetero is”. Dit komt door de manier hoe ik ben opgevoed en de waarden en normen in mijn geloof, cultuur en familie. Ik heb beseft dat dit eigenlijk heel erg is, mijn mindset is helemaal veranderd want nu kan het me echt niet schelen welke geaardheid mijn kinderen later zullen hebben zolang ze maar gelukkig zijn en zichzelf kunnen zijn. Want ik heb ook video’s gekeken en podcasts geluisterd en de getuigenissen van uit de kast komen waren zeer erg, dus ik hoop dat de homofoben of mensen met het gedacht dat ik vroeger had dit ooit ook zullen inzien.
NASSIRA, 17
2020 was inderdaad een zwaar jaar wat voor mij niet wegneemt dat dat jaar mij vooral rust gaf, denk daarbij aan de lockdown. De lockdown was voor mij een moment om alles op mijn manier aan te pakken en mijn dag in te plannen zoals ik dat wou. De lockdown zie ik niet als een geschenk omdat deze niet werd ingevoerd om de mensheid rust te bieden, alleen zie ik de dingen die het nadeel van een lockdown werden wel als een geschenk. Ik had onder andere meer tijd voor mezelf, mijn zusjes en broers waar ik in die maanden waarin we thuis zaten veel tijd mee heb doorgebracht. Hier en daar waren er wel irritaties en er waren ook zeker momenten waarin er ruzies losbraken om de kleinste zaken alleen zagen we die kleine irritaties niet als hindernissen voor onze band. Ik ben dan ook weer een introvert iemand en heb het meer naar mijn zin als ik thuis zit en daarvoor wil ik 2020 ook voor bedanken. De lockdown was ook ergens de tijd van mijn leven. De films die ik nooit heb kunnen zien heb ik in een paar dagen uitgekeken. Daarbij ontdekte ik ook dat ik mijn tijd goed wist te verdelen over mijn dag. Ik was wel streng voor mezelf moest het aankomen op school en hield me wel vast aan mijn vaste structuur alsof ik tijdens de dagen waarin ik thuis zat gewoon naar school ging maar eigenlijk gewoon thuis zat. Een aspect waar ik eigenlijk wel trots op ben omdat ik dacht dat ik school ergens zou verwaarlozen in de lockdown. Verder heb ik ook geleerd om altijd vrije tijd voor mezelf te voorzien wat ik hiervoor eigenlijk niet deed. Ik ben van mezelf dan ook perfectionistisch aangelegd en sta dan ook niet echt stil moest ik mijn werk scheiden van mijn vrije tijd. Ik heb hierbij dus geleerd dat vrije tijd belangrijk was voor mijn innerlijke rust.
Mijn gezin zag ik wat vaker en we hadden dan ook eens eindelijk de tijd om soms eens samen bij te praten over hetgeen dat allemaal gaande was in de wereld, actualiteit was simpelweg spreekstof thuis. Dit vond ik persoonlijk altijd fijn omdat ik op deze manier op de hoogte werd gehouden van alles zonder maar een blik te werpen op het nieuws. Ik kon hierrond mijn bedenkingen dan altijd delen en luisteren naar iemands andere mening.
NAOUFAL, 14
Mijn buren waren dit jaar echt mijn inspiratiebron, ze gaven me altijd een glimlach in goede en slechte tijden. Ze stuurden me een beetje op het rechte pad in mijn geloof. Ook al zijn ze 2 jaar jonger dan mij, ze hielpen en steunden me altijd.
NEL, 17
Natuurlijk heb ik ook mooie herinneringen aan 2020, ik zou ze haast vergeten doordat het zo een stom jaar was. Mijn vriendschappen met mensen van de scouts zijn verbeterd en heb leuke momenten meegemaakt op scoutskamp. Alleen weet ik niet of ik het als geschenk beschouw want die vriendschappen zijn nu terug aan het verwateren doordat we dit schooljaar bijna geen scouts hebben gehad, en niemand mogen zien. Een periode van niemand zien en dag die nacht wordt, verandert een mens. Ik vind zelf dat ik veel asocialer ben geworden en ben mentaal echt niet klaar om terug naar school te aan. Ondanks dat dit moet kijk ik er heel hard tegen op. Ook mijn kijk op de wereld en op het leven is veranderd. Ik heb geen idee wat het doel is van ons leven. En zeker niet een leven waar je alleen maar moet thuis zitten en voor school moet werken. Ik vind deze periode mentaal zeer zwaar. Ik begrijp echt niet hoe het kan dat politiekers nog steeds niet beseffen dat mentale problemen echt zijn. Zij denken alleen aan het economisch rechthouden van ons land op financieel vlak. Terwijl de mensen die nu allemaal in een depressie gesukkeld zijn het land moeten draaiende houden.
