Nah jah, superveel nuances in die vraag, toch? Maar niet onbelangrijk: een cordon sanitaire is niet noodzakelijk politiek, en het verschil tussen een idee en de uitwerking van een idee kan heel groot zijn – vraag maar aan mijn broers epische kiwibeeldhouwwerk (hint: leek niet op een kiwi).
Punt is dat veel mensen praten over het cordon sanitaire alsof het allemaal superhelder en duidelijk is, maar dat is helemaal niet het geval.
Laten we dan maar onderduiken in de wondere wereld van de 20e eeuwse Belgische politiek!
1. Wat is EEN cordon sanitaire?
Een cordon sanitaire is een fancy woord voor schutskring. Schutskring klinkt saai, niewaar? Cordon sanitaire klinkt sexy. Eerste fout van Jos Geysels, die als lid van Agalev (nu Groen) meer had moeten weten over het boerenleven en dus het schone Vlaemsche woord schutskring had moeten gebruiken, wat ons veel miserie had bespaard. (Ik speel vals, want de term werd bedacht door journalist Hugo Gijsels, maar het idee om een afspraak te maken rond het VB kwam van de Jos – ik laat hem hieronder ook zelf aan het woord). Je kan niet druk doen over een schutskring. Dat bekt niet. En politiek is 90% de juiste woorden gebruiken om mensen te beïnvloeden, en 10% boterhammekes eten tijdens de vergadering.
Ik vermeld het boerenleven niet zomaar: een schutskring komt uit de epidemiologie, en het is eigenlijk een gebied dat je afzet rond een ziektehaard waardoor je de rest van de bevolking afschermt van die ziekte. Denk aan de gekke koeienziekte, of ebola: dan wordt er een schutskring gemaakt rond zo’n koeienstal waar de beestje langzaam sterven aan een heel tragische hersenziekte (gekke koeienziekte is nog zo’n woord dat de lading niet dekt, want het klinkt best geinig maar het is heel, heel droevig voor zo’n koe) of rond een dorp waar mensen letterlijk veranderen in huidzakken vol smeltende organen (ebola is ook geen feest). In die zone mogen dan alleen hulpverleners komen, of mensen die de koeien komen vernietigen en de stallen ontsmetten, zodat de ziekte tot die plek beperkt blijft.
De term cordon sanitaire wordt ook in de politiek gebruikt, op twee manieren: in de buitenlandse politiek wordt het gebruikt voor een handelsembargo dat een land of een regio in een land volledig isoleert. Dat wil zeggen dat geen enkel ander land nog uitvoert naar of invoert uit het land waarop het embargo rust. Onze goeie vriend wikipedia geeft het voorbeeld van Irak ten tijde van de aanval op Koeweit: op dat moment weigerden bijna alle andere landen om nog met Irak te praten of handel te drijven, waardoor het helemaal alleen kwam te staan. Balen voor de bewoners van Irak, maar het zette wel veel druk op Sadam Hussein om zich terug te trekken uit Koeweit. In dit geval wordt Irak gezien als een ziektehaard, en het embargo zorgt ervoor dat a) de ziekte uitgeroeid wordt en b) andere landen het niet in hun hoofd krijgen om ook Koeweit aan te vallen, of een ander klein land dat in hun buurt ligt (ik kijk naar jou, Luxemburg).
Op binnenlands vlak wordt de term gebruikt voor een politiek manoeuvre waarbij je een partij, een groep politici, een bepaalde organisatie of een burgerinitiatief consequent negeert of weigert te betrekken bij het organiseren van de samenleving. In Tsjechië bijvoorbeeld, dat geen goede herinneringen heeft aan het communisme, weigeren andere politieke partijen samen te werken met communisten.
2. Wat is het HET cordon sanitaire?
In België hebben we het niet over Irak of Tsjechië wanneer we de term cordon sanitaire gebruiken, en we hebben het al helemaal niet over gekke koeien of ebola. We hebben het over een heel specifieke afspraak tussen een aantal Belgische partijen om nooit, nimmer, jamais samen te werken met het Vlaams Blok.