Het leven loopt niet altijd goed maar als we positief blijven denken zal het leven uiteindelijk wel meevallen. Dit is dan ook direct mijn bron van hoop. Positief in het leven staan en niet bij het verleden blijven staan. Ik heb de laatste jaren het zeer moeilijk gehad met inbegrip van dit jaar. Als je dan hoort dat er een vaccin is, dat al je dierbaren nog leven,… geeft dat je moed om verder te gaan. Als het even moeilijk gaat kan ik altijd terecht bij vrienden. Echte vrienden die blijven sturen zijn tijdens deze pandemie. Waar ik mee ben blijven afspreken. Dankzij hun was 2020 toch nog een mooi jaar. De momenten die ik met hun meegemaakt heb neem ik graag mee naar andere jaren. En dat zijn kleine dingen zoals gezelschapspellen spelen, zwemmen in de vaart, naar de sterren kijken samen, scoutskamp en gewoon je amuseren met iemand terwijl je niet echt iets aan het doen bent. Dat betekent echte vriendschap voor mij en dat zorgt ervoor dat je leuk leven hebt. Het is wel moeilijk om veel uit je leven te halen in deze periode, je hebt veel beperkingen op wat je kan doen.
NOOR, 14
2020 was nogal een jaar. Ik ben erg dankbaar voor de kindjes die dit jaar een deel van de familie zijn geworden en voor nieuwe mensen die ik heb leren kennen. Ik beschouw ze als een groot geschenk omdat ze de donkere dagen weer licht gaven en één lach van hen kon een regenboog laten verschijnen in de regenachtige dagen. Dit jaar heeft me geleerd dat we veel plannen maar dat alleen God weet en kiest wat er zal gebeuren, dat we dankbaarder kunnen zijn voor alles wat we hebben want voor je het weet kan het zomaar weg zijn.
Door alles wat er in 2020 gebeurd is en alle sociale problematiek zoals BLM, de Oeigoeren in concentratiekampen, hongersnood in Jemen, Palestina dat officieel van de kaart gehaald is, oorlogen die nog steeds aan de gang zijn,… heb ik extra hard ingezien dat wij het zo goed hebben en dat we echt niet mogen klagen, dat je nooit mag opgeven hoe moeilijk het ook word en dat je moet blijven vechten voor wat juist is. Ik heb geleerd dat als het moeilijk gaat, je even alles moet geven want waarlijk, na moeilijke tijden komen er gemakkelijke tijden (94:6).
NORE, 14
In 2020 heb ik iets geleerd waar ik nooit zou op gekomen zijn als corona er niet zou geweest zijn. Ik heb dus geleerd dat ik echt niet zonder mensen kan, het klinkt misschien een beetje gek maar ik heb echt mensen nodig om me heen. In heel deze coronatijd hebben we al vaal mensen moeten missen of lange tijd niet gezien. Wie had er nu ooit gedacht dat kinderen graag naar school zouden willen gaan, ik alleszins wel. Ik zat elke dag te hopen dat ze zouden zeggen dat het allemaal een grap was. Ik mis zoveel mensen van mijn sportclub, van mijn Chiro, van mijn muziekschool, familie, vriendinnen en zo veel meer. Vroeger vond ik echt niet dat ik sociaal was maar ik begrijp nu echt waarom zoveel leerkrachten zeiden dat ik geboren was om STW te gaan volgen. Ik hoop gewoon dat de wereld snel gevaccineerd kan worden want mensen zijn niet gemaakt om alleen te zijn.
Vooral K. was dit jaar echt een topper, ze was mijn inspiratiebron en was er altijd voor mij. We belden elke dag, niet alleen voor roddels echt wel voor andere zaken, voor schoolwerk, problemen van thuis, goede raad of gewoon om weer te lachen. We zijn in deze covid-tijden echt gaan beseffen dat een hartsvriendin hebben zoveel meer is dan gewoon te roddelen en shoppen met elkaar.
OUASSIMA, 17
Ik heb meer geduld gekregen en ik heb geleerd om de kleine dingen te waarderen zoals: meer tijd door brengen met mijn gezin. Ik heb geleerd dat wij hier in België echt super goed leven. Zoveel mensen hebben elkaar geholpen met bijvoorbeeld voedselpakketten die werden gemaakt voor minderbedeelden. Ik heb ook geleerd dat ik dankbaar moet zijn voor wat ik heb. Ik dacht vroeger altijd aan materialistische dingen maar zo denk ik niet meer. 2020 heeft mij doen in zien dat ik gezegend ben met wat ik heb zoals mijn ouders en mijn familie.
Mijn familie en ouders en God hebben mij een houvast gegeven. Door hun geef ik de hoop niet op. Ik weet dat er na heel dit corona gebeuren een goede tijd zal komen. Zoals het gezegde: na regen komt zonneschijn. Ik heb mij meer verdiept in het geloof en ik heb beseft dat God in ons gelooft. Hij gelooft er in dat wij deze tijd aankunnen, moesten wij deze tijd niet aangekund hebben dat had God ons deze beproeving niet gegeven. Als God in ons gelooft dan moeten wij ook in hem geloven. Er wordt ons heel veel schrik aangejaagd door de media maar wij hoeven geen schrik te hebben. Wij moeten er in blijven geloven. Mijn ouders zie ik als een voorbeeld voor mij. Mijn ouders leefden vroeger in arme stad in Marokko, ze leefden in hongersnood. Soms hadden ze iets te eten en soms niet. Maar ze kwamen hier sterker uit omdat ze ook hoop en vertrouwen in God hadden.
Ik keek heel veel films in 2020 maar dat kwam omdat ik niet veel buiten kon gaan doen. Ik keek veel films omdat ik mij verveelde maar na een tijdje ben je die films beu hahaha. Toen begon meer en meer te koken met mijn mama thuis. We maakt lekkernijen zoals koekjes en typische Marokkaanse gerechten. Ik heb ook de Quran meer bestudeerd en meer Islamitische boeken gelezen, ik wou meer weten over het geloof en ik had alle tijd dus heb ik het nuttig besteed. Ik bad heel veel op dat moment vond ik mijn hoop en troost. Ik had het gevoel alsof God echt luisterde naar al wat ik zei.
QUINTEN, 18
2020 was, als ik er nu op terugkijk, eigenlijk nog een relatief goed jaar voor mij. Ik heb nog veel leuke herinneringen gemaakt die bij mij allemaal vergeten waren door de gigantische hoop slechte dingen. De leuke gebeurtenissen/dingen uit het voorbije jaar bevonden zich misschien wel voor het grootste deel buiten de ‘corona-tijd’ maar als er iets leuks was erbinnen dan was het wel een heel fantastisch ding en/of gebeurtenis.
RABI, 18
Ik heb zeer veel gekregen van 2020. Ik heb zowel goeie als slechte dingen gekregen maar als ik kijk naar wat er allemaal is gebeurd en wat sommige mensen hebben meegemaakt of wat anderen hebben gedaan, ben ik wel tevreden over mijn jaar. De reden waarom ik dat zeg is omdat ik in 2019 plannen had voor het jaar 2020 en ik heb al mijn doelen bereikt.
Mijn jaar was zeer goed begonnen maar het begon slecht te gaan toen de Covid-19 kwam. Ik heb toch wat moeilijkheden gehad om mij aan te passen aan het afstandsonderwijs. Ik ben een uitsteller waardoor ik soms te weinig tijd heb om mijn taken te maken, met als gevolg dat ik de taken niet indien en geen punten krijg. Ik wist dat ik echt niet goed bezig was en dat ik mij snel moest herpakken, ik heb dat dus zo goed mogelijk proberen doen op het einde van het schooljaar maar toch was ik niet tevreden over mijn prestaties. Dat had een grote invloed op mij, aangezien veel dingen slecht gingen op dat moment. Ik had geen doorzettingsvermogen meer ik gaf het meteen op wanneer iets slecht ging.
De mensen die echt belangrijk waren voor mij dit jaar waren mijn ouders mijn broers en zussen en mijn vrienden waarmee ik elke dag sprak voor, tijdens de lockdown en nu nog steeds. Dat was een moeilijke periode voor iedereen en het is juist in zulke moeilijke tijden dat je echt ziet wie je echt nodig hebt in je leven en wie niet. Zij waren de enigen die mij motiveerde om elke dag mijn best te doen voor school, ze hielpen mij wanneer ik hulp nog had met taken bv. terwijl ze zelf taken hadden. Ze pushten mij om altijd mijn best te doen wat er ook gebeurde en dat is grotendeels door hun dat ik al die dingen heb bereikt dit jaar.
RAISA, 19
Het jaar 2020 was ook voor de Armeniërs een onvergetelijk jaar, want heel onverwacht brak er een oorlog uit, met veel onschuldige slachtoffers. Het was een zeer moeilijke periode voor elke Armeniër. Mijn moeder verloor ook haar neef uit Armenië door de oorlog. Duizenden families hebben hun zonen verloren, duizenden mensen leven nu met verdriet en duizenden mensen kunnen niet accepteren dat dit is gebeurd. Niemand weet wat er de volgende dag zal gebeuren en niemand weet wat je kunt doormaken en wie je zult verliezen. Het is dus heel belangrijk om er altijd voor je familie, vrienden, kennissen,… te zijn en te zorgen. [Wat] er ook gebeurt, je moet proberen verder te leven en te accepteren wat er is gebeurd. Het is niet gemakkelijk om alles achter te laten, maar toch is het belangrijk om verder te gaan met het leven. Uit respect voor de onschuldige slachtoffers hebben veel Armeniërs, waaronder wij en onze familie, Kerstmis en Nieuwjaar niet echt hebben gevierd. Ik zou zeker nooit vergeten wat wij Armeniërs in 2020 hebben meegemaakt. Zoveel stress, zoveel verdriet, zoveel tranen en gebeden…

RANYA, 14
Ik heb het afgelopen jaar heel veel geleerd. Hoe ik mezelf moet vermaken, hoe ik het beste uit mijn dag kan halen, maar vooral hoe dat zelfstandig kan zijn. Ik had een hele lange tijd het gevoel dat ik zonder vrienden hopeloos zou zijn en dat ik ze echt nodig had. Ik heb echter het tegengestelde ervaren. Ik liet mezelf zien dat mensen rondom mij hebben natuurlijk leuk en fijn kan, zijn maar het is niet noodzakelijk.