Even terug in de tijd. Het jaar is 1989. De Berlijnse Muur valt, in China worden studentenprotesten met veel geweld neergeslagen en in Antwerpen protesteren zo’n 1400 mensen tegen de opname van 10 leden van het Vlaams Blok in de gemeenteraad onder het motto “Geen racisten in de raad”. Het Vlaams Blok had bij de Antwerpse gemeenteraadsverkiezingen van 1988 een mooie 17,7% gescoord en was daarmee de derde grootste partij van ’t stad. Een jaar eerder schopten boegbeelden Filip De Winter (née Philippe De Winter) en Karel Dillen het al tot in de Kamer en de Senaat. Dat vonden een pak mensen toch puur wat veel voor een partij die om het zacht uit te drukken enkele vraagtekens had bij de Belgische grondwet.
Het Vlaams Blok werd een decennium eerder opgericht door Karel Dillen (van de Vlaamse Nationale Partij) en Lode Claes (van de Vlaamse Volkspartij). Deze waren dan weer afgesplitst van de Volksunie. Alle drie de partijen zijn Vlaams-nationalistisch, dat wil zeggen dat ze de onafhankelijkheid van Vlaanderen willen van het Belgische geheel. Voor sommigen was een regionale regering, zoals we die nu hebben voldoende, anderen dromen nog steeds van een onafhankelijk land Vlaanderen – soms met Brussel als hoofdstad, maar nog veel vaker zonder Brussel, om het wat gemakkelijker te maken. (Brussel is ingewikkeld).
Tot zover, nog geen alarmbellen. Maar het begint eigenlijk al bij de naam: de naam Vlaams Blok verwijst naar het Vlaemsch Nationaal Blok uit 1936. 1936, dat is zo die tijd waarin Hitler superpopulair begon te worden, ook in België, en waarin de Vlaamse beweging zoiets had van “als wij van die Franstalige bourgeoisie niet meer rechten krijgen, kunnen we het misschien eens bij de Duitsers proberen”. En het VNV, de organisatie achter dat Vlaemsch Nationaal Blok, werkte enthousiast met de Duitsers mee tijdens de Tweede Wereldoorlog. Dat heet collaboratie, en het is een heel moeilijk hoofdstuk in onze Belgische geschiedenis en vooral voor de Vlaamse beweging: die periode waarin we vrienden waren met Hitler. We spreken daar liever niet teveel over.
Dus: goeie start van Karel Dillen om zijn partij te noemen naar een bende fascisten die in de Tweede Wereldoorlog samenwerkten met de Nazi’s. Onthoud dit voor wat komt onder het hoofdstukje ‘kritiek op het cordon sanitaire’.
Maar als het alleen de naam was, dan was het misschien niet zo’n groot probleem. Maar de partij had ook inhoud. Oorspronkelijk draait de inhoud rond twee speerpunten: Vlaamse onafhankelijkheid (de meest radicale soort) en een halt aan migratie. Het Vlaams Blok was een conservatieve partij en wilde dus terug naar het verleden, waarin er nog geen arbeidsmigranten waren en dus geen moskeeën en hoofddoeken in het Belgische straatbeeld, maar ook geen homo’s enzo [x]. Andere kernthema’s van het Blok zijn dan ook het promoten van het traditionele gezin door maatregelen om thuiswerkende ouders te verlonen (op zich niks mis mee) en een brede focus op veiligheid (ook niks mis mee).
Toch is het idee van een partij die zo duidelijk onze migrantenbevolking viseert en wil wegsturen en in zijn naam verwijst naar die andere grote politieke beweging die iets had tegen haar migrantenbevolking (en homo’s) en die wilde wegsturen (naar doodskampen), genoeg voor de andere Vlaamse partijen van dat moment om een afspraak te maken: zij (CVP, SP, PVV, Volksunie en Agalev) zullen nooit samenwerken met het Vlaams Blok.
Ze beschouwen het Vlaams Blok als een ziektehaard van fascisme en racisme en nazisme, en ze willen door er niet mee samen te werken de rest van de bevolking isoleren zodat de besmetting niet overspringt. Dat is het idee.
Hier dus, zoals beloofd, Jos Geysels zelf aan het woord:
Het principe dat alle mensen gelijk zijn, is heilig voor Jos Geysels. “Ik hoorde een taal en een discours die mij zeer verontrustten”, vertelde hij eerder in een interview in De Morgen naar aanleiding van 25 jaar Zwarte Zondag. In de oorspronkelijke tekst stond al dat er “geen politieke akkoorden of afspraken gemaakt zouden worden met een partij die de mensenrechten en de uitgangspunten van de democratie miskent. De democratie is een georganiseerd meningsverschil, maar we zijn het er wel over eens dat ieder mens evenveel waard is. Voor het Vlaams Blok was dat niet zo.” De partij voerde toen campagne met bokshandschoenen en bezemstelen en had als slogan “Eigen volk eerst”. En Filip Dewinter deed een uitspraak als “Heel wat vreemdelingen worden geboren met een mes tussen de pampers” en had het over “leven als Mohammed in België” .
Geysels benadrukt wel dat hij de partij nooit heeft willen verbieden. “Ik heb jarenlang naast Filip Dewinter gezeten in vergaderingen van het Vlaams Parlement. Dat is democratie. Niemand heeft hun spreekrecht ooit beknot.” [x]
In 1992 schrijft Filip De Winter het 70-punten-plan, en het is alsof die mannen die in 1989 de toekomst konden zien, want plots is het niet meer zo’n vaag idee, dat er iets mis zou kunnen zijn met het Vlaams Blok. In dat 70-punten-plan (getiteld: Immigratie: de oplossingen. 70 voorstellen ter oplossing van het vreemdelingenprobleem) staan dingen als: het opdoeken van het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en Racismebestrijding (1), het intrekking van de erkenning van de islamitische eredienst (14), het aantal moskeeën drastisch verminderen (15), oprichting van een apart onderwijsnet voor islamitische vreemdelingenkinderen (19), de mundialistische en multiculturele indoctrinatie in de scholen afschaffen (20), het non-discriminatiepact opzeggen en de non-discriminatiecode afwijzen (21), werk voor eigen volk eerst (23), sociale huisvesting voor eigen volk eerst (24), het herinvoeren van nationaliteit door afstamming (25) en de terugkeer van de tweede en derde generaties vreemdelingen (70). Onder andere.
Waarom pik ik deze eruit? Omdat deze tonen wat het eigenlijke probleem met het Vlaams Blok was: niet zozeer dat het een partij was die racistische trekken vertoonde en verwees naar het hoofdstuk van de collaboratie (of toch: niet alleen), maar dat de partij dingen voorstelde die ongrondwettelijk waren en tegen de rechten van de mens ingaan.
In de Belgische grondwet staan een aantal dingen ingeschreven die de essentie vormen van de Belgische staat: dat alle Belgen gelijk zijn voor de wet, bijvoorbeeld. Daarom hebben we mensen die bevoegd zijn om discriminatie op te sporen en tegen te gaan (1 en 21) en maken we geen onderscheid tussen Belgen die in België geboren zijn uit ouders die in België geboren zijn, en Belgen die op een andere manier aan hun nationaliteit zijn gekomen (25 en 70). De Belgische wetten mogen niet discrimineren op basis van geslacht, levensbeschouwing, politieke voorkeur, afkomst en seksuele oriëntatie, en dus is respect voor al die verschillende groepen ingeschreven in de grondwet (20).
België heeft ook onderwijsvrijheid, waarbij iedereen een eigen school mag oprichten zolang ze de eindtermen die het parlement uitschrijft ook haalt (19).
En we hebben godsdienstvrijheid. Ik legde eerder al uit dat die problematisch is en niet perfect, maar je kan zeker niet zomaar één groep gelovigen gaan viseren als ze geen wetten breken (14, 15 en 16).
En zoals ik ook al eerder uitlegde, is het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens bindend. Dus ook de dingen die mensenrechten schenden zijn niet oké voor een Belgische partij om voor te stellen: mensen hebben recht op een dak boven hun hoofd (24) en de kans op werk (25). Zelfs als ze illegaal in je land verblijven.
Mag je dan nooit voorstellen doen die de grondwet veranderen? Tuurlijk wel. Alle Vlaams-nationalistische partijen doen dat, want ze willen Vlaanderen meer macht geven en zelfs volledige onafhankelijkheid. Maar ze doen dat met het argument dat dit beter zou zijn voor alle burgers en bij uitbreiding voor alle mensen die op ons grondgebied verblijven. Een verandering van de grondwet mag de rechten en vrijheden van de burgers niet kleiner maken, alleen versterken of uitbreiden. En dat doet het 70-punten-plan niet.