RENEE, 16
2020 was echt geen makkelijk jaar. Op sommige momenten viel het allemaal wat meer mee dan op andere, maar over het algemeen was dit echt een zwaar jaar. Maar als ik eerlijk ben heb ik veel geleerd uit het jaar, en heb ik het gevoel dat 2020 ook heel leerzaam is geweest voor mij. Zo ben ik echt de kleine dingen in het leven gaan appreciëren. Een mooie zonsondergang, de natuur, het zien van je vrienden,…Normaal wou ik het liefst van al uitgaan of gekke dingen doen met al mijn vrienden. En ik heb geleerd om er echt van te genieten om met 1 vriendin op een veld te zitten, naar muziek te luisteren en de hond vrij laten rondlopen. Iets wat ik anders ook wel leuk zou hebben gevonden maar hoe leuk dat is wanneer je echt al een lange tijd niemand hebt gezien. Je beseft dat niet alles zo groot moet zijn.
SAFA, 15
Mijn moeder was in 2020 mijn inspiratiebron want wanneer we het coronavirus hadden, had mijn moeder het zelf ook maar ze zorgde voor ons allemaal en dat vind ik wel echt cool. Want we waren allemaal ziek en ze zorgde toch voor ons. Ook is mijn moeder heel goed in koken en zeker desserts maken en omdat er niks te doen was probeerde ze taarten te maken en ik hielp haar altijd. De taarten van mijn moeder waren heel lekker, ze probeerde altijd iets nieuws te maken.
SARAH, 16
Het hele corona gedoe heeft veel omstandigheden veranderd. En niet alleen negatief gelukkig. Kunst heeft me veel geholpen in 2020. Ik ben er achter gekomen dat ik tekenen en schilderen echt leuk vind. Ik heb ook verschillende museums bezocht en dat is nu helemaal mijn ding. Kunst is echt prachtig en iedereen kijkt er anders naar. Ik vind dat kunstwerken altijd een betekenis hebben en iedereen die betekenis ook anders interpreteert. Daarom ben ik zelf begonnen met kunst. Ik was er altijd al geïnteresseerd in, maar deed het nooit zelf. In 2020 is daar verandering in gekomen. Ik ben begonnen met tekenen, schilderen en daar mijn gevoelens in te uiten. Ik heb daar mezelf in gevonden.
SHELLY, 16
Naast mijn nieuwe vrienden, mijn oma,… heb ik het meeste hoop, troost, steun maar ook vooral gezelschap gekregen van mijn beste vriend, zijn naam is N. Hij heeft mijn 2020 heel wat beter gemaakt, zonder hem zou mijn jaar nog saaier zijn geweest. Ik heb het meeste gezelschap van hem gekregen door elke dag te praten. Hij heeft me steun gegeven doorheen deze moeilijke periode, ook op het vlak van school. Ik kon en kan altijd praten met hem als ik iets kwijt moest, en hij troostte me elke keer weer als ik me wat minder voelde door er natuurlijk weer over te praten, samen Netflix te kijken en samen te gamen maar ook muziek te luisteren samen om me af te leiden en me beter te laten voelen. Hij heeft me ook veel motivatie gegeven om door te bijten met school omdat het toch wel redelijk moeilijk was, door me moed in te praten. Ik wil zeker alle leuke herinneringen die ik samen met hem heb gecreëerd meenemen in 2021, en ook die samen met mijn oma omdat ze heel belangrijk voor me zijn. … Ik vrees dat dit jaar niet veel gaat veranderen op het vlak van de corona toestand en het thuis zitten maar ik wil zeker die herinneringen verder blijven maken in dit jaar met hen allebei. Ze zijn ook heel belangrijk voor me omdat ik dan pas besefte hoeveel ze voor me betekenden.
SOFIE, 15
Mijn vriendinnen waren een echte inspiratiebron vorig jaar omdat ze er altijd waren voor mij in deze moeilijke tijd. Ze hebben 2020 voor mij beter gemaakt door er voor mij te zijn en mij blij te maken als ik het even niet meer zag zitten. Ondanks het coronavirus heb ik veel afgesproken met hen. Ik ben vaak met een vriendin gaan fietsen, gaan wandelen in het bos of heb buiten op een bankje gepraat over van alles dat we meemaakten tijdens de lockdown. We hebben veel gelachen en dat deed me veel deugd.