3. Kritiek op het cordon sanitaire
Het Vlaams Blok zelf omschrijft het cordon al sinds het begin als een ondemocratisch middel om een deel van de bevolking uit te sluiten van de macht. Zelfs wanneer de partij de grootste partij is, bv. tijdens de gemeenteraadsverkiezingen van 2000 waarbij de partij de grootste partij in Antwerpen was, krijgen ze nooit de kans om mee te besturen. Dat is frustrerend voor kiezers van het Vlaams Blok, die dit als een ondemocratisch systeem beschouwen, omdat hun stem niet gehoord lijkt te worden.
Een tweede kritiek is dat het cordon niet werkt. Het idee was dat, zoals bij gekke koeien en ebola, het cordon ervoor zou zorgen dat de ziekte verdween en de rest van de bevolking niet werd geïnfecteerd. Maar in 2019 haalde het Vlaams Belang, de vlinder die uit de cocon van het Vlaams Blok gekropen is nadat dat veroordeeld werd voor racisme, 20% van de stemmen.
Een derde kritiek is dat het Vlaams Blok niet meer bestaat, en dus het cordon niet meer zou mogen gelden. Het is niet eerlijk om een nieuwe partij te beoordelen op basis van een vorige versie van die partij. De vraag is: hoe nieuw was het Vlaams Belang?
Het antwoord zit hem natuurlijk gewoon in de teksten. Laten we de beginselverklaring van het Vlaams Belang eens onder de loupe nemen:
In Vlaanderen moet aan vreemdelingen en inwijkelingen duidelijk gemaakt worden dat zij in de eerste plaats onze wetten moeten respecteren en vervolgens dat zij zich moeten aanpassen aan onze cultuur, onze normen en waarden, onze leefgewoonten en aan belangrijke traditionele principes van de beschaving, die zich op het Europees grondgebied heeft ontwikkeld, zoals ondermeer de scheiding van kerk en staat, de democratie, de vrije meningsuiting en de gelijkwaardigheid van man en vrouw.
Voor vreemdelingen en inwijkelingen die dit afwijzen, negeren of bestrijden, moet een terugkeerpolitiek worden ontwikkeld. [x]
Oei. Dat is al in strijd met de vrijheid van meningsuiting, die ironisch genoeg zelf in de tekst genoemd wordt, en dus met de grondwet. Je hebt immers het recht om alle mogelijke meningen te hebben, inclusief mega racistische meningen. Je mag er gewoon niks mee doen. Dus: als een Japanse man zijn vrouw verplicht om haar voeten in te binden zodat ze lotusvoetjes heeft, dan mag dat niet volgens de grondwet; maar als een Japanse man bij zichzelf denkt dat hij dat graag zou doen, dan mag dat perfect. En het wordt nog moeilijker als het gaat over vage dingen als “onze normen en waarden” en “onze leefgewoonten”. Wat wordt daar precies mee bedoeld? Er zijn Belgen wiens stamboom teruggaat tot Boudewijn met Den Ijzeren Arm die geloven dat vrouwen aan de haard horen, homo’s walgelijke wezens zijn die we beter gewoon zouden executeren en dat niet alle mensen geboren worden met evenveel waarde. Bonjouren we hen dan ook buiten? Maar los van die moeilijkheid: ongrondwettelijk, en in strijd met het EVRM.
De eerste en belangrijkste kern van de samenleving is het traditionele gezin, waarvan de waarde maatschappelijk erkend en gewaarborgd wordt door het huwelijk tussen man en vrouw. [x]
Tweede oeps: alle Belgen zijn gelijk voor de wet, remember? Als de overheid meer rechten geeft aan gehuwde heterokoppels dan aan andere koppels, dan maakt ze een onderscheid op basis van geslacht (gelijkheid van man en vrouw) en seksuele oriëntatie (de wet mag geen onderscheid maken tussen mensen op basis van…) en dat is opnieuw ongrondwettelijk. We hebben de wet aangepast om die discriminatie weg te werken, te klok terug draaien kan dus niet. Herinner je: de grondwet en bij uitbreiding de wetten van het land mogen alleen veranderd worden om het beter te maken voor alle Belgen, niet voor een klein groepje.
En ook het partijprogramma doet vermoeden dat het nieuwe Vlaams Belang niet zo gek veel verschilt van het oude Vlaams Blok:
Iedereen is van de wereld. Vlaanderen is van ons.
Ja, maar Vlaanderen heeft dat EVRM getekend bij monde van België, en aangezien Vlaanderen nog steeds een stuk van België is, moet het dat ook erkennen. En iedereen van de wereld, ook in België, heeft recht op een dak boven zijn hoofd enzo.
Solidariteit is immers het tastbaar resultaat van samenhorigheid. Je moet weten met wie je solidair bent en waarom, anders wordt het staatsdiefstal. Onze Vlaamse economie is sterk genoeg om een stevige Vlaamse sociale zekerheid te financieren. Niet om de bodemloze putten van de nv België te vullen. Niet om het OCMW van de halve planeet te spelen.
*kuch* Zie voorgaande. En ook: de halve planeet woont niet in België. Dat zou spectaculair zijn. Maar feitelijk dus niet waar. Sorry, VB.
En ook deze: 15 kandidaten voor het Vlaams Belang in 2018 bleken sympathie te hebben voor Nazi’s.
Dus het is niet zo gek veel beter gesteld met dat Vlaams Belang qua respect voor de grondwet en de mensenrechten dan met het Vlaams Blok. De vlinder is m.a.w. evenveel een gekke koe, als de rups.
4. Is het cordon sanitaire per definitie ondemocratisch?
Maar wat met die kiezers, die zichzelf niet vertegenwoordigd voelen? Klopt dat?
België heeft een systeem van proportionele, representatieve parlementaire democratie. Dat is een mondvol, maar het betekent dit: wij komen niet met z’n zoveel miljoen elke week ergen samen om van gedacht te wisselen. Daarvoor zijn we teveel, en dat werkt niet goed. En begin maar boterhammekes te voorzien voor zo’n vergadering. Dus: wij kiezen mensen die voor ons vergaderen, vertegenwoordigers zo u wil. Dat is het representatieve luik.
Die volksvertegenwoordigers zitten in een parlement, waar ze samen komen om problemen te bespreken en oplossingen te bedenken die dan in wetten gegoten worden. Elke provincie stuurt een aantal vertegenwoordigers. Dit gebeurt proportioneel: als een partij 20% van de stemmen haalt, krijgt het 20% van de stoeltjes in het parlement. Letterlijk. (Kleine kanttekening: dit gebeurt jammer genoeg niet voor de blanco stemmen. Er zijn geen lege stoeltjes in het parlement, behalve wanneer mensen die opdagen voor een vergadering, wat vaker gebeurt dan u denkt. Die blanco stoeltjes worden verdeeld onder de andere partijen, en dus gaan de winnaars vaak met de meeste van die stoeltjes lopen.)
Wanneer zo’n wet gestemd wordt, dan moet die ook worden uitgevoerd. Stel dat het parlement bijvoorbeeld beslist dat er een wet moet komen die de invoer van ebola verbiedt in België. Daar vinden we beslist een meerderheid voor, want heb ik al vermeld dat ebola je ingewanden helemaal oplost tot je een soort wandelende soep wordt? Niemand is voor ebola.
Goed, maar nu moet dat uitgevoerd worden. Iemand moet de instructies geven aan de douane in de vlieghavens, bijvoorbeeld, om geen ebola binnen te laten. Iemand moet beslissen wat we dan doen met die ebola, want we kunnen die niet gewoon eindeloos in de vlieghaven laten rondhangen. Enzovoort, enzoverder. Die persoon is de uitvoerende macht: de minister of staatssecretaris bevoegd voor gezondheid en vlieghavens.
De uitvoerende macht bestaat uit een groep van politici die samen de meerderheid vormen. Omdat we in België een particratie hebben, waarbij volksvertegenwoordigers zich verzamelen in partijen die min of meer hetzelfde denken over belangrijke thema’s, moeten een aantal partijen samen werken om een meerderheid te creëren. Een coalitie, dus.
En hier komt het cordon pas op de proppen: de andere Vlaamse partijen hebben ooit afgesproken dat ze nooit een coalitie zullen vormen met het Vlaams Blok/Belang. Dat wil niet zeggen dat ze niet hun boterhammeke zouden delen met Tom Van Grieken als hij zijn brooddoos thuis gelaten heeft, en ook niet dat Tom Van Grieken geen voorstel zou mogen doen voor een wet als hij verkozen wordt om in het parlement te zitten. Meer zelfs: als Tom Van Grieken voorstelt dat we ebola verbieden in België, dan zal de meerderheid van de partijen zijn wetsvoorstel goedkeuren, want niemand kan daar tegen zijn.
Maar minister worden? Nee, dat niet.
Worden Vlaams Belang-kiezers vertegenwoordigd zoals alle andere kiezers? Ja.