Een herinnering uit 2020 die ik zeker wil meenemen is dat we in de zomervakantie samen met de ganse familie naar de Ardennen zijn geweest, met mijn tante en nonkel, nicht en 2 neven. Dit vond ik zo leuk! Na de eerste lockdown mochten we toen wat meer mensen zien. Dat deed mij heel veel deugd. We hebben veel gewandeld en plezier gemaakt. Ik denk hier veel aan terug en het geeft me hoop naar de zomer. Ik kijk er erg naar uit om mijn familie terug meer te kunnen zien, want ze zijn heel belangrijk voor mij. Hopelijk kunnen we in de zomer opnieuw samen op vakantie gaan en mekaar terug knuffelen
STIEN, 14
Ik heb geleerd over mijzelf dat ik een heel klein beetje geduld heb, want ik heb meerdere puzzels gemaakt van Disney die bestonden uit 1000 stukjes. Ik wou die puzzels heel graag hebben omdat Disney mijn kindertijd is. Ik vond Winnie de Poeh, Micky Mouse en bijna alle andere Disney-figuren altijd heel leuk. Ook heb ik geleerd dat ik best zelfstandig ook iets kan volbrengen, want met heel dat afstandsonderwijs moest je al eens iets zelfstandig maken en dat lukte redelijk goed bij mij.
Mijn vriendinnen heb 2020 beter gemaakt omdat we dagelijks met elkaar aan het chatten waren en vragen hoe het was. Als er iets onduidelijk was dan vroegen we dat aan elkaar. We belden ook regelmatig. Als we belden dan was dat via ‘Bunch’ dat is een app waar je kan bellen en chatten en tegelijkertijd kan je dan een spelletje of een quiz spelen. Dat was altijd wel leuk, we moesten veel lachen.
De herinnering van 2020 die ik meeneem is 25 december omdat ik en mijn broer al heel lang Monopoly eens wilden uitspelen. Gezien we in 2020 geen kerstfeest in uitgebreide familiale kring mochten vieren, hadden we besloten om dit in onze eigen bubbel te laten doorgaan. We hadden onze wekker om 9u30 gezet zodat we om 10u15 konden beginnen met spelen. Rond 16u was mijn papa failliet en daarna hebben we nog een paar andere gezelschapsspelletjes gespeeld. In de avond hebben we samen naar de kerstspecial van ‘Bake Off’ gekeken, daar hebben we veel mee gelachen.
TILDA, 17
Toen het allemaal begon voelde ik me vaak eenzaam. Niet meer afspreken met vrienden, geen school meer, mijn hobby’s niet kunnen uitvoeren,… Ik miste vooral het sociaal contact met mensen. Er was een periode waarbij mijn mama zelf ziek is geworden door het virus. Dit was een rare periode dat toch wel even moeilijk was. Gelukkig ging het daarna beter en was ik al wat meer gewoon geworden aan de quarantaine. Het plannen ging beter en ik probeerde dikwijls te bellen met mijn vrienden en zussen. Ik heb geleerd dat alle kleine momenten met familie of vrienden belangrijk zijn. Wanneer alles eindelijk terug normaal is, ga ik deze momenten ook nog meer appreciëren. Ik kijk vooral uit naar het samenkomen met vrienden zonder ons zorgen te hoeven maken over het virus en om terug een stukje van de wereld te zien.
Mijn ouders zag ik natuurlijk dagelijks, maar ik hield ook contact met mijn zussen en mijn oma. Mijn éne zus woont samen met haar vriend en daar belde ik soms mee om toch even te weten hoe het met hen ging. Mijn andere zus was voor een jaar op Erasmus naar Italië. Daar was een volledige quarantaine. Ze mochten enkel buitenkomen om naar de winkel te gaan. Dit was enorm moeilijk voor haar omdat ze geen familie rondom haar had. Daarom probeerde we zoveel mogelijk te bellen. Ik vond het ook erg voor mijn oma omdat ze ook alleen woont. Soms bracht ik wel eens boodschappen voor haar en dan praatten we aan de voordeur. Gelukkig was het geen winter, want dan was het nog moeilijker geweest. We konden ook niet echt videobellen met haar omdat ze nog niet goed met een tablet kon werken. Met mijn vrienden belde ik ook vaak. Soms ging ik ook wandelen of fietsen met hen om toch even bij te kletsen. Dit waren toch wel de momenten waar ik altijd naar uitkeek, even elkaar in het echt zien.
WILLEM, 17
Ik praat online met heel veel mensen van over heel de wereld. Zeker tijdens de lockdowns heb ik veel met deze mensen gechat. De pandemie, zoals het woord zelf zegt, treft heel de wereld. Dus ook die mensen waar ik mee spreek. Voor hen is het soms nog veel lastiger en dan is het makkelijker voor mij om de maatregelen in België te accepteren.