Wordt de stem van Vlaams Belang-kiezers gehoord zoals die van alle andere kiezers? Ja.
Als Vlaams Belang 51% van de stemmen zou halen, heeft het cordon sanitaire dan nog effect? Nee.
Is het cordon sanitaire ondemocratisch? Nee.
Wat meer is, heel wat kiezers stemmen op politici en partijen die niet veel kans hebben om ooit in een coalitie terecht te komen, omdat de partij te klein is of te extreem in de ene of de andere richting. Maar Vlaams Belangkiezers hebben een voordeel op die andere kiezers: zij weten op voorhand dat hun partij niet in de uitvoerende macht zal zitten. Voor andere kiezers is dat altijd een beetje (bang) afwachten. Transparanter en democratischer kan bijna niet. Als jij als kiezer het echt heel belangrijk vindt dat jouw vertegenwoordigers ook effectief in de uitvoerende macht terecht komen, dan moet je misschien een andere partij kiezen waar je ook waarden en idealen mee deelt.
Feit is immers dat de tweede kritiek weldegelijk klopt: het cordon heeft nooit gewerkt. Het virus is verspreid, niet alleen in aantal Vlaams Blok/Belang kiezers maar ook in de partijstandpunten van andere partijen. De taal van het 70-punten-plan klinkt nu helemaal niet meer zo radicaal als in 1992. Het idee dat we mensen hun nationaliteit kunnen afnemen, dat islam een bedreiging is, dat onze migrantenbevolking niet bijdraagt aan onze maatschappij maar ze onveilig en onhuiselijk maakt, is gemeengoed geworden. Zelfs linkse partijen spreken over vluchtelingencrisissen, terugkeerpolitiek en transmigranten alsof die woorden niet rechts zijn. En zeggen dat het Vlaams Belang soms akelig veel lijkt op die andere partij die in de Tweede Wereldoorlog iets had tegen migranten (en homo’s), mag al helemaal niet meer, want dan beledig je al die Vlaams Belang-stemmers.
Daar tegenover staat dat een Belgische partij het recht heeft om te kiezen met wie ze samenwerkt, en met wie niet. Ook dat weet je als kiezer op voorhand. Als ik kies voor NV-A, dan kies ik niet voor Vlaams Belang. Zelfs als er geen cordon sanitaire was afgesproken in 1989, en later keer op keer op keer hernieuwd onder al die Vlaamse en Belgische partijen, dan zou geen enkele partij samengewerkt hebben met het Vlaams Blok/Belang: omdat die partij dingen gelooft die ingaan tegen de grondwet en tegen de mensenrechten. En een Belgisch politicus heeft als eerste taak die grondwet te respecteren, en te werken voor het goed van alle Belgen, en als tweede taak om de mensenrechten te respecteren en te werken voor het goed van alle mensen. Een politicus die die taken ernstig neemt, kan dus nooit samenwerken met een partij die die taken niet ernstig neemt.
En DAT is de essentie van HET cordon sanitaire: in een democratie zoals de onze dienen partijen de grondwet te erkennen en te respecteren. Doen ze dat niet, of doen ze dat op zo’n manier dat ze de rechten en vrijheden van de burgers kleiner maakt en beknot, dan kunnen andere partijen onmogelijk met haar samenwerken
Bronnen:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Cordon_sanitaire
https://en.wikipedia.org/wiki/Cordon_sanitaire
https://nl.wikipedia.org/wiki/Vlaams_Blok
https://nl.wikipedia.org/wiki/Volksunie
http://newsroom.roularta.be/static/15032016/70-puntenplan-1996-volledig.pdf
Factotum 
Dit essay was voor mij een serieuze springplank in de voorbereiding voor mijn thesis (waarin ik het cordon toets aan het Belgische democratieconcept en alternatieve cordon-strategieën analyseer). Het spreekt voor zich dat dit niet kan dienen als wetenschappelijke bron en dat de punten die je aanhaalt een stevige dosis juridisering moeten ondergaan. Maar de essentie van waar je het over hebt is echt boenk d’r op en is een fantastische introductie in het vraagstuk. Het is ook heel bevattelijk overgebracht. Petje af.
LikeLike
Heel erg bedankt voor de fijne feedback! Dat doet me erg veel plezier. Als je je thesis wil delen, dan ben ik altijd geïnteresseerd om die te lezen!
LikeLike