YASMINA, 17
2020 was een heel raar jaar maar toch heb ik iets heel belangrijks geleerd uit deze situatie. Voor 2020 vonden we het super normaal om met heel veel mensen bij elkaar te zijn, feestjes te vieren, naar buiten gaan zonder enig probleem maar nu is het natuurlijk heel anders. We mogen niet meer bij elkaar komen met veel, geen feestjes meer vieren of naar buiten gaan zonder mondmasker. Daarom heb ik dit jaar iets heel belangrijk geleerd en dat is de kleine dingen in het leven accepteren. We vonden alles zo normaal en dachten er nooit over na om te denken aan mensen die deze dingen al heel lang niet meer kunnen doen door een oorlog of iets anders. Nu in deze situatie heb ik het al goed met gewoon een korte wandeling of een filmavond met mijn gezin.
Ook heeft 2020 mij geleerd om nog dichter bij mijn geloof te komen dan ervoor. Zoals ik al zei leerde ik de kleine dingen accepteren en bedank ik God om nog een dag te mogen meemaken zonder eigenlijk een gebrek aan iets te hebben. Deze lockdown heeft ook mijn gezin nog dichter bij elkaar gebracht en mij laten denken [over] hoe belangrijk vrienden zijn. Als je iemand nodig hebt om mee te praten, aangezien sociaal zijn in het jaar 2020 een beetje moeilijk gaat, heb je daar vrienden voor. Je kan bij hen terecht als het je een beetje te veel wordt of als je zin hebt om een babbeltje te doen met iemand anders dan je gezin, want het is soms toch wel moeilijk om steeds met dezelfde personen thuis te praten. Ik heb mijn gezin nog meer geaccepteerd dan ervoor want ik denk er steeds aan dat sommige kinderen thuis met heel moeilijke omstandigheden zitten zoals bijvoorbeeld ruzies of gescheiden ouders.
Ik heb ook allemaal leuke nieuwe hobby’s ontdekt waar ik eigenlijk nooit op zou gekomen zijn zonder deze periode. Door de tijd die we nu hebben aangezien we onze hobby’s in groep niet meer mogen doen moest ik natuurlijk op iets anders komen om mij niet te vervelen. Een hobby waar ik op ben gekomen is juwelen maken, ik doe het laatste tijd zo graag omdat je dan dingen kan ontwerpen naar je eigen smaak en maat. Ik maak eigenlijk van alles zoals ringen, kettingen, armbanden en enkelbandjes. Ook doe ik tekenen heel erg graag maar door de tijd die ik nu had heb ik me er meer op kunnen focussen en ben ik er al wat beter in geworden. Ik oefen de laatste tijd wat meer op realistisch tekenen in de plaats van cartoon achtig maar dat is nog steeds een beetje moeilijk voor mij.
Dit is ongeveer wat 2020 voor mij betekend heeft. Het is niet echt een leuk of positief jaar geweest maar toch is dit wel echt het jaar waar ik het meeste uit geleerd heb van levenslessen. Ik hoop wel dat alles weer terug naar normaal zal gaan want ik mis de feesten en familiebezoekjes wel. Ik wil ook heel graag van de mondmaskers af want die blijven wel echt een heel grote last en zeker met een bril. Mijn motto naar 2021 toe is ‘geniet van de kleine dingen in het leven en accepteer wat je hebt’ en dat ga ik zeker meenemen naar het jaar 2021.

YASMINE, 14
Ik heb geleerd dat ik dingen positiever moet bekijken, ik zag voor 2020 altijd overal het negatieve in tot ik opeens 2020 zag waar alles pas écht negatief was. Voor 2020 konden we nog zoveel en ik vind dat ik dat beter had moeten appreciëren toen dat er nog was (zoals bv. Grote familiefeesten, met veel op stap, naar de cinema…) Dit jaar heeft mij en vooral mijn inzicht op dingen echt veranderd, ik probeer nu echt wel overal het positieve in te zien.
YELENA, 14
En natuurlijk heb je ook heel leuke mensen die je 2020 beter maken. Bij mij is dat vooral mijn gezin en mijn vrienden.
Mijn gezin vooral want tijdens de lockdowns ben je toch altijd 24/7 bij hun want je mocht amper naar buiten. Daardoor ontstonden ook een paar ruzies, maar zo is de band van het gezin ook beter en beter geworden en zo hebben we elkaar ook geholpen als we het moeilijk hadden in deze periode. En we maakten dan ook veel plezier met elkaar want je hebt dan ook meer tijd voor elkaar zoals samen bakken of samen een gezelschap spelletje spelen of eens bij elkaar gaan slapen met de zussen.
Mijn vrienden hebben ook mijn 2020 beter gemaakt want als ik ze nog es kon zien hebben we veel bijgepraat en hadden we ook veel lol. We stuurden ook heel vaak als we het moeilijk hadden en we hielpen elkaar ook als een ander het moeilijk had. We zijn er gewoon voor elkaar en maken ook heel veel plezier en dan is 2020 ook al wat beter als je plezier hebt.
YOUSRA, 15
Ik heb wel genoten van mijn gezin want door heel de dag op school te zijn en omdat mijn ouders werken zie ik hun niet vaak, alleen in het weekend. Op schooldagen ook natuurlijk maar niet zoveel, maar door de lockdown die er was in Maart had ik veel tijd om met mijn gezin te genieten, grapjes te vertellen en lachen. Ik genoot gewoon ervan. Ik zag mijn ouders ook meer want door de lockdown werkten ze alleen thuis en wij hadden afstandsonderwijs dus ik was echt aan het genieten van de momenten en ook van samen eten, films en series samen kijken
[Moslims] moeten vasten en het vasten duurt 1 maand lang en met school en door sporten, omdat je dorst krijgt, is dat moeilijk maar dankzij de lockdown moesten wij thuis blijven dus konden wij ramadan met plezier thuis doen en wij moesten ook vroeg opstaan voor de zonsopgang om te eten en als ik dan wakker word is het heel moeilijk om terug te slapen. [Dankzij] de lockdown kon ik op het gemak nog dromen en dan in slaap vallen ook al is het zo laat. Ik had nog tijd om in slaap te vallen maar als het school is moet je snel terug in slaap vallen voor het tijd is om op te staan en je kon ook met familie eten want we mochten terug eten pas bij de zonsondergang en de zonsondergang is laat dus de kindjes moeten gaan slapen aangezien het school is. Maar door de corona en lockdown zaten wij allemaal samen aan tafel en genoten van het eten en samen zitten met heel de gezin. Dit waren de mooiste en leukste momenten in mijn leven die ik nooit ga vergeten.
In 2020 heb ik veel dingen geleerd zoals bv familie. Ik heb dat zo hard gemist: trouwfeesten, verjaardagfeestjes , familie bezoeken, feestjes zoals Suikerfeest,… Want dit Suikerfeest zaten wij in lockdown dus konden wij familie niet bezoeken. Bij ons is Suikerfeest samen zitten, barbecueën, samen ontbijten en gewoon genieten maar door de lockdown is dat spijtig genoeg niet kunnen doorgaan. Maar eerlijk gezegd wou ik dat is 1 keer proberen om Suikerfeest eens zonder familie te vieren en dat was ook gebeurd, maar als ik de tijd kon terug draaien had ik daar zelfs nooit over gedacht om Suikerfeest te vieren zonder familie. Dat was de ergste nachtmerrie. Ons Suikerfeest was zo droog zonder familie, zo zielig. Zoals bij jullie mevrouw is dat ook zo geweest bij de kerstfeestjes denk ik, want aangezien jullie het ook niet mochten vieren hadden jullie ook hetzelfde gevoel. Familie is echt iets wat in je leven moet zijn, want als je je verveelt kun je familie bezoeken, samen lachen,… Trouwfeesten zijn zolang geleden. Ik wil es terug dansen, die muziek horen waardoor bijna het plafond eraf vliegt en die momenten waarop je terug komt naar huis en je oren pijn doen van de muziek. Ik mis dat allemaal.
YOUSRA, 15
Door Corona zijn we er wel achter gekomen hoe hard we elkaar nodig hebben. Hiermee bedoel ik niet alleen mijn gezin maar ook mijn nichten en tantes,.. Het was niet makkelijk om tijdens deze tijden allemaal samen te komen want mijn moeder heeft al 4 zussen en 5 broers. Dit mocht al niet, laat staan samen komen met 32 kleinkinderen. Toch hebben we er het beste van gemaakt door bijna elke avond samen te bellen . Ook de kleine dingen waren leuk zoals gewoon een simpele familiegroep op snapchat en zo vlogs doorheen de dag te sturen, filmpjes te sturen en zo samen lachen. Ik neem 3 herinneringen echt mee vanuit 2020. De eerste is heel simpel maar toch leuk . De eerste keer dat ik mijn familie zag na een 2 maand in quarantaine . We gingen picknicken in Tervuren (een parkje in Tervuren) . Ik was met al de zussen van mijn moeder en hun kinderen. Het was echt een gezellige dag we waren allemaal enthousiast om elkaar terug te zien omdat we allemaal zeer close zijn met elkaar.
ZANA, 15
In 2020 heb ik ook geleerd hoe belangrijk vrienden en familie voor mij zijn omdat ik vaak alleen was en wel het gezelschap miste van mijn familie en vrienden, want online contact houden is toch niet het hetzelfde als in het echt contact houden. Ik heb liever in het echt met hun contact want dan kun je gezelschapsspelletjes spelen of ergens naar toe gaan maar dat ging dit jaar niet. In 2020 waren verschillende mensen voor mij een inspiratie geweest: een paar beroemde mensen maar ook vooral mijn oma omdat ze vorig jaar veel alleen is geweest, maar ze kan nog altijd grapjes maken en ze blijft positief.
In 2020 ben ik niet zo veel bij familie geweest, maar als ik dan toch es op bezoek ben gegaan was het leuker dan anders. Wanneer ik gezelschapsspelletjes speelde met mijn achternichtjes is denk ik 1 van de mooiste herinneringen van 2020, of toen we terug op bezoek mochten in het rusthuis en ik eindelijk mijn oma terug zag na al die maanden… Omdat ik haar gemist had maar ook omdat ik het erg vind dat ze daar heel de tijd alleen zat.
ZITA, 16
Mijn 2020 was een heel bewogen jaar met soms wat mindere periodes maar zeker ook hele leuke momenten. Een jaar waarin ik zo veel tijd had waardoor ik zo veel heb kunnen nadenken. Vaak wordt dat gezien als iets negatief maar dat is niet altijd zo. Ik heb dit jaar heel vaak nagedacht over mezelf en hoe ik mijn leven leid en wat mij echt gelukkig maakt, waardoor ik ook veel nieuwe inzichten heb gekregen. Dingen die ik voor 2020 helemaal normaal vond, maar eigenlijk echt absurd zijn.
Ik heb eigenlijk al heel mijn leven perfect willen zijn voor anderen. Als mensen vonden dat ik te stil was, dan ging ik meer praten. Als mensen vonden dat ik niet zo’n mooie kleren aanhad, ging ik nieuwe kleren kopen. In mijn hoofd was perfect zijn voor andere belangrijker dan mezelf zijn, wat natuurlijk absurd is. Daar heb ik heel veel over nagedacht in 2020 want het gevoel hebben dat je jezelf constant moet verbeteren of veranderen maakt je niet bepaald gelukkig. Daarom ben ik nu meer van de mentaliteit dat je dingen moet doen omdat je het zelf wilt en niet omdat anderen het willen. Jezelf zijn is zo belangrijk en het maakt je ook veel gelukkiger dan je moeten voordoen als iemand die jij niet bent. Daarom vind ik dit echt een geschenk. Niet dat ik van de éne op de andere dag ben veranderd daarin, maar met kleine stapjes kom ik er wel.
Ik heb in 2020 dan ook zo veel steun gehad van vrienden. Dat wanneer iemand een berichtje stuurde dat het wat minder ging, iedereen halsoverkop afkwam met een blok kaarten of een pokerset en die persoon opbeurde door er gewoon te zijn. Dat vond ik altijd zo mooi. Ook ging ik elke week met personen van de scouts naar [een parkje] om daar te pokeren of te pingpongen. (doen we nog altijd :)). Het maakte mij gewoon altijd zo blij om te weten dat ik echt geluk heb en eigenlijk heel veel mensen heb waar ik op kan rekenen. Mijn broer, die 2 jaar jonger is, heeft mijn 2020 ook beter gemaakt. Wanneer ik een mindere dag of een ochtendhumeur had kwam hij toch altijd mijn kamer binnen (ondanks dat ik dat heel irritant vond), en liet me gewoon altijd wel lachen op 1 of andere manier. Dat heeft mij ook heel hard geholpen.
Mijn leukste herinnering dit jaar is zonder twijfel mijn scoutskamp in de zomer. Na ong. 5 maanden corona gewoon ik, mijn vriendinnen (ik zit in een meisjes scouts), op een weide; zonder telefoon, afgezonderd van corona, 10 dagen volle pret. Ik heb gewoon direct al heimwee als ik er over begin. Ik heb zo hard genoten van dat kamp, nog meer dan andere jaren omdat dat echt een moment was waar iedereen terug kon opladen. Je sliep in een tent en als je wakker werd was het eerste wat je zag je vriendinnen en een groene mooie weide met een mooie zon, beter wakker worden dan dat gaat niet volgens mij.
* iets over mijn gebruik van het woord ‘blank’: Een leerling wiens tekst opgenomen is in deze post vroeg me om de term te veranderen naar ‘wit’, omdat dit de extra-racistische term is.
Ik ben één van die koppigaards die ‘blank’ blijft gebruiken, omdat mensen met Afrikaanse roots niet ‘zwart’ zijn (en een aantal van mijn leerlingen mij daar al op gewezen hebben dat ze niet graag zo genoemd worden), maar dan zijn mensen met een bleke huid ook niet wit. Ik vind het ook belangrijk om te erkennen dat ‘blank’ een koloniale term is waaruit een voorkeur spreekt voor de “reinheid” van een bepaald ras, aangezien ras op zich – zoals we eerder al bespraken – niet bestaat en alleen uitgevonden is om mensen te onderdrukken. Door het lelijke woord te gebruiken, verwijs ik automatisch naar de lelijkheid van het idee.
Maar ik wil mijn leerling ook respecteren door te erkennen dat die gevraagd heeft de term aan te passen, want hun woorden staan natuurlijk geframed door de mijne. Daarenboven wil ik de gevoeligheden van een leerling die zelf niet als ‘wit’ beschouwd wordt extra ernstig nemen.
Hopelijk is dit een respectvol compromis. 🙂
Je kan de rest van de artikels op dit blogje hier vinden.
3 gedachtes over “108. Hoe ervaren jongeren het coronajaar 2020?”